گلکسی S25 اولترا در تست مقاومت چگونه عمل می‌کند؟ + فیلم رفع اختلال ارتباط مشترکین همراه اول در برخی نقاط شرق کشور (یکشنبه، ۱۴ بهمن ۱۴۰۳) هک کاربران واتس‌اپ تأیید شد (۱۴ بهمن ۱۴۰۳) نگاهی به دستاوردهای تعاونی دانش‌بنیان انگاره فیزیک توس | دانش ایرانی؛ از زمین تا آسمان برنامه لیزر‌های فضایی ترامپ برای نابودی سلاح‌های هسته‌ای چیست؟ اعتراف ایلان ماسک به کاستی خودروهای تسلا در رانندگی تمام‌خودکار تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا برای مُسکنی جدید فورزا هورایزن ۵ چه زمانی برای پلی استیشن ۵ منتشر می‌شود؟ خرید جدیدترین گوشی اپل، آیفون 16 از فروشگاه اسنپ یک شرکت انگلیسی اولین تماس تصویری ماهواره‌ای جهان را برقرار کرد تا چندماه دیگر سرویس روبوتاکسی تسلا در آستین تگزاس راه‌اندازی می‌شود دانش بنیان‌ها شهربازی هوشمند می‌سازند پژمان‌فر: بسته حمایتی جدید مجلس برای دانش‌بنیان‌ها در راه است چرا زن‌ها کمتر از مردان از هوش مصنوعی ChatGP استفاده می‌کنند؟ چه چیزی ناگهان هوش مصنوعی چینی «دیپ‌سیک» را محبوب کرد؟ OpenAI: هوش مصنوعی چینی DeepSeek از مدل‌های رقبایش کپی کرده است واکنش مدیرعامل OpenAI به هوش مصنوعی چینی DeepSeek محدودیت ترافیکی در مسیر‌های منتهی به حرم امام‌رضا(ع) | ترافیک پرحجم در میدان انقلاب اسلامی و کوشش مشهد (۹ بهمن ۱۴۰۳) وزارت ارتباطات از وقوع اختلال در شبکه اینترنت کشور خبر داد (۸ بهمن۱۴۰۳) بسته‌های هدیه ایرانسل به مناسبت عید مبعث + روش فعالسازی
سرخط خبرها

آیا سال ۱۴۰۰ اولین سال قرن جدید است؟ | مروری بر ویژگی‌های مهم تقویم ایرانی

  • کد خبر: ۶۰۴۵۸
  • ۰۱ فروردين ۱۴۰۰ - ۰۷:۳۶
آیا سال ۱۴۰۰ اولین سال قرن جدید است؟ | مروری بر ویژگی‌های مهم تقویم ایرانی
گذشته از شایعاتی که این اواخر درباره سال آخر قرن مطرح می‎شد، شناخت‌نداشتن ما درباره تقویم ایرانی ماجرایی است که همیشه وجود دارد و باعث می‎شود اشتباهاتی درباره نوع آغاز سال، کبیسه‎گیری و مفهوم سده داشته باشیم. این‌بار باهم به دقیق‎ترین تقویم دنیا که تقویم هجری شمسی است، نگاهی می‏‌اندازیم تا بیشتر بشناسیمش و کمتر درباره‎اش اطلاعات غلط را بازنشر کنیم.
مریم ملی | شهرآرانیوز - نزدیک سال نو که می‏‌شود، همیشه بحث‎هایی درباره تقویم و کبیسه‌بودن یا نبودن آن سال سر زبان‎ها می‎افتد. امسال به لطف کسانی که تقویم ایرانی را نمی‎شناسند، بازار آخرین نوروز و آخرین پاییز و آخرین یلدای قرن هم حسابی داغ شده بود. هرکسی هر رویدادی را به‌نحوی به آخرین‌بودنش در قرن ارتباط می‎داد و از سال ۹۹ به‌عنوان آخرین سال قرن چهاردهم یاد می‎کرد، تا اینکه مدتی پیش مرکز تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران درباره اینکه امسال سال آخر قرن نیست، اطلاعیه ‎ای منتشر کرد تا همه به یقین برسند که هنوز یک بهار و تابستان و پاییز و زمستان دیگر فرصت دارند تا آخرین‎های قرن را تجربه کنند! گذشته از شایعاتی که این اواخر درباره سال آخر قرن مطرح می‎شد، شناخت‌نداشتن ما درباره تقویم ایرانی ماجرایی است که همیشه وجود دارد و باعث می‎شود اشتباهاتی درباره نوع آغاز سال، کبیسه‎گیری و مفهوم سده داشته باشیم. این‌بار باهم به دقیق‎ترین تقویم دنیا که تقویم هجری شمسی است، نگاهی می‏‌اندازیم تا بیشتر بشناسیمش و کمتر درباره‎اش اطلاعات غلط را بازنشر کنیم.

 

چرا سال ۹۹ آخرین سال قرن حاضر نیست؟

شاید اطلاعیه مرکز تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران را دیده باشید که مدتی پیش در سایت رسمی این مرکز منتشر و در فضای مجازی دست‌به‌دست شد. بر اساس این اطلاعیه، معنای قرن یا سده، یک‌صدسال است. هر تقویم یک مبدأ دارد و در عرف اولین سال هر تقویم، سال یک محسوب می‌‎‌شود. روز اول نخستین قرن هجری‌خورشیدی، جمعه یک فروردین یک و روز پایان آن، سه‏‌شنبه ۲۹ اسفند۱۰۰ است.
 
