طرحی برای پاسخ به نیاز‌های آتی شهر

طرح تفصیلی در چهارچوب طرح جامع، کاربری استفاده از زمین‌های شهری را در تمامی نقاط و سطوح با ذکر مساحت و متراژ دقیق آن‌ها معین‌ می‌کند. این طرح، یکی از اسناد مهم توسعه شهری در چند دهه اخیر و ابزاری برای هدایت و کنترل شهر‌ها بوده است و‌ می‌توان آن را به مثابه شناسنامه و سند توصیف اراضی و املاک شهری و بیانگر وضع حقوقی و فنی آن‌ها به حساب آورد.

طرح‌های تفصیلی براساس ضوابط و معیار‌های کلی طرح جامع شهر تهیه و ابلاغ می‌شود و نحوه استفاده از اراضی را در سطح محلات مختلف و موقعیت و مساحت دقیق آن را برای هر یک از کاربری‌ها تطبیق می‌دهد. تعیین شبکه عبور و مرور، میزان تراکم جمعیتی و ساختمانی در واحد‌های شهری و اولویت‌های مربوط به بهسازی و نوسازی را‌ می‌توان از اهداف تهیه طرح‌های تفصیلی برشمرد. در مشهد با توجه به توسعه شهر و پس از طرح تفصیلی خازنی، بنا به مورد و شرایط خاص، طرح‌های موضعی و موضوعی خاصی تهیه شده که تاکنون ملاک پاسخگویی به شهروندان بوده است.

طرح‌های تفصیلی ملاک عمل در شهر مشهد که تاکنون ۸۰درصد املاک سطح شهر بر اساس آن‌ها پاسخگویی می‌شده است، طرح‌های تفصیلی خازنی، مهرازان و طاش است. در حالی که طرح‌های تفصیلی می‌تواند الگو و ملاک پاسخگویی به شهروندان باشد، متأسفانه سال‌های زیادی است که تصمیمات موردی و نارضایتی مردم ناشی از ناهمگن بودن و پاسخگو نبودن طرح‌های موجود با نیاز‌های مشهد مشکلات عدیده‌ای را برای شهرداری و شهروندان به همراه داشته است؛ بنابراین نیاز به تهیه طرح‌های تفصیلی جدید که پاسخگوی نیاز‌های روز و همچنین نیاز‌های آتی شهر باشد، به عنوان امری ضروری در دستورکار مدیریت شهری قرار گرفت.

بر این اساس طرح‌های تفصیلی مشهد در هفت حوزه شمال غربی، شمال شرقی، جنوب غربی، جنوب شرقی، میانی غربی، میانی شرقی و حوزه مرکزی تهیه شد. نخستین طرح از طرح‌های هفت گانه تفصیلی مشهد، مربوط به بخش جنوب غربی، در تیرماه ۱۳۹۹ مصوبه شورای اسلامی شهر را گرفت و پس از گذراندن مراحل تصویب در کمیسیون ماده ۵ استانداری، در اوایل شهریور سال ۱۴۰۰ اجرایی و به مناطق ۹ و ۱۱ شهرداری مشهد ابلاغ شد و درخواست‌های صدور پروانه و پایان کار متقاضیان بر اساس این طرح، قابل پاسخگویی است.

طرح‌های تفصیلی پنج حوزه دیگر مشهد نیز که اکنون از سوی کمیسیون ماده ۵ به تصویب رسیده است، پس از ابلاغ طرح‌ها و ضوابط مرتبط در سیستم‌های شهرسازی بارگذاری و بر این اساس پاسخگویی شهروندان انجام و دغدغه موجود در این حوزه‌ها نیز ر فع می‌شود. تهیه طرح‌های جدید تفصیلی مشهد نیاز جدی و اقدامی ماندگار و پاسخگوی نیاز ده تا پانزده سال آینده مشهد است. براساس این طرح ها، بلندمرتبه سازی در مشهد ضابطه مند می‌شود و براساس پهنه بندی‌های صورت گرفته انجام خواهد شد. جهت گیری جدید در ساخت و ساز‌های مشهد محدوده کننده نبوده، بلکه ضابطه مند می‌شود. توزیع صحیح و عادلانه تراکم ساختمانی، خدمات شهری و سطح و سطوح سرانه‌ها در سطح شهر اتفاق خواهد افتاد.