آیا بازی‌های ویدیویی باعث افزایش ضریب هوشی کودکان می‌شود؟
پژوهشگران ارتباطی بین صرف زمان بیشتر برای بازی‌های ویدئویی و افزایش هوش در کودکان پیدا کرده‌اند؛ یافته‌ای که تا حدی با این دیدگاه رایج که بازی‌های ویدئویی برای ذهن کودکان مضر هستند، در تضاد است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ طبق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۲ انجام شده و با دقت عواملی مانند تفاوت‌های ژنتیکی و پیشینه اقتصادی–اجتماعی کودک را در نظر گرفته است، بازی‌های ویدئویی تأثیر قابل‌توجهی بر هوش کودکان می‌گذارد. هرچند در این تحقیق تفاوت به‌دست‌آمده در توانایی‌های شناختی اندک بود و برای اثبات رابطه علّی کافی نیست، اما به اندازه‌ای قابل توجه است که ذکر شود.
در مقابل، تماشای تلویزیون و استفاده از شبکه‌های اجتماعی تأثیر مثبت یا منفی قابل‌توجهی بر هوش نشان نداد. این پژوهش می‌تواند در بحث درباره میزان مناسب زمان استفاده از صفحه‌نمایش برای کودکان مفید باشد.
پژوهشگران از هلند، آلمان و سوئد در مقاله منتشرشده خود نوشتند:
«رسانه‌های دیجیتال دوران کودکی مدرن را تعریف می‌کنند، اما اثرات شناختی آنها نامشخص و به‌شدت مورد بحث است. ما معتقدیم مطالعاتی که داده‌های ژنتیکی را شامل می‌شوند می‌توانند ادعا‌های علّی را روشن‌تر کنند و نقش معمولاً نادیده‌گرفته‌شده تمایلات ژنتیکی را در نظر بگیرند.»
آنها سوابق زمانی استفاده از صفحه‌نمایش را برای ۹٬۸۵۵ کودک شرکت‌کننده در «مطالعه ABCD» بررسی کردند؛ همه این کودکان در آمریکا و در سن ۹ یا ۱۰ سال بودند. به‌طور میانگین، کودکان گزارش کردند که روزانه ۲.۵ ساعت تلویزیون یا ویدئوی آنلاین تماشا می‌کنند، ۱ ساعت بازی ویدئویی انجام می‌دهند و نیم ساعت هم در اینترنت معاشرت می‌کنند.
سپس داده‌های بیش از ۵٬۰۰۰ نفر از این کودکان را دو سال بعد دوباره بررسی کردند. در این مدت، کودکانی که گزارش کرده بودند بیش از میانگین زمان صرف بازی‌های ویدئویی کرده‌اند، افزایش ۲.۵ نمره IQ بالاتر از میانگین رشد معمول داشتند.
این افزایش نمره IQ بر اساس عملکرد کودکان در وظایفی مانند درک مطلب، پردازش بصری–فضایی و آزمونی برای حافظه، انعطاف‌پذیری فکری و خودکنترلی محاسبه شد.
مهم است توجه کنیم که این مطالعه فقط کودکان آمریکایی را بررسی کرده و تفاوتی بین نوع بازی‌های ویدئویی (موبایلی یا کنسولی) قائل نشده است، اما همچنان دیدگاه ارزشمندی درباره ارتباط بازی ویدئویی و IQ ارائه می‌دهد و تأیید می‌کند که هوش یک ثابت تغییرناپذیر نیست که صرفاً با آن به دنیا بیاییم.
تورکل کلینگبرگ، عصب‌شناس مؤسسه کارولینسکای سوئد، در زمان انتشار این پژوهش در سال ۲۰۲۲ گفت:
«یافته‌های ما این ادعا را پشتیبانی می‌کند که زمان استفاده از صفحه‌نمایش به‌طور کلی توانایی‌های شناختی کودکان را تضعیف نمی‌کند و بازی‌های ویدئویی حتی می‌توانند به افزایش هوش کمک کنند.»
همان‌طور که پژوهشگران اشاره می‌کنند، این نخستین مطالعه‌ای نیست که نشان می‌دهد ممکن است میان مدت زمان بازی کودکان و رشد توانایی‌های شناختی آنها ارتباطی وجود داشته باشد — و حتی مزایای دیگری هم برای بازی‌های ویدئویی مطرح است.
به گفته تیم پژوهشی، حجم نمونه کوچک، طراحی متفاوت مطالعات و عدم توجه به عوامل ژنتیکی و اقتصادی–اجتماعی باعث گزارش‌های متناقضی درباره اثرات زمان استفاده از صفحه‌نمایش شده است. این مطالعه تلاش کرده تا این محدودیت‌ها را به حداقل برساند.
با این حال، عوامل بسیاری در کار است — چه در زمینه چگونگی رشد و شکل‌گیری هوش، و چه در مسیر‌های متفاوتی که استفاده از صفحه‌نمایش می‌تواند بر بدن و عادات ما اثر بگذارد — بنابراین پژوهش‌های بیشتری لازم است.
کلینگبرگ افزود:
«ما اثرات رفتار‌های مرتبط با صفحه‌نمایش را بر فعالیت بدنی، خواب، رفاه یا عملکرد تحصیلی بررسی نکرده‌ایم، بنابراین نمی‌توانیم در این باره اظهارنظر کنیم. ما اکنون در حال مطالعه اثرات سایر عوامل محیطی و ارتباط اثرات شناختی با رشد مغزی در دوران کودکی هستیم.»
این پژوهش در مجله Scientific Reports منتشر شده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
