به گزارش شهرآرانیوز، از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم به ریاست آیتالله رییسی حفظ و صیانت از محیط زیست و منابع طبیعی کشور به یکی از رئوس اصلی برنامههای دولت تبدیل شد و بر همین اساس اصول «توسعه فرع برمحیط زیست است»، «مردمیسازی محیط زیست»، «دیپلماسی بینالمللی محیط زیست» بعنوان شعارهای عملیاتی در دستورکار قرار داد.
آیت الله رئیسی در نشست منطقهای وزیران محیط زیست کشورهای منطقه که به ابتکار و میزبانی جمهوری اسلامی ایران و با حضور وزرا و مقامات ارشد ۱۱ کشور منطقه غرب آسیا در ایران برگزار شد، در سخنانی تاکید کرد که حفظ اکو سیستم و محیط زیست که امروز دغدغه همه مردم و همه کشورها به ویژه کشورهای منطقه، امروز یک اولویت اجتناب ناپذیر است. اگر محیط زیست برای مردم امن و آرام نباشد، توسعه یافتگی درست در جای خودش قرار نمیگیرد و حتی به تهدید برای سلامت انسانها تبدیل میشود. به ضرورت محیط زیست توجه شود و از همگان میخواهم به دور از تعارفات معمول و «دیپلماتیک و سیاسی» برای حفظ آن تدبیر کنند.
در جهت تحقق این مهم استفاده از ظرفیتهای دیپلماتیک و سیاسی در دستور کار قرار گرفت و وزارت امورخارجه کشورمان به همت و تلاش شهید امیرعبداللهیان در کنار سازمان حفاظت محیط زیست، در راستای افزایش تعاملات جهانی با هدف حل معضلات زیستمحیطی به صورت ویژه نقش آفرینی کرد.
به اعتقاد شهید خدمت امیرعبدالهیان، تبعات و معضلات زیست محیطی منطقه تنها متوجه چند کشور خاص نیست؛ بلکه تمامی منطقه غرب آسیا را متأثر نموده و توسعه و رفاه مردم این منطقه را دستخوش ناملایمات جدی کرده است. سیل و خشکسالی، مرزهای سیاسی یا ملاحظات سیستمهای سیاسی را رعایت نمیکنند. پرهیز از همکاریهای زیست محیطی برای هیچ کشوری چاره ساز نیست. این چالشها در درازمدت و در فقدان همکاری به بحرانهای زیست محیطی بدل میشوند که هزینههای بسیار زیادی را بر همه کشورهای منطقه تحمیل خواهندکرد. وزارت امور خارجه آماده پیگیری همکاریهای دو و چندجانبه در راستای توسعه پایدار با کشورهای منطقه است و این همکاریها را برای ایجاد ثبات و آینده بهتر برای تمامی مردم منطقه مفید میداند.
به بیان دیگر دولت سیزدهم تلاش کرد با زبان محیط زیست و از مسیر رایزنی و تعاملات بینالمللی بر چالشهای محیط زیست فائق آید، زیرا تنها راه برون رفت از مخاطرات و نابسامانیهای زیست محیطی دیپلماسی محیط زیست در پرتو همکاریهای بین المللی است که برگزاری گردهمایی سفرای کشورهای همجوار و اسلامی، نشست وزیران و مقامات محیط زیستی ۱۱ کشور منطقه در تهران، برگزارش نخستین اجلاس بین المللی مقابله با توفانهای ماسه و گرد و غبار با شرکت نمایندگانی از ۵۰ کشور، برگزاری کنفرانس بین المللی همکاری در زمینه امنیت غذایی در بستر تغییرات اقلیمی، احیای کنوانسیون تهران که به محیط زیست دریایی خزر میپردازد و کنوانسیون راپمی که در زمینه محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان فعالیت میکند برخی از اقدامات انجام شده است.
میتوان گفت یکی از جلوههای دیپلماسی زیستمحیطی کشور در دوران آیتالله رییسی، در مذاکرات مستمر با مقامات طالبان برای تامین «حقآبه هامون» تبلور یافت تا هم این تالاب به کانون گرد و غبار تبدیل نشود و هم معیشت اهالی سیستان و بلوچستان جانی دوباره بگیرد.
