درباره هزینه‌های مستقیم و پنهان سیگار کشیدن | سرمایه‌ای که دود می‌شود!

سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ تولید سیگار مانند هر کالای دیگری با هزینه‌هایی همراه است؛ اما گذشته از هزینه‌های تولید، این دخانی پرمصرف -طبق آمار‌ها بیش از یک‌ششم جمعیت جهان سیگاری هستند- در افزایش هزینه سبد خانوار، بودجه‌های سلامت و محیط‌زیست هر کشور نقشی پررنگ دارد. پژوهش‌های مختلفی درباره رابطه سیگار و هزینه‌های درمانی می‌توان یافت که به بررسی تفاوت هزینه‌های درمان افراد سیگاری و افرادی که تابه‌حال سیگار نکشیده‌اند، پرداخته‌اند. برای نمونه، یافته‌های برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نزدیک به ۹ درصد هزینه‌های بخش بهداشت و سلامت آمریکا به‌دلیل مصرف سیگار است و ۶۰ درصد این هزینه از طریق برنامه‌های بهداشت عمومی پرداخت می‌شود که به‌نوعی از جیب دیگر افراد جامعه گرفته می‌شود.
صحبت درباره زیان‌های مصرف سیگار همیشه و همه‌جا بوده و هست؛ شاید بهتر باشد این‌بار کمی عدد و رقم در زمینه آسیب‌های سیگار با هم بخوانیم.

هزینه‌های مستقیم خرید سیگار

۲ میلیون‌و ۶۸۸ هزار تومان
فرض کنیم یک نفر روزانه ۱۰نخ سیگار تولید داخلی دود می‌کند. اگر قیمت یک باکس این سیگار را ۱۶۰ هزار تومان (برمبنای قیمت اعلام‌شده تا پایان خرداد ۱۴۰۱) در نظر بگیریم، این شخص هر هفته ۵۶ هزار تومان، هر ماه ۲۲۴ هزار تومان و هر سال ۲ میلیون‌و ۶۸۸ هزار تومان فقط برای دود هزینه می‌کند و سالانه ۳ هزارو۶۵۰ نخ معادل ۱۸۳پاکت سیگار می‌کشد.

۱۴ میلیون‌و ۶۰۰ هزار تومان
تصور کنید فردی روزانه ۱۰نخ سیگار خارجی به قیمت حدود هر پاکت ۸۰ هزار تومان می‌کشد. چنین فردی هر هفته بیش از ۲۸۰هزار تومان، هر ماه یک‌میلیون‌و۲۰۰هزار تومان و هر سال ۱۴میلیون‌و۶۰۰هزار تومان فقط خرج دودی می‌کند که به ریه‌هایش می‌فرستد.

۶ تا ۱۴ میلیون تومان
از آنجا که استعمال دخانیات از علل اصلی مرگ‌ومیر در جهانی محسوب می‌شود، تحمیل مالیات یکی از راهبرد‌های کلیدی تنظیم قیمت برای افزایش ترک سیگار است. پیش‌بینی شده بود قیمت سیگار در سال ۱۴۰۱ با اعمال مالیات بیشتر بر دخانیات رقمی چشمگیر شود و هزینه استعمال دود برای یک سیگاری در سال حدود ۶ تا ۱۴میلیون تومان آب بخورد.

هزینه‌های سلامت

نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد افراد سیگاری با احتمال بیشتری نسبت به بقیه دچار بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت، سرطان و عفونت‌های حاد ریوی می‌شوند و سیگار یعنی عامل اصلی این بیماری‌ها، سبب ۶۰ درصد مرگ‌ومیر‌ها در کشور‌های درحال‌توسعه است. ازاین‌رو، دور از انتظار نیست که این گروه از افراد هزینه‌های درمانی بیشتری برای خود و جامعه بتراشند. هزینه‌های درمانی و مخارج مربوط به بیمه‌های سلامت در کشوری که سیگاری‌های بیشتری دارد، زیاد است و به همین دلیل سهمی بزرگ‌تر از بودجه دولت برای بخش سلامت چنین کشوری کنار گذاشته می‌شود.

۱۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان
روزانه حدود ۵میلیارد تومان سیگار در کشور دود می‌شود که دوبرابر آن صرف درمان بیماری‌های ناشی از آن خواهد شد.

۲۰۰ میلیارد دلار
پیش‌بینی می‌شود هزینه بیماری‌های مرتبط با سیگار در جهان بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار باشد. این درحالی است که بودجه ایران حدود ۸۰ میلیارد دلار است.

هزینه‌های زیست‌محیطی

فقط دود سیگار نیست که پیامد‌های منفی متعددی بر افراد و محیط‌زیست می‌گذارد، بلکه ته‌سیگار و سایر ضایعات منتشرشده در فرایند تولید سیگار بر محیط زیست اثر منفی می‌گذارد و بر آن نیز هزینه تحمیل می‌کند. ته‌سیگار‌ها افزون بر اینکه محیط را آلوده می‌کنند، با مواد شیمیایی سمی موجود در خود و نفوذ به خاک و آبراه‌ها سبب آلودگی خاک و آب می‌شوند. گذشته از این‌ها، تولید سیگار برابر است با قطع بیشتر درختان و نابودی جنگل‌ها.

