وقتی مخابرات پاسخگو نیست

تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ سال تحصیلی شروع شده است، بدون رفتن به مدرسه و تشکیل کلاس درس. بچه‌ها در خانه مانده‌اند تا ساعتی از روز را پای شبکه شاد بنشینند و نکته‌ای بیاموزند، اما وقتی هنوز در محله‌هایی از شهر ما به واسطه نبود تلفن ثابت و آنتن‌دهی مناسب تلفن همراه، اینترنت درست و حسابی موجود نیست، نمی‌شود به آن آموزش‌های نصفه و نیمه هم امید چندانی داشت. به‌جزاین، اغلب سازمان‌ها و نهاد‌ها در این روز‌ها گوشه‌ای از خدمات خود را در فضای مجازی ارائه می‌دهند و این یعنی اگر اینترنت ندارید، کارتان حسابی به مشکل خواهد خورد. آنچه می‌خوانید، حال و روز اهالی محلات شهید اسماعیل‌پور در منطقه ۵ و بخشی از منطقه الهیه در منطقه ۱۲ است که این روز‌ها با مشکل قطعی تلفن و نبود اینترنت مناسب درگیر هستند. مردمی که پیگیری‌شان از مسئولان مربوط، نتیجه‌ای نداشته است و هربار به بودجه و تجهیز زیرساخت در آینده‌ای نامعلوم حواله داده شده‌اند؛ برای همین به‌سراغ شهرآرا آمده‌اند تا مشکلات خود را به گوش مسئولان برسانند. اگرچه این تریبون هم مسئولان اداره کل مخابرات استان را مجاب به پاسخ‌گویی نکرد!

از سمت بولوار میرزاکوچک خان که وارد بولوار شهید جواد اسماعیل‌پور می‌شوید، انبوه آپارتمان‌های نوساز و خیابان‌کشی جدید نشان می‌دهد اینجا از آن محله‌های حاشیه‌ای شهر نیست و توقع دارید در آن با امکاناتی شبیه دیگر محلات مرکزی شهر روبه‌رو شوید، اما دل پردرد اهالی می‌گوید که اینجا فقط در ظاهر شبیه محلات مرکزی مشهد است و در حقیقت مشکلات ریز و درشت فراوانی دارد. نزدیک به انتهای بولوار و از اسماعیل‌پور ۳۳ تا انتهای بولوار، خانه‌های ویلایی شبیه به هم قرار دارد که به گفته اهالی، ساخت شرکتی موسوم به «انجام» بوده و ۲۰۰ خانوار را در خود جای داده‌است. ساختمان‌های اطراف، مسکونی و تجاری، همگی تلفن دارند به‌جز آن‌ها.

رضا ایمانی‌راد یکی از اهالی پیگیر این محله است که از جمع‌کردن استشهاد محلی تا تماس با تهران و ارسال ایمیل به سبوحی، معاون وزیر ارتباطات، را برای رفع مشکل تلفن اهالی انجام داده است و همچنان به تلاشش ادامه می‌دهد؛ اگرچه خودش می‌گوید چیزی دستگیرش نشده است؛ «اهالی ساکن این محل بین چند ماه تا ۴ سال که مصادف است با ساخت این مجموعه، با مشکل نبود تلفن ثابت درگیر هستند. بار‌ها جمع شده و رفته‌ایم مرکز مخابرات امت و اداره کل مخابرات، ولی جواب درستی نشنیده‌ایم.»

اهالی بعد از جواب‌‎های سربالایی که از مسئولان مخابرات شنیده‌اند، استشهاد محلی نوشته‌اند و شکایت خود را به مرکز رسیدگی به شکایات وزارت ارتباطات رسانده‌اند؛ و آن‌طورکه ایمانی‌راد می‌گوید، مسئولان محلی گفته‌اند «قرار است یک سکو بگذارند؛ ولی بودجه‌اش فراهم نیست.» اهالی البته بعد از مدتی از یکی از مسئولان این اداره می‌شنوند که «ردیف بودجه ساخت این سکو آمده است»، اما اینکه کجا خرج شده بر هیچ‌کس معلوم نیست و مسئولان مخابرات هم به آن جوابی نداده‌اند.

