مُسکن‌ها شفابخش نیستند و مصرفشان عارضه به همراه دارد | تسکین دهنده‌های دردساز

به گزارش شهرآرانیوز؛ در یک دسته بندی کلی دارو‌ها به دو بخش ایمن و غیرایمن تبدیل می‌شوند یعنی شما می‌توانید برخی از آن‌ها را بدون تجویز پزشک هم تهیه و مصرف کنید، مانند تسکین دهنده‌ها یا همان مُسکن‌ها که هر ایرانی مجموعه‌ای متنوع از آن‌ها را در جعبه دارو‌های خود در خانه دارد. شاید علت اصلی آن همین ایمن خواندن آن‌ها باشد، درحالی که ایمن بودنشان اصلا به معنای بی خطر بودن یا عوارض نداشتن نیست.

شاید ندانید مصرف برخی از این دارو‌های به اصطلاح ایمن باهم یا مصرف زیادشان می‌تواند خطر مرگ هم به همراه داشته باشد. برای همین لازم است که اطلاعاتمان را درباره این دارو‌ها افزایش دهیم و از این به بعد کمتر مثل نقل ونبات از آن‌ها استفاده کنیم. اگر علاقه‌مند شده‌اید در باره این دارو‌های به ظاهر بی خطر بیشتر بدانید، حتما مطلب امروز ما را بخوانید.

انواع مُسکن

• افیونی یا اپیوئیدی
• دی هیدروکدئین
• کدئین فسفات
• ترامادول
• فنتانیل
• هیدرومورفون
• متادون
• پنتازوسین
• مورفین
• غیرافیونی یا  غیر اپیوئیدی
• استامینوفن
• ایبوپروفن
• نوروفن

چرا مُسکن‌ها ایمن نیستند؟

بیشتر مُسکن‌ها به وسیله کبد و کلیه‌ها متابولیزه می‌شوند. ازاین رو زمانی که چندین نوع مُسکن هم زمان باهم مصرف شود، فشار بیشتری به این اعضای حیاتی وارد می‌شود.

برخی مُسکن‌ها می‌توانند اثرات هم افزایی داشته باشند یعنی در کنار هم اثرات دارویی شان بیش از حد انتظار افزایش یابد.

ویژگی‌های چند مُسکن پرکاربرد در ایران (بزرگ سالان)

استامینوفن، استامینوفن کدئین، سرماخوردگی بزرگ سالان و کپسول ژلوفن به ترتیب پرمصرف‌ترین تسکین دهنده‌ها در ایران هستند.

این مُسکن‌ها را نباید باهم خورد

هرگز به علت شدت درد یا خوددرمانی از ترکیب تسکین دهنده‌ها باهم استفاده نکنید، چون عوارض مصرف هم زمان آن‌ها باهم گاهی می‌تواند جبران ناپذیر باشد.

استامینوفن + ایبوپروفن

سبب فشار مضاعف بر کبد و کلیه می‌شود.

ایبوپروفن + آسپرین

خطر زخم معده و خون ریزی داخلی و حملات قلبی را افزایش می‌دهد.

کدئین + ترامادول

سبب خواب آلودگی زیاد، افت شدید فشارخون و ایست تنفسی می‌شود.

دیکلوفناک + ناپروکسن

خطر ابتلا به عوارض گوارشی و آسیب کلیوی را افزایش می‌دهد.

استامینوفن + کدئین

مصرف دُز بالای آن کبد را درمعرض خطر نارسایی شدید قرار می‌دهد.

مورفین + دیازپام

سبب بروز مشکل تنفسی و کاهش هوشیاری و در موارد شدیدتر مرگ می‌شود.

چند توصیه مهم درباره مصرف مُسکن‌ها

• درصورت نیاز واقعی آن‌ها را مصرف کنید.
• درباره دُز مصرفی و روش درست مصرف تسکین دهنده‌ها از پزشک یا دکتر داروساز بپرسید.
• تسکین دهنده‌ها را باهم مصرف نکنید.
• برخی تسکین دهنده‌ها رابه علت تحریک دیواره معده باید همراه با غذا مصرف کنید، مانند ایبوپروفن، ناپروکسین و دیکلوفناک.
• تسکین دهنده‌ها را که خواب آور هستند درهنگام رانندگی مصرف نکنید.
• از مصرف هرگونه آرام بخشی بدون تجویز پزشک برای کودکان و سالمندان بپرهیزید.
• درصورت مشاهده هرگونه عارضه‌ای مانند خون ریزی یا مشکلات تنفسی مصرف مُسکن را قطع و به پزشک مراجعه کنید.
• از مصرف هم زمان قرص‌های آرام بخش با دارو‌های ضدافسردگی، منعقدکننده‌های خون و دارو‌های خواب آور بپرهیزید.
• دارو‌های آرام بخش باید برای کاهش درد در کوتاه مدت استفاده شوند، نه درمان دائمی، چون سبب اعتیاد می‌شوند.
• مصرف برخی مُسکن‌ها با الکل خطر خون ریزی داخلی و آسیب به کبد را چندبرابر می‌کند.

عوارض مصرف زیاد یا هم زمان مُسکن‌ها

• افت شدید فشارخون
• سرگیجه و ضعف عمومی
• ایست قلبی
• خون ریزی داخلی
• مشکلات گوارشی
• زخم معده و روده
• مسمومیت کبدی
• نارسایی کلیوی
• وابستگی دارویی و اعتیاد
• مسمومیت عمومی
• وزوز گوش و تأثیر بر شنوایی
• تشدید آسم

در ادامه حتما بخوانید هشدار؛ این دو مُسکن مشهور ممکن است آدم را بکشد

با معده خالی، ممنوع!

دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپیرین،  ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکسیب سبب صدمه به سلول‌های محافظ جدار معده و دوازدهه می‌شوند. افرادی که مشکل گوارشی دارند نباید آن‌ها را استفاده کنند یا باید همراه با غذا و شیر بخورند.

روش‌های تسکینی جایگزین مُسکن‌ها

• استراحت و حذف عوامل تشدیدکننده درد
• استفاده از روش‌های فیزیکی مانند کمپرس سرد وگرم، لیزر و طب سوزنی
• مصرف دمنوش‌های گیاهی آرام بخش
• استفاده از فراورده‌های گیاهی موضعی

چند مُسکن گیاهی پرمصرف

درمان درد‌های اسکلتی و عضلانی و التهابی = زنجبیل، پودر سنجد، زردچوبه و انواع روغن‌های گیاهی مانند کنجد، کانولا، کتان، سویا، شاهدانه، فلفل و انگور قرمز

درمان درد‌های احشایی (اندام‌های داخلی) = بابونه و اسطوخودوس