چرا حکم اعدام را اذان صبح یا پیش از طلوع آفتاب اجرا می‌کنند؟

به گزارش شهرآرانیوز - در قانون آیین‌نامه نحوه اجرای احکام اعدام و در ماده ۱۳۴ آمده است موقع اجرای حکم اعدام اول طلوع آفتاب خواهد بود، مگر این که دادستان وقت دیگری را صلاح بداند.

به همین جهت از نظر قانونی در خصوص نحوه اجرای حکم قصاص و اعدام آمده است که "زمان اجرای حکم اوّل طلوع آفتاب باشد، مگر اینکه زمان خاصی را تعیین کرده باشد".

محمد رسولی، وکیل دادگستری و کارشناس حقوقی، در رابطه با این موضوع که چرا حکم قصاص پیش از طلوع آفتاب اجرا می‌شود، به باشگاه خبرنگاران گفته است: این امر ریشه در تاریخ دارد و پیش از اسلام نیز مجازات اعدام قبل از طلوع خورشید صورت می‌گرفت.

وی ادامه داده: تمامی احکام شیوه اجرای خاصی دارند و، چون در حکم اعدام حساسیت بسیار بالاست جزئیات چگونگی اجرای آن در آیین‌نامه نحوه اجرای احکام آمده است، مثلا هرگاه محکوم زن حامله بوده یا تازه وضع حمل کرده باشد، اجرای حکم تا سه ماه بعد از وضع حمل به تعویق می‌افتد. یکی از دلایلی که محکوم به اعدام پیش از طلوع آفتاب مجازات می‌شود به دلیل این است که اعدامی صبح روز بعد را نباید ببیند، چون در غیر این صورت چنانچه اعدامی محکوم به حبس نیز باشد، در اجرای حکم تاخیر می‌افتد.

قانون درباره زمان اعدام چه می‌گوید؟

پس در قانون آیین‌نامه نحوه اجرای احکام اعدام آمده، زمان اجرای حکم اعدام، قبل از طلوع آفتاب خواهد بود، مگر این که دادستان وقت دیگری را صلاح بداند (و قاضی نیز این موضوع را تایید کند).

شاید اشاره به این موارد قانونی بتواند یکی از پاسخ‌های سئوال مطرح شده باشد. تصریح قانون، زمان اجرای حکم را تعیین کرده است و در صورتی که قبل یا بعد از بازه زمانی اذان صبح تا طلوع آفتاب قرار داشته باشیم، اجرای حکم به دلیل منع قانونی، میسر نیست. به بیان دیگر محکوم به اعدام، پیش از طلوع آفتاب مجازات می‌شود بهآن دلیل که فرد اعدامی قانوناً و با هدف اجرای حکم د رتاریخ مقرر، نباید صبح روز بعد را ببیند.

یک نکته را در این مورد باید مد نظر داشت که تمامی احکام قانونی که حاصل رای دادگاه هستند، شیوه اجرای مختص به خود را دارند. در مورد حکم اعدام به علت وجود حساسیت بسیار بالا، جزئیات چگونگی اجرای آن در "آیین‌نامه نحوه اجرای احکام" با شرح کامل و دقیق آمده و احتمالات، در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال اگر فرد محکوم به اعدام، یک زن باردار باشد و یا آنکه زمان چندانی از زایمان وی سپری نشده باشد، اجرای حکم دست‌کم تا سه ماه بعد از وضع حمل متوقف خواهد شد.

فقه درباره زمان اعدام چه می‌گوید؟

بخشی از حقوق‌دانها معتقدند که اجرای حکم اعدام در هنگام یا پیش از طلوع آفتاب دلیل فقهی ندارد و تنها برای ایجاد یک رویه واحد، این زمان جهت اجرای حکم تعیین شده است؛ بنابر این اگر به هر دلیلی اجرای حکم تا پیش از طلوع آفتاب ممکن نشد، تاخیر در انداختن اجرای حکم تا روز بعد دارای پیامدهای حقوقی، فرهنگی و اجتماعی باشد پس بهتر است در همان روز حتی پس از طلوع آفتاب، حکم اجرا شود.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد به دلیل فضایل ذکر شده درباره بازه زمانی بین اذان صبح و طلوع آفتاب این زمان برای اجرای حکم الهی انتخاب شده است. احادیث متعددی درباره تقسیم رزق هر روز انسان در زمان بین‌الطلوعین و فضیلت بیداری در این زمان وجود دارد.

در کنار این موارد حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نقل شده است که می‌فرمایند: «اقامه حد بهتر از باران چهل صبح است» و حدیثی دیگر از امام محمدباقرعلیه‌السلام نیز نقل شده است که فرموده‌اند:‌«حدی که در زمین اقامه می‏گردد با برکت تر از باران چهل شبانه روز است». با توجه به این احادیث می‌توان حدس زد که شاید اجرای حکم قصاص با امید بارش رحمت الهی بر افراد جامعه ( به سبب اجرای حکم الهی قصاص)  و با هدف مورد رحمت قرار گرفتن فرد محکوم به اعدام، در بازه زمانی بعد از اذان صبح تا طلوع آفتاب انجام می‌شود.

منابع: عصر ایران، مشرق، باشگاه خبرنگاران، جهت

در ادامه بخوانید:

اولین تصاویر از شهروز سخنوری معروف به «الکس» ساعاتی پیش از اعدام

آیا مادر شهروز سخنوری معروف به «الکس» هم به اعدام محکوم شده است؟+ جزئیات و حکم

ویدئو| آخرین اظهارات الکس قبل از اعدام| شبکه الکس چطور از طعمه‌های خود درآمد کسب می‌کرد؟

شهروز سخنوری معروف به «الکس» که بود و چرا اعدام شد؟+ فیلم و جزئیات