بالأخره مدرسه‌ها باز هست یا نه؟

شرایط عجیب و پیش‌بینی‌نشده دوران کرونا، همه را سردرگم و حیران کرده است. از سویی شهروندان باید به سلامت شخصی و مراقبت‌های بهداشتی خانواده خود بیندیشند و از سوی دیگر باید با حساسیت و تردید چشم‌به‌راه تصمیم‌ها و اظهارنظر‌ها و اعلام قانون از مراجع ذی‌ربط و نهاد‌های رسمی بمانند. در این موقعیت حساس و سخت، اهمیت قانون‌گذاری و تصمیم‌سازی مدیران از هر زمان دیگری بیشتر است، زیرا فشار روانی و آثار جانبی یک تصمیم حساب‌نشده یا نادقیق می‌تواند ابعاد گوناگون زندگی شهروندان و محیط‌اجتماعی را تحت‌تأثیر قرار دهد و آسیب‌های گوناگون در پی داشته باشد. مهم‌ترین محور و اساسی‌ترین معیار برای سامان‌بخشیدن به نظام جامعه، حرمت و قطعیت و استحکام و اقتدار قانون است و در موقعیت‌های بحرانی باید بیش از شرایط عادی برای حفظ این صلابت و انضباط قانونی کوشید، زیرا ضوابط قانونی ممکن است آسان‌تر سست شوند و آن جایگاه و حرمت از دست برود.

 

در ماه‌های گذشته، تصمیم‌ها و مصوبه‌های متفاوت و گاه متناقض درباره مقررات و شیوه‌نامه‌های بهداشتی اعلام شد و برای مثال در موضوع برپایی مجالس عزاداری محرم مردم را دچار سردرگمی و بلاتکلیفی کرد. دشواری کار مسئولان برای تصمیم‌گیری در این شرایط کاملا قابل‌فهم است، ولی گاه اعلام نادقیق و متعارض ضوابط باعث می‌شود که جایگاه نهاد‌های رسمی و اعتبار و مشروعیت پیام‌های آنان دچار آسیب و خدشه‌ای شود که دیگر نتوان آن را جبران کرد و از آن مهم‌تر موجب می‌شود که اقتدار و قطعیت ضوابط قانونی چنان مخدوش شود که دیگر نتوان به نقطه پیشین بازگشت.

در موضوع بازگشایی مدارس نیز در روز‌های اخیر نقل‌قول‌های متفاوت و بعضا کاملا متناقض ازسوی مسئولان باعث همین سرگردانی و بلاتکلیفی شده است. وزیر محترم آموزش‌وپرورش در گفت‌وگوی رسمی با رسانه‌ملی برنامه‌ای را اعلام می‌دارد و مدیرکل آموزش‌وپرورش یک استان دیگر هم چیزی کاملا متفاوت را بخش‌نامه می‌کند. مدیران برخی مراکز آموزشی بر اساس تشخیص خود برنامه‌ای را به خانواده‌ها اعلام کرده‌اند و مدیران مدارس دیگری کار را به تصمیم خود خانواده و اولیای دانش‌آموزان وانهاده‌اند. اکنون تصور کنید حال‌وروز پدر و مادری شاغل را که نمی‌دانند بچه‌هایشان در روز‌های آینده چه وضعی دارند و خودشان چه باید بکنند! در همین حال ببینید دختر یا پسری که قرار بوده است بعد از مدت‌ها شوق و انتظار به کلاس اول ابتدایی برود و به او می‌گویند کلاس‌های مدرسه برقرار نیست، ولی در همان حال دخترعمو یا پسرخاله‌اش در یک منطقه یا مدرسه دیگر به سر کلاس می‌رود و با آب‌وتاب از مدرسه تعریف می‌کند، چه حالی خواهد داشت؟

 

در واقع ما بدون آنکه متوجه باشیم، داریم به این مخاطب می‌فهمانیم که قانون چندان هم جدی و لازم‌الاتباع نیست و ضوابط قانونی نه اموری سخت و انعطاف‌ناپذیر، بلکه مسائلی سیال و تغییرپذیرند که می‌توان به‌راحتی آن‌ها را دور زد و بی‌اعتنا از کنارشان گذشت! ممکن است شما بگویید که شرایط مدارس و مراکز آموزشی با هم فرق می‌کند و همه آن‌ها نمی‌توانند ضوابط‌بهداشتی را به‌شکل یک‌سان عمل کنند؛ این حرف کاملا درست است و قطعا شرایط مناطق مختلف کشور با هم فرق می‌کند و هیچ‌کس انتظار ندارد که همه مدارس کشور کاملا به‌یک شکل عمل کنند، اما چیزی که اینجا به‌عنوان قاعده و ضابطه قانونی به‌چشم می‌آید، همان رعایت مقررات بهداشتی است.

 

یعنی همه مدارس در همه کشور با هر موقعیت و شرایطی باید مقررات اعلام‌شده بهداشتی مثل فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند؛ چنان‌که سال‌ها همه مدارس با شرایط کاملا متفاوت در آغاز مهرماه کار خود را آغاز می‌کردند و همان‌طور که کسی نمی‌توانست قانون آغازبه‌کار مدارس را نادیده بگیرد، اکنون نیز کسی نمی‌تواند به ضوابط و مقررات قانونی بی‌اعتنا باشد. ولی متأسفانه اکنون والدین دانش‌آموزان می‌بینند برخی مسئولان کشور این خط‌قرمز قانونی را چندان جدی نگرفته‌اند و لحن صحبت آنان چنین است که «حالا ببینیم چه پیش می‌آید» و این همان چیزی است که باید از آن ترسید!