افزایش مجسمه‌های دفاع مقدسی در مشهد

ظریفیان | شهرآرانیوز؛ در تمام دنیا موضوع ایثار و رشادت و حماسه که بخشی از تاریخ کشورهاست، دست مایه مهمی برای خلق آثار هنری هنرمندان در عرصه‌های مختلف قرار می‌گیرد. در کشور ما ازآنجاکه دفاع مقدس جنبه معنوی دارد و ابعاد عاطفی و حسی آن با مضامین دینی و اعتقادی آمیخته است، ساخت آثار هنری مرتبط برای مردم اهمیت بیشتری می‌یابد و به افزایش عناصر هویتی در فضا‌های شهری کمک شایانی می‌کند. اما برای تبدیل شدن این نیاز به مطالبه عمومی چه باید کرد؟

علی مسافری، رئیس اداره هنری و تبلیغات فرهنگیِ معاونت فرهنگی وهنری شهرداری مشهد، در همین باره با بیان اینکه در ساخت پیکره، سردیس و نقش برجسته ظرفیت‌های زیادی در مشهد وجود دارد، می‌گوید: در طول ۱۵ سال گذشته در دل برنامه‌های مختلف، تعداد زیادی سردیس از سرداران شهید در معابری که به نام آن‌ها بوده، ساخته و نصب شده است.

او در توضیح اینکه چرا نسبت به تعداد زیاد شهدای دفاع مقدس در مشهد، آثار حجمی کمی در سال‌های گذشته با این موضوع ساخته شده است، می‌گوید: چهره‌هایی که قرار است مجسمه یا سردیس شان ساخته شود، باید برای مردم شناخته شده باشند. این شناخت در تولید آثار حجمی کمک می‌کند که آن اثر شاخص باشد. ما این ویژگی را در شهدای شاخصی که تصویر آن‌ها بار‌ها از رسانه‌ها پخش شده است، می‌بینیم. اما بسیاری از شهدا شناخته شده نیستند و کار حجمی ساخته شده از آن ها، ممکن است برای مردم تشخیص دادنی نباشد.

برای حل این مشکل، نگاه ما این است که درکنار ساخت مجسمه از چهره‌های شناخته شده، سعی می‌کنیم با نصب قاب شهدا در ورودی بولوارها، لچکی‌ها و ... شهدای کمترشناخته شده را نیز به مردم بشناسانیم تا به مرور ظرفیت‌های جدیدی برای خلق آثار حجمی فراهم شود. او ادامه می‌دهد: باتوجه به اعتباراتی که داریم، به طور میانگین تندیس ۱۰ تا ۱۳ شهید را در طول سال می‌توانیم کار کنیم. اما ما برای میدان ها، بولوار‌ها یا معابری می‌توانیم مجسمه بسازیم که به نام آن شهید، نام گذاری شده باشند. بعضی معابر به نام شهدا نام گذاری نشده اند.

۲ اثر روایی حجمی جدید در حوزه دفاع مقدس

رئیس اداره هنری شهرداری مشهد می‌افزاید: یکی از نقد‌هایی که در این زمینه به ما وارد است، این است که در کار‌هایی که جنبه روایی بیشتری دارند، کمتر ورود کرده ایم و توجهمان بیشتر به سردیس‌ها بوده است. البته به معنای این نیست که در دستورکارمان نبوده  است. در فراخوان‌های جدید برای یادمان شهدای گمنام بوستان ملت و میدان سپهبد، این موضوع را درنظر گرفته ایم. در میدان سپهبد در بولوارشاهنامه قرار است مجسمه ساز، محوطه‌ای را درنظر بگیرد و روایتی را درمورد سردار شهیدسلیمانی در تلفیق با حماسه به صورت حجم نشان دهد. هفته آینده، نتایج داوری آثار رسیده و انتخاب طرح برگزیده اعلام می‌شود. اعتبار آن بستگی به طرح منتخب و نوع مواد آن دارد و سعی می‌کنیم تا پایان سال به مرحله نصب برسد.

او با بیان اینکه سال گذشته نیز بنا به درخواست جامعه شهید و اداره کل حفظ آثار درباره مناسب سازی قبور شهدای گمنام شهر، فراخوان طراحی ساخت یادمان برای مزار شهدای گمنام بوستان ملت منتشر شده است، می‌گوید: در این زمینه نیز طرح پذیرفته شده و اعتباری حدود ۴ میلیارد تومان برای محوطه سازی و ساخت یادمان، تامین شده است.

در ساخت این یادمان بر رویکرد روایی تاکید کرده ایم. اگر امسال این کار را بسازیم، ۵۰ درصد اعتباراتمان در حوزه مجسمه‌های دائم، صرف ساخت یک مجسمه و یادمان می‌شود. طرح در شورای داوران خانه هنرمندان، ارزیابی و تایید شده و برای تایید به دفتر طرح هاومطالعات شهری شهرداری فرستاده شده است. سعی می‌کنیم تا اوایل تابستان آینده، این کار را به بهره برداری برسانیم.

مسافری ساخت مجسمه‌های روایی را مستلزم صرف هزینه زیاد می‌داند و می‌گوید: شاید در سال، یک یا دو اثر بیشتر نتوانیم با این رویکرد کار کنیم. تا سال گذشته اگر سردیسی را با ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان کار می‌کردیم، الان تعداد آن‌ها سه برابر شده، ولی بودجه‌های ما به این اندازه رشد نکرده است، با این حال در سال، ساخت ۱۰ تا ۱۳ سردیس و یک یا دو مجسمه روایی را در دستورکار داریم.

پرداخت مطالبات هنرمندان نوروزی تا پایان مهر

او در ادامه، درباره چرایی ادامه نیافتن سمپوزیوم ساخت مجسمه شهدا و مشاهیر مشهد می‌گوید: برگزاری سمپوزیوم مجسمه، امسال هم در دستورکارمان بود، اما موضوع این است که بسیاری از آثار، از سمپوزیوم گذشته هنوز جانمایی و نصب نشده اند (۱۲ اثر)، بنابراین پیشنهاد کردیم تا تعیین تکلیف آثار قبلی و فراهم کردن ظرفیت برای نمایش شهری آن ها، ازجمله نام گذاری معابر یا افتتاح خیابان مفاخر، سمپوزیوم دیگری برگزار نکنیم، از این رو قرار شد ابتدا همه آثار سمپوزیوم قبلی، جانمایی و نصب شوند و سمپوزیوم در سال آینده برگزار شود. برای این منظور لازم است چهره‌هایی انتخاب شوند که مکانی به نام آن‌ها باشد تا بتوانیم بعد از تولید، آن‌ها را در مکان مدنظر نصب و رونمایی کنیم.

علی مسافری درباره مطالبات معوق هنرمندان نیز بیان کرد: تنها در مورد ۱۰ یا ۱۲ پروژه مربوط به المان‌های بهار ۱۴۰۰ مبالغی معوق مانده است که مجموع رقم آن ها، کمتر از یک میلیارد تومان است. این تاخیر نیز به این دلیل رخ داده است که اسناد مالی تعدادی از هنرمندان در سال ۱۴۰۱ نهایی شده است و امیدواریم تا پایان مهر، دستمزد آن‌ها پرداخت شود.