پیش از رسیدن ما به محله، تعدادی از اهالی در کوچه جمع شده‌اند، بلکه صدای اعترضشان را به گوش مسئولان برسانند، اما از گفتن حرف تکراری مشکل قدیمی خود آن‌قدر خسته‌اند که وقتی پای پیگیری مسئولان به میان می‌آید، عده‌ای‌شان فقط سری از روی تأسف تکان می‌دهند؛ بااین‌حال شرایط ویژه امسال و مجازی‌شدن بسیاری از خدمات باعث شده است آزموده را بار دیگر بیازمایند، شاید مسئولان مخابرات چاره‌ای بیندیشند.

بیات، یک پسر دانشجو و یک پسر کلاس نهم دارد؛ نگرانی‌اش از اینترنتی‌شدن مدارس و نبود امکان اتصال صحیح به شبکه شاد و دسترسی فرزندانش به خدمات آموزشی است. می‌گوید: نزدیک ۴ سال است که این خانه‌ها ساخته شده است و ما از اولین مالکان اینجا بودیم. از همان موقع رفتیم و آمدیم تا تلفن ثابت بگیریم، اما جواب درستی ندادند. تا سال گذشته هرطور بود، سر می‌کردیم، اما حالا که مدرسه‌ها تعطیل شده و آموزش براساس شبکه‌ها و برنامه‌های مجازی است، دردسرمان زیاد شده است.

او این نکته را هم اضافه می‌کند که با این شرایط اهالی محله برای انجام همه کار‌های اداری و الکترونیکی خود نیز مشکل دارند؛ «آنتن تلفن همراه آن‌قدر قطع می‌شود که همان‌طورکه فرزندانمان بیشتر وقتشان برای اتصال و ورود به کلاس تلف می‌شود، ما نیز بار‌ها در میانه کارمان از سامانه بیرون می‌آییم و دوباره کار را از سر می‌گیریم.»

خانواده راد ۳ سال است ساکن این منطقه هستند. آن‌ها هم فرزند محصل و دانشجو دارند و هم اینکه یکی از والدین فرهنگی است و باید به دانش‌آموزانش به صورت مجازی تدریس کند. خانم راد می‌گوید: درد ما این است که اهالی چهارسوی شهرک همه تلفن دارند، اما برای ما، بهانه زیرساخت و کابل می‌آورند.
او معتقد است منطقه زندگی‌اش «شبیه یک محله محروم است نه جایی که با مرکز شهر فاصله چندانی ندارد.»

علاوه‌بر دانش‌آموزانی که از اتصال شبکه شاد ناراضی‌اند، تعدادی معلم و فرهنگی هم در این شهرک زندگی می‌کنند که برای برگزاری کلاس‌ها، ارتباط با دانش‌آموزان و تدریس مشکل دارند. خانواده مهدوی سه عضو فرهنگی دارد. پسر بزرگ این خانواده یادآوری می‌کند که اردیبهشت امسال، ۱۰ تا ۱۵ نفر از اهالی محل جمع شدند و رفتند به مرکز مخابرات امت تا جواب رئیس این مرکز را برای کاستی خدماتی محله خود بشنوند؛ اما همان جلو در ورودی به بهانه شیوع کرونا، مانع از ورودشان می‌شوند و قول می‌دهند «پس از فروکش‌کردن اوج بیماری برای اصلاح زیرساخت‌های مخابراتی می‌آیند.»، اما حالا که چندماهی از آن موقع گذشته و همه کار‌ها جسته‌وگریخته به روال خودش برگشته، خبری از پیمانکار مخابرات نیست.

بین صحبت‌های پسر خانواده مهدوی، همسایه‌ها نکته‌هایی را یادآور می‌شوند؛ از شارژ مداوم اینترنتی می‌گویند که هزینه زیادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند تا آنتن‌دهی ضعیف خطوط ارتباطی که بین همراه اول و ایرانسل تفاوت چندانی ندارد.

نجاتی، یکی از ساکنان محله، از مسئولان مخابرات شنیده است که هزینه فراهم‌کردن زیرساخت‌های خط تلفن ثابت به این منطقه ۲۰ میلیون تومان است و می‌گوید: این مبلغ برای حل‌کردن مشکل ۲۰۰ خانوار چندان زیاد نیست. به مرکز مخابرات رفتیم، برای صدا و سیما پیام گذاشتیم و خلاصه به هرجا می‌دانستیم مراجعه کردیم، اما هیچ‌کس پاسخ‌گو نیست.

