گپ و گفت با حسین رزاقی درباره چرایی خلق‌نشدن اثر هنری جامع درباره ماه رمضان

حسین رزاقی، هنرمند نگارگر مشهدی که از شاگردان استاد محمود فرشچیان است و تا به امروز آثارش در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی متعددی عرضه شده است در گفتگو با ما درباره خلق آثار هنری درباره رمضان بیشتر توضیح می‌دهد.

شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز - هنر نگارگری از دیرباز با آیین‌ها و آداب و رسوم مذهبی ایرانی‌ها گره خورده، به طوری که این پیوند باعث پیدایش شیوه‌ای از نگارگری به نام مذهبی نگاری شده است. در طول سال‌ها هنرمندان بسیاری در این زمینه دست به خلق آثار هنری زده اند، از به تصویر کشیدن داستان پیامبران گرفته تا پرداختن به صحنه‌های قیام عاشورا و مجالس تعزیه. در این بین، اما کمتر آثار نگارگری خلق شده که به طور خاص به آیین‌های ماه مبارک رمضان بپردازند.

درحالی که ماه رمضان گنجینه‌ای تمام ناشدنی از ظرفیت‌های معنوی، اخلاقی و عرفانی است که می‌توان آن‌ها را با زبان هنر در میان جامعه نشر داد. درواقع کنار هم قرار گرفتن ظرایف و لطافت‌های هنری و همچنین ابتکار و خلاقیت هنرمندان، می‌تواند فضای معنوی رمضان را برای عموم مخاطبان ملموس‌تر کند. حسین رزاقی، هنرمند نگارگر مشهدی که از شاگردان استاد محمود فرشچیان است و تا به امروز آثارش در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی متعددی عرضه شده است در گفتگو با ما درباره خلق آثار هنری درباره رمضان بیشتر توضیح می‌دهد.

ظرفیت بالای ماه رمضان برای خلق اثر هنری

به گفته رزاقی در رشته نگارگری کار‌های مذهبی زیادی انجام شده، ولی آثاری که به طور ویژه به آداب و رسوم ماه رمضان بپردازند کمتر به تصویر کشیده شده اند. البته او این نکته را یادآور می‌شود که هنرمندان در این سال‌ها آثاری درباره حضرت علی (ع) و ضربت خوردن و شهادتشان که در ماه رمضان رخ داده تصویرسازی کرده اند. به طوری که هم در دوره قاجار و هم دوره معاصر آثار زیادی با این محوریت در میان کار‌های هنرمندان دیده می‌شود. مثل اثر استاد فرشچیان درباره یتیم نوازی حضرت علی (ع) یا اثری که مرحوم محمد تجویدی درباره حضرت علی (ع) کار کرده است.

این هنرمند خاطرنشان می‌کند: ممکن است در کتاب‌های دوره قاجار و کتاب‌های چاپ سنگی براساس افسانه‌ها و داستان‌هایی که بوده آثاری مرتبط با ماه رمضان کار شده باشد، اما حداقل من ندیدم که به صورت مستقل اثری برای این ماه خلق شده باشد. اثری جامع که بتواند فرهنگ و رسوم ماه رمضان را به تصویر بکشد و گویای حقایق عرفانی و برکاتی که در ماه رمضان است باشد.

به نظر او ویژگی‌های خاص ماه رمضان، کار‌های پسندیده‌ای که در این زمان اتفاق می‌افتد و تأثیراتی که روی انسان می‌گذارد ظرفیت بالایی برای خلق آثار هنری دارد و اگر هنرمند به این سمت گرایش پیدا کند می‌تواند کار‌های شاخصی را به تصویر بکشد.

وظیفه مسئولان هنری کشور

رزاقی بر این باور است که مسئولان هنری کشور باید به خلق آثار هنری با محوریت ماه رمضان رونق ببخشند.
او می‌گوید: در کنار نمایشگاه‌هایی که با محوریت قرآن و عترت در ماه رمضان برگزار می‌شود باید برگزاری نمایشگاه‌های نقاشی و تصویرسازی درباره این ماه هم تدارک دیده شود.

به نظر این نگارگر به تصویر کشیدن رمز و راز‌های کلام ا... مجید درباره ماه رمضان و آداب و رسوم مذهبی، می‌تواند تأثیر زیادی بر روی جامعه و مردم بگذارد.

این هنرمند تأکید می‌کند: برگزاری موفق همایش‌هایی با محوریت نگارگری ماه رمضان نیاز به برنامه ریزی دارد و با عجله و شتاب نمی‌توان آن را انجام داد. باید از هنرمندان دعوت شود و اطلاع رسانی لازم از ماه‌ها قبل صورت گیرد تا بتوان نتیجه خوبی از نمایشگاه گرفت. با یک برنامه ریزی درست هنرمندان گرایش پیدا می‌کنند تا آثار با ارزشی با محوریت ماه رمضان خلق کنند.

تنها هنرمند زیر سؤال نیست

رزاقی درباره گرایش کمتر جوانان به نگارگری آثار مذهبی می‌گوید: نسل جوان گریزپا هستند و تحت تأثیر فضای مجازی و جاذبه‌های کاذب آن قرار دارند. از آن سو وزارت ارشاد و سازمان‌های مرتبط با هنر و هنرمندان هم هیچ کار خاصی برای ایجاد انگیزه در آن‌ها انجام نمی‌دهند.

این هنرمند تأکید می‌کند: به نظر من در موضوع کم بودن آثار هنری با محوریت ماه رمضان تنها هنرمند زیر سؤال نیست بلکه همه آحاد جامعه باید پاسخگو باشند. اگر ما به همین جوانی که سرگرم فضای مجازی است، کار‌های خوب و ارزشمندی ارائه دهیم حتما به فعالیت در این زمینه علاقه مند می‌شود، اما وقتی برای او خوراکی نداریم و بستری فراهم نیست چطور می‌خواهد با یک برخورد و صحبت عادی به این سمت گرایش پیدا کند.

او یادآور می‌شود: دنیای امروز دنیای تبلیغات است و هر گروه و مکتب و دینی برای معرفی خودش فعالیت می‌کند. ما مسلمانان هم باید اعتقاداتمان را با انجام برنامه ریزی و نظرسنجی از علما و افرادی که صاحب نظر هستند گسترش دهیم.
به گفته رزاقی، هنرمند عشق و شور و حال را در ذات خودش دارد، اما باید به او انگیزه داده شود تا به تکاپو بیفتد و خلاقیتش بروز و ظهور کند. عشق و ذوق دوطرفه است. وقتی جامعه پویا باشد هنرمند هم انگیزه کار پیدا می‌کند.