۶۰۰.۰۰۰.۰۰۰ اصله درخت
کاغذ دور فیلتر سیگار از بهترین جنس کاغذ یعنی ورق‌های شیت ساخته می‌شود که برای تولید آن‌ها سالانه ۶۰۰میلیون اصله درخت درجهان بریده می‌شود.

۱.۰۲۰.۰۰۰ تن ته‌سیگار
وزن یک فیلتر سیگار حدود ۱۷۰میلی‌گرم محاسبه شده است. براین‌اساس، با دورانداختن ته‌سیگار‌ها فقط سالانه حدود یک‌میلیون‌و ۲۰ هزار تن زباله سمی و خطرناک در دنیا تولید می‌شود.

۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ته‌سیگار
در ایران سالانه بیش از ۲میلیاردو۱۹۵میلیون ته‌سیگار در طبیعت رها می‌شود.

هزینه‌های جانبی

افراد با هر ژست و احساسی هم که بخواهند به سیگار دیدی مثبت داشته باشند، پذیرفته‌اند نه‌تن‌ها سیگارکشیدن در بعضی جمع‌ها، بلکه بوی سیگار به همراه داشتن هم خوشایند نیست؛ بنابراین یکی‌دیگر از هزینه‌هایی که به افراد سیگاری اضافه می‌شود، هزینه‌های خرید عطر و ادکلن و آدامس است. با یک بررسی ساده در فضای‌مجازی متوجه می‌شویم هزینه عطر و ادکلن از دست‌کم ۸۰۰ هزار تا بیش از ۱۵ میلیون تومان آب می‌خورد. قیمت آدامس نیز از دانه‌ای ۳ هزار تومان تا بسته‌ای ۸۰ هزار تومان متغییر است.

۶۵ تا ۷۵ یورو
جریمه رهاکردن ته‌سیگار در محیط در اروپا برای هر فرد ۶۵ تا ۷۵یورو، معادل حدود ۲ میلیون تومان است.

۶۰۰۰ میلیارد تومان
دولت در سال۱۴۰۰ حدود ۶ هزار میلیارد تومان از محل مالیات بر دخانیات درآمد کسب کرده بود.

۷%
علت حدود ۷ درصد از آتش‌سوزی‌های جنگلی رهاکردن ته‌سیگار در طبیعت است.

هزینه‌های اعتباری و روانی

تجربه زیسته افراد سیگاری ما را با چند نوع هزینه دیگر آشنا می‌کند. افراد سیگاری آن‌چنان هم که سایر افراد تصور می‌کنند، با خیال راحت دود برخاسته از ریه‌های غبارگرفته‌شان را به هوا نمی‌فرستند. دسته‌ای به‌دلیل موقعیت خوب اجتماعی و شغلی‌شان، با اجباری ناخواسته یا شاید خودخواسته از استعمال سیگار در هر موقعیتی پرهیز می‌کنند، اما از آنجا که نیکوتین اعتیادآور است، دائم زیر فشار روانی برای برآورده‌ساختن نیاز خود هستند. یا سیگاری‌هایی که مصرفشان را از خانواده پنهان می‌کنند، هراسی همیشگی را به جان می‌خرند که پیامد‌هایی منفی برایشان دارد.

هزینه‌های تغذیه‌ای

هر فرد با مصرف یک بسته سیگار، روزانه دویست پک و ماهانه ۷۰هزار پک به سیگار می‌زند و با هر پک سیگار، هشتاد ماده سرطان‌زا را به بدنش وارد می‌کند. با اینکه دست‌کم چهارده نوع سرطان بر اثر استعمال دخانیات در بدن ایجاد می‌شود، پزشکان بر این باورند که رابطه‌ای معنادار بین استعمال سیگار و تغذیه سالم وجود دارد. برخی ترکیب‌ها به‌ویژه سبزیجات به‌دلیل قلیایی‌کردن محیط خون سبب کاهش دفع نیکوتین بدن می‌شوند. همچنین، لبنیات شامل شیر، ماست، کشک و دوغ مانع جذب فلزات سنگین موجود در سیگار می‌شود. ازاین‌رو، متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند مصرف مواد لبنی در افراد سیگاری نسبت به افراد عادی بیشتر باشد.
گذشته از اهمیت تغذیه‌ای چنین توصیه‌هایی، به‌کاربستن الگوی غذایی صحیح شامل میوه و سبزیجات، حبوبات، گوشت سفید (ماهی و مرغ)، لبنیات کم‌چرب، مغز گردو، بادام، پسته و فندق تازه و بی‌نمک که از عوارض کشیدن سیگار می‌کاهد، سبب به‌وجودآوردن هزینه‌های مازاد برای خانواده می‌شود.

۶۰.۰۰۰ نفر

سالانه بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران بر اثر مصرف دخانیات جانشان را از دست می‌دهند. طبق گفته محمدرضا مسجدی، دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران، اگر روند افزایش مصرف سیگار کنترل نشود، میزان مرگ‌ومیر در ایران در ۱۰ سال آینده به ۲۰۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.