معرفی سه اثر نفیس خطی در کتابخانه آستان قدس رضوی، به مناسبت سالروز مبعث پیامبر اکرم(ص)

به گزارش شهرآرانیوز، سیدرضا صداقت حسینی، کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی مدیریت مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی دراین‌خصوص در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما اظهار کرد: در حال حاضر در گنجینه کتاب‌های خطی این کتابخانه بیش از دو هزار و ۶۰۰ نسخه در موضوع تاریخ به زبان‌های فارسی و عربی، نگهداری می‌شود.

وی افزود: در برخی از این آثار تمام کتاب و بعضی دیگر، بخشی از آنها به شرح و تبیین مباحث مختلف تاریخ اسلام و همچنین سیره و سرگذشت حضرت محمد مصطفی (ص) و سایر ائمه معصومین (ع)، پرداخته شده است.

کتاب معارج‌النبوه فی مدارج الفتوه

صداقت حسینی در ادامه از کتاب «معارج النبوه فی مدارج الفتوه» به شماره (۲۵۶۶۷)، به‌عنوان یکی از نسخه‌های خطی که در شرح احوال پیامبر اکرم (ص) و بعثت ایشان نوشته شده است، نام برد و گفت: این کتاب به زبان فارسی و از تألیفات معین‌الدین محمد بن شرف‌الدین فراهی معروف به «مسکین (۹۰۷ یا ۹۰۹ قمری)» است که در دی‌ماه ۱۳۷۷ توسط زین الدین جعفر زاهدی، وقف روضه رضویه، شده است.

کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی آستان قدس رضوی، بیان کرد: این کتاب دربردارنده مقدمه و چهار رکن است چنان‌که مقدمه آن شامل پنج فصل در ستایش حضرت باری تعالی و اوصاف نبی اکرم (ص) است.

وی درباره محور‌های موضوعی این کتاب، افزود: رکن اول اثر شامل سرگذشت پیامبران پیشین و شمایل پیامبر اسلام (ص) در ۸ باب، رکن دوم: زندگانی پیامبر (ص) از ولادت تا بعثت در هفت باب، رکن سوم: ماجرای بعثت تا هجرت در پنج باب و رکن چهارم: ماجرای هجرت تا رحلت در چهار باب و چند فصل است، در بخش خاتمه اثر نیز به معجزات حضرت محمد (ص)، پرداخته شده است.

وی ادامه داد: این نسخه در اوایل قرن دوازدهم هجری قمری و به‌خط نستعلیق بر روی ۲۴۴ برگ کاغذ ۱۹ سطری از جنس نخودی آهار مهره، در ابعاد ۲۴ در ۵/۱۷ سانتی‌متر کتابت و با تیماج مشکی مجلد شده است، همچنین عناوین آن به شنگرف و برخی از اوراق آن وصالی‌شده است.

صداقت حسینی گفت: همچنین نسخه دیگری از کتاب معارج النبوه فی مدارج الفتوه به شماره (۱۲۵۳۱) در مجموعه نفایس خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی وجود دارد که از ابتدای رکن سوم شروع و به پایان کتاب، ختم می‌شود.

وی افزود: این نسخه در دهم ذی الحجه سال ۱۱۷۶ قمری توسط محمد فاضل کنائی، به‌خط نستعلیق بر روی ۶۸۸ برگ کاغذ ۱۷ سطری از جنس نخودی آهار مهره، در ابعاد ۷/۱۱ در ۸/۲۱ سانتی‌متر نوشته و از سوی حسین کی استوان، وقف بر کتابخانه آستان قدس رضوی شده است.

در ادامه حتما بخوانید بعثت هنوز هم استمرار دارد

کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی آستان قدس رضوی درباره دیگر مشخصات این اثر خطی، گفت: اوراق آن آسیب‌دیده، کمند به سیاهی و جداول به لاجورد و شنگرف، عناوین به شنگرف، است. همچنین جلد اثر از جنس مقوا و عطف و گوشه آن تیماج ماشی است.

کتاب السیره الحلبیه

صداقت حسینی بیان کرد: کتاب «انسان العیون فی سیره الامین» یا «السیره الحلبیه» تألیف علی بن ابراهیم حلبی (۹۷۵-۱۰۴۴ قمری)، از دیگر نسخه‌های بسیار نفیس موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی، است که دربردارنده مطالب مربوط به سیره، نسب، اخبار و افعال حضرت محمد مصطفی (ص) است.

وی ادامه داد: در حال حاضر قدیمی‌ترین نسخه خطی این اثر در ایران در کتابخانه آستان قدس رضوی به شماره (۱۷۸۴۴) نگهداری می‌شود. این نسخه در سال ۱۰۹۹ قمری توسط اسماعیل قصری مالکی، به‌خط نسخ، در کاغذ شکری ۳۱ سطری، کتابت شده است.

گفتنی است، کتابخانه مرکزی حرم مطهر رضوی به‌عنوان یکی از بزرگترین کتابخانه‌های جهان اسلام دارای کتاب‌های بسیار ارزشمندی از نظر قدمت، منحصر‌به‌فرد بودن و آرایه‌های هنری در موضوعات اخبار، ادعیه، ادبیات، تفسیر، تجوید، حکمت، کلام، تاریخ، جغرافیا، منطق، فقه، لغت، صرف و نحو و اخلاق است.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه آستان قدس