نگاهی به پروژه پردیس تئاتر مشهد | درک یک ضرورت

امیری | به گزارش شهرآرانیوز - وجود یک سالن تئاتر مهم در هر شهر به‌معنای وجود پایگاهی بااهمیت برای رشد و پرورش تئاتر به‌شمار می‌رود و این فقط به معنای تولید نمایش و روی صحنه رفتن آن نیست، بلکه به این معناست که صحنه‌ای ثابت وجود دارد که گروه‌های نمایشی به‌دلیل وجود آن به فعالیت‌های نمایشی دست بزنند. ازهمین‌روست که در هر شهر، کشور و در هر دوره تاریخی، سالن‌های تئاتر بر کمیت و کیفیت نمایش‌های تولیدشده آن مکان و زمان اثرگذارند. 

 

نبود یک سالن تئاتر استاندارد در کلان‌شهر مشهد که قطب دوم تئاتر نیز هست، فراتر از یک کمبود ابزاری مطرح بوده است. در حقیقت نبود این سالن تئاتر خلأیی بزرگ برای اهالی تئاتر محسوب می‌شود، زیرا تئاتر نیازمند پایگاهی است تا بتواند با خیال راحت و بدون دغدغه‌های جانبی به تولید بپردازد.

 

در دهه ۶۰ وجود سالن «هلال احمر مشهد» پایگاهی بود که باعث شد تئاتر مشهد به اوج فعالیت‌هایش برسد و نمایش‌هایش هم از نظر کمی و کیفی رشد کنند. 

 

در بخش‌هایی از دهه۷۰ سالن تئاتر «هاشمی‌نژاد» مشهد پایگاه اهالی تئاتر شد و در همان دوره نمایش‌های زیادی روی صحنه رفتند. 

 

پس از آن «پردیس تئاتر شهر مشهد» واقع در پارک ملت پایگاه اهالی تئاتر مشهد شد و تا قبل از پیش‌آمدن موضوع تملک آن از سوی دولت - براساس ابلاغ وزارت ارشاد برای استفاده همه مکان‌های دولتی باید اجاره پرداخت شود،- پایگاه مهم اهالی تئاتر مشهد بود. با وجود فرسودگی، استانداردنبودن و خطرات آن برای اجراکنندگان و تماشاکنندگان، اهالی تئاتر به همین مکان هم دل‌خوش بودند و نمایش‌های متعددی روی آن اجرا کردند و چند نشان درخشان از فعالیت تئاتر مشهد در دهه‌های۸۰ و ۹۰ در این سالن از خود برجا گذاشتند. 

 

اما درست مدتی پیش از کرونا که این مکان بلاتکلیف شد، تئاتر مشهد گویی همه‌چیز خود را از دست داد، زیرا پایگاه مهم خود را از دست داده بود.

تئاتر مشهد نیازمند پایگاهی قوی است

هنرمندان تئاتر مشهد با ناباوری از نبود یک سالن تئاتر استاندارد سخن می‌گویند. حمیدرضا سهیلی، پیشکسوت تئاتر مشهد و نویسنده مجموعه چندجلدی «صدسال تئاتر مشهد»، معتقد است در هر دوره‌ای از تاریخ یک پایگاه تئاتر موجب رشد تئاتر می‌شده است و اکنون هم برای رشد تئاتر نیازمند پایگاه قوی و یک سالن تئاتر استاندارد هستیم. راضیه ایرانی، دیگر پیشکسوت تئاتر، اظهار امیدواری می‌کند با احداث پردیس تئاتر مشهد اتفاق تازه‌ای در تئاتر این شهر بیفتد. محمد جهان‌پا از مسئولان می‌خواهد با تسریع در اجرای پروژه پردیس تئاتر مشهد، نفس تازه‌ای در تئاتر این شهر بدمند. عباس‌جانفدا، از دیگر هنرمندان تئاتر، در گفت‌وگوهای مختلفی که با شهرآرانیوز داشته است به‌ضرورت وجود سالنی مستقل برای تئاتر مشهد اشاره کرده بود. او اکنون نیز معتقد است پردیس تئاتر مشهد می‌تواند نقش مهمی در احیای این هنر داشته باشد. 

وقتی مسئولان فرهنگی مشهد به‌ضرورت ایجاد یک پردیس تئاتر پی بردند

با این مقدمه می‌توان راحت‌تر درک کرد که پروژه پردیس تئاتر مشهد تا چه اندازه بر رشد و گسترش تئاتر مشهد اثرگذار است. خوشبختانه شهرداری و شورای اسلامی شهر مشهد بعد از یک سال که به‌عنوان تماشاگر از سالن‌های مختلف تئاتر بازدید کرده بودند و بارها پای صحبت‌ تئاتری‌ها و تماشاگران نشسته بودند، به‌ضرورت ایجاد یک پردیس تئاتر در مشهد پی بردند.

بعد از تصویب طرح احداث پردیس تئاتر مشهد در شورای شهر، معاونت فرهنگی‌اجتماعی شهرداری مشهد از طریق فرم‌های خاصی از هنرمندان تئاتر نظرسنجی کرد و حتی از طریق سایت «مشهدگیشه»، مکان این پردیس را به رأی گذاشت و بعد از نهایی‌شدن بوستان وفا در بولوار شهیدفکوری، به بسیاری از معماران و طراحان بزرگ کشور درخواست داده شد تا طرح احداث بزرگ‌ترین پردیس تئاتر کشور را ارائه کنند. 