دراین مسیر نیز وزارت امور خارجه به ریاست شهید امیر عبداللهیان همراه سازمان حفاظت محیط زیست بود. با توجه به آخرین هماهنگیهایی انجام شده با هیئت حاکمه افغانستان در خصوص حقابه هیرمند، حدود ۶۰ میلیون متر مکعب آب رهاسازی شد علاوه بر آن سازمان حفاظت محیط زیست در تلاش بوده است انحراف ایجاد شده در مسیر این رود را مسدود کند تا وضعیت تالاب هامون بهتر شود.
وضعیت زیستمحیطی رودخانه ارس هم در دوران آیتالله رییسی دور از نظر نماند و پس از برگزاری نشستهایی با کشور ارمنستان، نقشه راه قطع ورود آلودگی به رودخانه ارس به تصویب رسید تا گام مهمی در حل مساله و توسعه روزافزون روابط دو کشور ایران و ارمنستان برداشته شود.
دریاچه ارومیه یکی دیگر از موضوعات زیستمحیطی مورد توجه دولت سیزدهم و در راس آن شهید آیتالله رییسی بود. او میگفت: مسأله احیای دریاچه ارومیه به عنوان دغدغه مردم، دغدغه دولت نیز بوده است.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه ۷۰ آغاز شده بود. در دولت سیزدهم با دستور رئیس جمهور، ۹ راهبرد برای تسریع در نجات این پهنه آبی و استمرار روند فعلی با ۲۳ هزار میلیارد ریال اعتبار تصویب و عملیات احیای دریاچه ارومیه آغاز شد. این دریاچه، در قالب طرحهای ستاد احیا قرار است به تراز اکولوژیک خود برسد. طبق اعلام محمد صادق معتمدیان - دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه، با اقدامات انجام شده و بارانهای شدید و سیل آسای بهاری وسعت دریاچه ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل ۵۶۰ کیلومتر مربع افزایش یافته و حجم آب دریاچه نیز با ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به ۲.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
با توجه به اینکه ۹۰ درصد آب تولیدی در حوضه آبریز ارومیه در بخش کشاورزی مصرف میشود، رویکرد ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت آیتالله رئیسی تمرکز بر مدیریت نرمافزاری یعنی تغییر الگوی کشت بود علاوه بر آن در دولت سیزدهم حدود ۴۰۰۰ حلقه چاه غیرمجاز در حوضه دریاچه ارومیه مسدود شد.
لایروبی رودخانههای منتهی به دریاچه ارومیه یکی دیگر از اقدامات انجام شده برای احیای این پهنه آبی بود، بهگونهای که سال گذشته بیش از ۶۰ کیلومتر از رودخانههای منتهی به دریاچه ارومیه لایروبی شد. از سوی دیگر با افتتاح مدول سوم تصفیهخانه ارومیه، در سال جاری ۴۰ میلیون متر مکعب پساب فاضلاب ارومیه به به دریاچه ارومیه رهاسازی خواهد شد.
یکی دیگر از برنامهریزیهای انجام شده در ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال جاری رهاسازی حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب حقآبه است.
دغدغه محیط زیست یک دغدغه عمومی است و مربوط به یک اقلیم و کشور خاص نیست و به گفته شهید جمهور حفظ محیط زیست نباید تحت تاثیر مسائل سیاسی باشد چرا که اگر تحت تاثیر مسائل سیاسی و تعارفات معمول دیپلماسی قرار بگیرد راه به جایی نمیبرد. حفظ محیط زیست یک اقدام بشری و موضوع مشترکی است که باید خارج از تعارفات دیپلماسی و سیاسی درباره آن اندیشه کرد و در مرحله اقدام بدون هیچگونه وقفهای کار دنبال شود. امید میرود این مسیر و مشی آیتالله رئیسی تداوم یافته و در دولتهای بعدی نیز محیط زیست به عنوان یک مساله اصل و در اولویت در دستورکار قرار گیرد، زیرا به گفته شهید جمهور هرگونه توسعه فرع بر محیط زیست است.
منبع: ایسنا