برای او که دانشجوست، راضی‌کردن استاد و آوردن بهانه قطعی مداوم اینترنت، کار ساده‌ای نیست، آن هم وقتی در کلانشهر مشهد زندگی می‌کند. می‌گوید: کسی باور نمی‌کند وسط شهر مشهد تلفن ثابت نداشته باشیم یا آنتن‌دهی خطوط تلفن همراه بی‌کیفیت باشد.

اعتراض به نبودن خط تلفن ثابت البته به اهالی این منطقه محدود نمی‌شود. آن‌طورکه پیامک‌های رسیده به روزنامه شهرآرا نشان می‌دهد، ساکنان مجیدیه و سجادیه در بولوار میثاق نیز با این مشکل روبه‌رو هستند. آنجا هم متولیان مخابرات، نبود زیرساخت شبکه، نبود پیمانکار یا نداشتن بودجه را بهانه ارائه‌نکردن درست خدمات عنوان می‌کنند؛ بهانه‌ای که به عقیده مردم «باعث می‌شود مسئولان وقت بیشتری بخرند و مردم فقط باید صبر کنند.»

جبلی یکی از ساکنان این محدوده است و آن‌طورکه از صحبت‌های او و دیگر اهالی برمی‌آید در اینجا هم تعدادی از ساختمان‌ها، تلفن ثابت و آنتن‌دهی باکیفیت تلفن همراه ندارند. آن‌ها هم از سرزدن‌های چندباره به مرکز مخابرات این جمله را از مسئولان پاسخ گرفته اند: «دستگاه‌ها باید جایگزین شود، چون شبکه فعلی توانایی این حجم از خطوط را ندارد، اما برای تغییر این زیرساخت‌ها امکانات نداریم، چون تحریم هستیم و معلوم نیست تا چه وقت باید منتظر بمانیم.»

رضانژاد هم یکی دیگر از ساکنان این منطقه است. او توضیح می‌دهد: مخابرات پاسخ درستی به مشکل ما نمی‌دهد. می‌گویند در نوبت هستید، اما از سوی دیگر می‌بینیم دو همسایه در آپارتمان ما تلفن ثابت گرفته‌اند. اگر امکانات ندارند، پس لابد ماجرای پارتی‌بازی درمیان است.

بیش از دوهفته از روزی که پیگیری این گزارش را آغاز کرده‌ایم، می‌گذرد و با وجود تماس‌های مکرر، معاون شبکه مخابرات منطقه خراسان، همچنان جواب‌گوی پیگیری و تماس‌های ما نیست. رفتن سراغ رئیس مرکز امت هم نتیجه نمی‌دهد و مسئول بازرسی و رسیدگی به شکایات، ما را به زمانی نامعلوم ارجاع می‌دهد که منتظر دریافت پاسخ کارشناس آن مرکز بمانیم. درنهایت عیسی حسن‌پور، مدیر روابط عمومی مخابرات خراسان‌رضوی، آب پاکی را روی دستمان می‌ریزد که «فکر می‌کنید مسئولان اینجا نشسته‌اند که کار شما را پیگیری کنند؟!» او دلخور از تماس‌های مکرر شهرآرا اضافه می‌کند: برای مردم بنویسید «پیگیری کردند».

البته حسن‌پور این تأکید و درخواست را هم بیان می‌کند که «چند سال است که این اهالی تلفن ندارند. چهار روز آن‌طرف‌تر گزارش را چاپ کنید، چه مشکلی پیش می‌آید؟» در پایان هم می‌گوید: باید منتظر نظر فنی مسئول بمانیم. هروقت پاسخ به دستم رسید، برایتان می‌فرستم.
دو هفته پیگیری یک رسانه و این جواب، ما را مجاب می‌کند که مردم این محدوده‌ها چرا بعد از چهارسال پیگیری و رفت‌وآمد به مراکز مخابرات، هنوز نه تلفنی دارند و نه امیدی به داشتن آن.