ابراز تأسف وزیر ارشاد از کم‌توجهی به تئاتر در کشور

سرانجام عملیات اجرایی این پروژه در پنجشنبه‌، ۷ آذر ۹۸، با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا رزم‌حسینی، استاندار، محمدرضا کلائی، شهردار، محمدحسین مصحفی، سرپرست سازمان اجتماعی‌ و فرهنگی شهرداری، و چند تن از اعضای شورای اسلامی شهر مشهد و همچنین جمعی از مسئولان شهری و هنری آغاز شد. 

وزیر مشهدی فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم با ابراز تأسف از کم‌توجهی به هنر تئاتر، بیان کرده بود: «امروزه جمعیت درخور توجهی از جامعه ایرانی به‌دلیل کمبود سالن در استفاده از هنر‌های نمایشی محروم‌اند و متأسفانه در حوزه مکان‌های فرهنگی، گرفتار فقر دسترسی هستیم و باید برای جبران این موضوع، اهتمام ویژه‌ای به خرج داد تا در این حوزه شاهد اتفاقات بهتری باشیم.»

نگاهی کلی به انتخاب طرح و روند پروژه

به‌گفته مسئولان، این پروژه یک سالن اصلی با ظرفیت ۷۰۰نفر و ۳سالن فرعی دارد که درمجموع گنجایش ۱۲۰۰نفر را خواهد داشت. در کنار آن، نگارخانه، کتابخانه و مجموعه‌های دیگر فراغتی پیش‌بینی شده است.

پس از آغاز عملیات اجرایی پروژه و تأخیرهایی که در این روند پیش آمد، اهالی تئاتر مشهد با ابراز نگرانی از توقف پروژه از مسئولان شهری خواستند در اجرا تسریع شود و  ۱۰ اردیبهشت ۹۹ احسان اصولی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای اسلامی شهر مشهد، در گفت‌وگویی با روزنامه شهرآرا، بار دیگر ابراز امیدواری کرد تا سال۱۴۰۰ گام نخست پروژه پردیس تئاتر مشهد افتتاح شود. 

در نشستی که تیرماه سال ۹۸ با عنوان «جلسه معرفی ایده برتر پردیس تئاتر مشهد» در چارسوق هنر کوهسنگی برگزار شد،‌ شهردار مشهد و دیگر حاضران در جلسه از طرح ها و نمونه های طراحی شده  بازدید کردند و با داوران به تبادل نظر پرداختند.

طراح پروژه پردیس تئاتر مشهد فرهاد احمدی، معمار برجسته کشور است که  این مکان به عنوان آخرین اثر او در شهرمان، درحال ساخت است. این معمار معاصر ایران، دهم شهریور بعد از گذراندن دوره سخت بیماری سرطان، دارفانی را وداع گفت و این مجموعه درحال ساخت آخرین یادگاری ایشان است.

تیر ۹۹  همچنین نایب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد از پردیس تئاتر مشهد به عنوان یکی از برنامه‌های جدی در شورای پنجم اشاره کرده بود. 

موحدی زاده تاکید کرده بود:« برای پیشبرد کار قطعا در بودجه سال ۱۴۰۰ هم اعتباری به اجرای این پروژه اختصاص خواهد یافت. امیدواریم این پروژه به سرانجام برسد و قولی که نه‌تن‌ها به مردم مشهد، بلکه به مردم ایران داده شده است عملیاتی شود.»

پردیس تئاتر مشهد، برنامه جدی شورای پنجم و شهرداری 

مهرماه۹۹ نیز محمدرضا کلائی در بازدید از پروژه پردیس تئاتر شهر که با حضور رئیس و جمعی از اعضای شورای شهر معاونان شهردار و تعدادی از پیشکسوتان تئاتر مشهد برگزار شده بود، با تقدیر از اقدامات انجام‌شده در این پروژه گفت: «خوشبختانه عملیات اجرایی احداث پردیس تئاتر شهر به‌سرعت درحال انجام است و بخشی از تأخیر‌ها برطرف شده است.»

در حاشیه همین بازدید، جمعی از پیشکسوتان حوزه تئاتر مشهد، حمایت خود را از پروژه اعلام کردند و از اقدامات شهرداری و شورای شهر در ساخت پردیس تئاتر شهر به‌عنوان پروژه‌ای که از آن در آینده به نیکی یاد خواهد شد، تقدیر کردند.

افتتاح پردیس تئاتر مشهد

محمدرضا حیدری هم‌زمان با هفتم فروردین‌ماه، روز ملی تئاتر، با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «مشهد و خراسان یکی از قطب‌ها و پایگاه‌های اصلی تئاتر در کشور بوده است و در برهه‌های مختلف شاهد درخشش هنرمندان مشهدی در رویدادها و جشنواره‌های مختلف بوده‌ایم. از سوی دیگر، استقبال چشمگیر شهروندان شهر امید و زندگی نیز به بهبود وضعیت کمک شایانی کرده است.»

او یادآور شده بود: «یکی از گله‌های همیشگی اهالی هنر، نبود سالن اجرای مناسب و کمبود زیرساخت‌ها در شهر مشهد بود. موضوعی که به دغدغه شورای پنجم شهر مشهد تبدیل شد و برای رفع این دغدغه‌مندی، عملیات اجرایی ساخت و احداث پردیس تئاتر شهر، پروژه‌ای در مقیاس ملی، با اعتبار ۹۵میلیارد تومان آغاز شد که بدون شک باتوجه‌به افزایش هزینه‌ها، اعتبار بیشتری نیز باید به آن اختصاص یابد.»