روز اول قرن دوم هجری‌خورشیدی، چهارشنبه یک فروردین۱۰۱ و روز آخر آن، یکشنبه ۲۹ اسفند۲۰۰ است. قرن چهاردهم هجری‌خورشیدی از روز چهارشنبه یک فروردین۱۳۰۱ آغاز شده است و روز یکشنبه ۲۹ اسفند۱۴۰۰ به انجام خواهد رسید. بنابراین، روز اول قرن پانزدهم هجری‌خورشیدی، دوشنبه یک فروردین۱۴۰۱ خواهد بود.

اما معنای این ماجرا چیست و اصلا چرا تقویم ما چنین شرایطی را برای محاسبه یک قرن دارد؟ همه‌چیز برمی‎‌گردد به اینکه مبدأ محاسبه سال هجری‌شمسی از چه زمانی در نظر گرفته شده باشد و یک قرن چطور حساب می‏‌شود.
 
در تقویم ما ایرانی‌‏ها که توسط عبدالغفارخان نجم‏‌الدوله تکمیل شده و به شکل امروزی‏‌اش درآمده است، مبدأ، یعنی اولین سال شروع محاسبه تقویم، از یکم فروردین سال هجرت پیامبر از مکه به مدینه در نظر گرفته شده است. یعنی سال اولی که از آنجا به بعد به آن اضافه می‌‏شود، سال یک فرض شده است و نه سال صفر! بنابراین یکم فروردین سال یک (به این شکل ۱/۱/۱) آغاز سال هجری ‌شمسی بوده است. شاید بپرسید پس چرا همه این اشتباه را درباره پایان قرن در سال ۱۳۹۹ تکرار می‏‌کنند؟ پاسخش ساده است؛ چون همه فکر می‏‌کنند عدد ۱۴۰۰ باید آغاز یک سده یا قرن تازه باشد، این عدد رند است و دیگران را به اشتباه می‌‏اندازد.


تقویم ایرانی و شگفتی‏‌های بی‎مانندش

تقویم ایرانی را خیلی‏‌ها با تقویم جلالی یکسان می‏‌دانند و تصور می‏‌کنند همان تقویمی که آن زمان نوشته شده، امروز مورد استفاده ماست. این تصور تا حدودی درست است، اما تا حدی هم می‏‌تواند اشتباه باشد. زیرا تقویم جلالی در سال ۱۲۸۹ توسط میرزا عبدالغفارخان نجم‏‌الدوله اصفهانی تغییراتی پیدا کرده و تقویم امروزی ما درواقع همان تقویم تغییریافته نجم‏‌الدوله است.

در تقویم جلالی که نتیجه تلاش حکیم عمر خیام، عبدالرحمن خازنی و جمعی از منجم‏‌های آن دوره بوده، مبدأ گاه‏‌شماری، سال به‌تخت‌نشستن جلال‎الدین ملکشاه سلجوقی در نظر گرفته شده است، درحالی‎که در تقویم نجم‎الدوله، نوروز سال هجرت پیامبر از مکه به مدینه به‌عنوان مبدأ به حساب می‏‌آید. غیر از این موضوع، سیستم کبیسه‏‌گیری در تقویم جدیدتر، با دقت بیشتری محاسبه می‌شود و برخلاف باور عموم که تناوب کبیسه‏‌ها را چهارساله می‏‌دانند، کبیسه‏‌گیری در دوره‏‌های مختلف محاسباتی، ۴ سال یک‌بار و ۵ سال یک‌بار در نظر گرفته می‎شوند.
 
تقویم ایرانی همان تقویم هجری‌خورشیدی در دنیاست که به‌عنوان دقیق‏‌ترین تقویم شناخته می‏‌شود و علتش هم این است که سال نو در این گاه‏‌شماری با یک رویداد نجومی آغاز می‏‌شود؛ یعنی زمانی که زمین به نقطه اعتدال بهاری در فضا می‏‌رسد و از آنجا دوباره به گردشش به دور خورشید ادامه می‏‌دهد. از طرفی، اثر بیضوی‌بودن مدار زمین به دور خورشید به شکل مقدار میانگین حضور خورشید در هر برج در گاه‏‌شماری محاسبه شده است.
 
به این شکل که ۶ ماه اول سال به شکل قراردادی ۳۱ روزه هستند و ۵ ماه بعدی سال ۳۰ روزه هستند و ماه آخر سال بنا به کبیسه‌بودن یا نبودن آن سال، ۲۹ یا ۳۰ روزه است. نکته مهم بعدی این است که لحظه تحویل سال برای همه نقاط زمین یکسان است. چون مربوط به عبور سیاره زمین از نقطه اعتدال بهاری می‏‌شود و درنهایت به‌علت استفاده از قاعده نوروز تحویلی، اختلاف لحظه تحویل سال تا ساعت صفر اول فروردین از ۱۲ ساعت بیشتر نمی‎شود. همه این موارد در کنار هم باعث شده است درصد خطای محاسباتی این تقویم در مقایسه با دیگر تقویم‌های دنیا بسیار کم باشد و آغاز سال هم‎زمان با آغاز شکوفایی طبیعت باشد و تقویم ما را در جهان بی‌همتا کند.
 
 
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->