شرکت مخابرات ایران پس از چندین دهه فعالیت در کشور، برای اولین بار است که با شرایط دورکاری کارمندان روبه رو می‌شود. همگام سازی فرایند‌ها با وضعیت جدید برای شرکتی که ده‌ها هزار کارمند به صورت مستقیم و غیرمستقیم دارد، کار چندان ساده‌ای نیست. نگهداری شبکه، برقراری امنیت مشترکان، توسعه، انجام امور مالی و... همگی در شرایطی فعلی، متفاوت از سال‌های قبل انجام می‌شوند. این درحالی است که هنوز دستورالعمل مدونی برای دورکاری در شرکت مخابرات ایران تدوین نشده است و جای یک طرح پژوهشی و مطالعاتی در زمینه دورکاری علمی و دستورالعمل جامع در شرکت خالی است.

علاوه بر این موارد، شرکت مخابرات ایران این روز‌ها درگیر توسعه و به روزرسانی شبکه خود برای ارائه VDSL است. به روزرسانی شبکه شرکت مخابرات ایران در شرایطی انجام می‌شود که کشور درگیر مشکلات مالی است و تأمین هزینه‌های توسعه، برای شرکت‌های مختلف، امری دشوار است. در همین حال تحریم‌هایی که مجدداً بر کشور تحمیل شده اند، تأمین آن دسته از تجهیزاتی را که نیاز به واردات دارند، با دشواری روبه رو می‌کند.

همچنین مخابرات موظف به پرداخت مطالبات معوقه بازنشستگان است که در سال‌های گذشته مشکلاتی را برای این شرکت به وجود آورده است. در همین حال، افزایش تعرفه‌های خدمات مخابراتی با مخالفت نهاد‌های ناظر روبه رو می‌شود و این موضوع، مشکلات مالی را بیشتر می‌کند.
شرکت مخابرات ایران به منظور تأمین بخشی از هزینه‌های توسعه‌ای و پرداخت مطالبات بازنشستگان، راهکار افزایش حق اشتراک را برگزیده است و امید دارد با استفاده از این منبع بتواند بخشی از انتظارات مشترکان، بازنشستگان و دولت را پاسخ دهد.

شرکت مخابرات در بحران کرونا، می‌توانست با استفاده از این رویداد، جایگاه ویژه‌ای در کسب درآمد و تقویت و توسعه برند سازمانی داشته باشد، اما متأسفانه تعریف همه جانبه‌ای از این موضوع به چشم نمی‌خورد. دراین باره، جا دارد که با داشتن برنامه‌ای مدون و عملیاتی از فرصت‌های به وجود آمده در ارائه خدمات و کسب درآمد، استفاده حداکثری داشته باشیم.
شرکت مخابرات ایران به عنوان مهم‌ترین بازیگر تلفن و اینترنت ثابت در کشور، ۲۹ میلیون مشترک تلفن ثابت و بیش از ۴میلیون مشترک اینترنت ثابت دارد.
منبع: سامانه شرکت مخابرات برگرفته از فصلنامه ارتباطات

مجید صدری، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، اردیبهشت سال ۹۷ گفته بود: «واگذاری بدون نوبت تلفن ثابت در تهران و مشهد تا پایان اردیبهشت، به‌روز می‌شود و دیگر نیازی به انتظار برای دریافت خط تلفن نیست.» او همچنین درباره آخرین وضعیت فیش‌های درانتظار تلفن در شهر‌های مختلف گفته بود: «ظرف چند ماه آینده این مشکل را حل می‌کنیم و دیگر هیچ فیش در نوبتی نخواهیم داشت.»

سوای این موارد اگر هم اکنون به سامانه شرکت مخابرات سر بزنید، خواهید دید که در قسمت شرایط واگذاری تلفن ثابت آمده: «در صورتی که نشانی محل نصب متقاضی خارج از مرز تلفنی قرار گرفته باشد، نصب و برقراری تلفن آن درصورت وجود امکانات فنی و پس از پرداخت هزینه‌های مربوط به خارج از مرز (برابر تعرفه مصوب) میسر خواهد بود و به درخواست‌هایی که مفاد مراتب فوق الاشاره در آن لحاظ نشود و یا انجام تقاضا به علت نبود امکان فنی میسر نباشد ترتیب اثر داده نخواهد شد و در این موارد هیچ گونه حقی برای متقاضی متصور نخواهد بود.» متأسفانه پاسخ گو نبودن مسئولان مخابرات این سوال را بی جواب باقی می‌گذارد که آیا درخواست اهالی محلات اسماعیل پور و سجادیه خارج مرز است یا امکان فنی نمی‌گذارد این مردم صاحب خط تلفن شوند؟