واکسن آنفلوانزا؛ ضرورتی دور از دسترس

چند روز پیش شهروندی از کمبود واکسن آنفلوانزا در این ایام که زمان طلایی تزریق آن برای تأثیرگذاری بیشتر است، گله‌مند بود، اما جدا از کمبود یا موجود نبودن این واکسن در داروخانه ها، قیمت بالا و غیرمنطقی این واکسن برای امسال نیز مطرح است. افزایش قیمت واکسن آنفلوانزا و هم زمانی زمان طلایی ترزیق با هزینه‌های آغاز مدرسه مانند شهریه، هزینه سرویس مدرسه، لوازم تحریر، لباس فرم و... سبب شده که تزریق واکسن برای خانوار‌های چندفرزندی، به موضوعی غیرضروری تبدیل شود.

این درحالی است که مینو محرز، رئیس پیشین مرکز تحقیقات ایدز ایران و متخصص بیماری‌های عفونی، تزریق واکسن آنفلوانزا برای دانش آموزان را به تأکیدات اخیر خودش اضافه کرده و گفته است: در کشور‌های نیم کره جنوبی نوع جدیدی از آنفلوانزای نوع A اپیدمی شده است. این نوع آنفلوانزا به تازگی آمده است و حتی افرادی که واکسن دریافت کرده‌اند نیز به این بیماری مبتلا شده‌اند. نکته مثبت این است که با دریافت واکسن نوع خفیف‌تر بیماری را می‌گیریم؛ بنابراین امسال باید واکسن تزریق شود.

او در کنار تأکیداتش برای تزریق نگاهی نیز به قیمت واکسن داشت و گفت: تا سال گذشته قیمت واکسن حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان بود، اما امسال به یک باره بسیار بالا رفته است. این افزایش قیمت سبب خواهد شد عده‌ای نتوانند آن را تزریق کنند که مسئله‌ای خطرناک است.

باتوجه به این موضوع، دست به کار شده و با مراجعه به تعداد زیادی از داروخانه‌های نقاط مختلف شهر، جویای وضعیت این واکسن شدم. به هفده داروخانه مراجعه کردم، اما همگی از اتمام موجودی واکسن آنفلوانزا خبر دادند. قیمت فروش نیز از ۹۱۷ هزار تومان تا یک میلیون و ۲۸۰ هزار تومان متفاوت اعلام شد!

البته بیشتر داروخانه‌ها از احتمال افزایش قیمت بیشتر این واکسن به شرط توزیع سری جدید آن هم سخن گفتند که دور از انتظار نیست؛ این درحالی است که سال گذشته این واکسن بین ۲۸۰ هزار تا ۳۵۰ هزار تومان در داروخانه‌ها عرضه می‌شد. نکته دیگری که مسئولان به آن اشاره کردند توزیع نوع ایرانی واکسن آنفلوانزاست. واکسنی که به گفته دکتر محرز تزریق آن برای کودکان زیر پانزده سال و بانوان باردار توصیه نمی‌شود.

با بررسی‌های انجام شده به نظر می‌رسد دلیل این افزایش ناگهانی قیمت واکسن آنفلوانزا، حذف ارز ترجیحی و واردات آن با ارز آزاد و همچنین افزایش هزینه‌های حمل و نقل جهانی بوده است، اما طبیعتا پیامد‌های اجتماعی این افزایش قیمت، در وهله اول کاهش دسترسی اقشار کم درآمد به این واکسن و در نتیجه کاهش پوشش واکسیناسیون و افزایش خطر شیوع آنفلوانزا به ویژه برای گروه‌های پرخطر است.

از سوی دیگر از آنجا که این ویروس در نوع شدید و جهش یافته خود احتمال دارد مرگ آور و خطرناک باشد بنابراین پیش بینی سهولت دسترسی به واکسن آن می‌تواند بار سنگینی را از دوش سیستم درمانی کشور بردارد.

به ویژه که دانش آموزان به دلیل حضور در مکان‌های پرتراکم از نظر جمعیتی، مانند کلاس‌های درس و وسایل نقلیه عمومی و تماس مستقیم با یکدیگر و سپس با اعضای خانواده می‌توانند مهم‌ترین عامل همه گیری بیماری‌های ویروسی باشند؛  آن چنان که سال گذشته تجربه تعطیلی غیررسمی برخی مدارس را در مقطعی از سال تحصیلی به دلیل همه گیری آنفلوانزا میان دانش آموزان در برخی شهر‌ها به خاطر داریم. از آنجا که تعداد دز‌های وارداتی این واکسن حدود ۲ میلیون دز اعلام شده است، بافرض توزیع به وقت آن در داروخانه‌ها و توان مالی خریداران، درحقیقت حتی گروه پرخطر را هم پوشش نمی‌دهد.

در ادامه حتما بخوانید قیمت واکسن آنفلوانزا «دلاری» شد!

حتما به یاد دارید که سال‌های پیش در اوج فراگیری بیماری‌های فصلی پاییز و زمستان، مردم با مشکلات بسیاری مانند کمبود سرم و آنتی بیوتیک و تعداد دیگری از دارو‌ها با توجه به شرایط تحریمی کشور روبه رو شدند؛ بنابراین برای اینکه دچار قانون ناعادلانه بقا به نفع قوی‌ها به شرط حذف ضعفا دچار نشویم، بایستی سیستم درمان، شرایط واکسیناسیون به موقع باتوجه به بازه حدود سه هفته‌ای ایمنی زایی این واکسن، با هزینه مناسب را پیش از شیوع بیماری‌های فصول سرد برای همه اقشار جامعه پیش بینی کند.

یک هفته دیگر، هم زمان با بازگشایی مدارس، باز هم داستان تکراری مشکلات تأمین دارو و هزینه سنگین درمان و جاماندن بچه‌ها از درس و مدرسه و... به دوش خانوار‌ها و همچنین سیستم درمان و آموزش و پرورش کشور آوار خواهد شد.