زینت‌هایی که بلای جان شده‌اند | درباره کتاب «آرایش و زینت»
امروز با پدیده‌ای به نام «آرایش‌های نوظهور» مواجهیم که درکنار شباهت به تبرج‌های جاهلی، نه‌فقط سلامت فرد بلکه سلامت خانواده و جامعه را نشانه رفته‌اند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ اگرچه زن فطرتا دغدغه‌مند حفظ و افزایش زیبایی‌های ظاهری است و آموزه‌های دینی هم در حوزه‌های شرعی به این میل او مجال جولان داده‌اند، امروز با پدیده‌ای به نام «آرایش‌های نوظهور» مواجهیم که درکنار شباهت به تبرج‌های جاهلی، نه‌فقط سلامت فرد بلکه سلامت خانواده و جامعه را نشانه رفته‌اند.
همین هم باعث شده است عده‌ای، جهادی وارد میدان حل این مشکل شرعی اجتماعی شوند. در این‌باره با مرضیه روایتی، کارشناس مسائل شرعی حرم مطهر رضوی، کارشناس مسائل شرعی مرکز ملی رسیدگی به پاسخگویی دینی، مسئول فرهنگی هیئت بانوان آرایشگر رضوانه و از نویسندگان کتاب «آرایش‌وزینت»، گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
درباره فعالیت‌های خود در حوزه آرایش‌های نوظهور توضیح دهید؛ اینکه چطور شد دربین مسائل مختلف احکام مربوط به زنان، این موضوع مناقشه‌برانگیز و پرچالش را انتخاب کردید؟
با توجه به اینکه زمینه کار درباره احکام بود، فعالیت‌ها و تحقیقاتی در این زمینه انجام دادیم و عملا از تابستان۱۴۰۲ که هیئت بانوان آرایشگر رضوانه زیرنظر سازمان تبلیغات تأسیس شد، ما فعالیت میدانی خود را آغاز کردیم تا در زمینه زیان‌ها و برخی احکام آرایش که به‌غلط دربین مردم جا افتاده بود، بتوانیم مشکلات را حل کنیم. ابتدا باتوجه‌به درخواست اداره اشتغال کمیته امداد استان خراسان‌رضوی درباره مشکلات مشاغل آرایشگری، مقرر شد در موضوع احکام به آنها کمک کنیم. در سال۱۴۰۲ به ۳۳شهرستان سفر کردیم و احکام، مضرات و درآمد‌های آرایشگران در زمینه آرایش‌های نوظهور را درقالب همایش، تبیین کردیم.
در این سفر‌ها، تجربیات خوب میدانی کسب شد و پس از آن سراغ موضوع کاشت ناخن و مشکلاتی که در امر عبادت به‌وجود می‌آورد، رفتیم. به‌منظور جلب اعتماد ابتدا با آرایشگران درقالب اردو‌های تفریحی، ارتباط برقرار و آنها را به هیئت دعوت کردیم. در ادامه، مباحث احکام و مضرات آرایشی را در قالب همایش برای آنها تبیین کردیم و وقتی متوجه می‌شدند که درآمدشان از لحاظ شرعی اشکال دارد، با همت سازمان تبلیغات اسلامی طرح‌های جایگزینی را به‌جای کاشت ناخن به آنها پیشنهاد کردیم تا درآمدشان تحت‌تأثیر قرار نگیرد؛ برای مثال خانمی که سرپرست خانوار است، چطور باید هزینه‌های زندگی‌اش را تأمین می‌کرد؟
چه طرح‌های جایگزینی را برای کسب درآمد معرفی کردید و این طرح‌ها چقدر قابلیت اجرا دارند و درآمدزا هستند؟
یکی از طرح‌های جایگزین، این است که یک رشته آرایشگری رایگان با حضور استادان متخصص به آنها آموزش داده می‌شود. با این طرح حدود ده، دوازده نفر از بانوان آرایشگر، کار کاشت ناخن را کنار گذاشتند و شروع به فعالیت در حوزه دیگری کردند؛ چون برای بسیاری از این بانوان نیز بحث درآمد حلال مهم است. درحال‌حاضر بیش از هشتصد آرایشگر مشهدی با برگزاری همایش، اردو و دیدن عملکرد مطلوب، به ما اعتماد کرده‌اند.
آیا برای حل این مشکل، با مراکز اعطاکننده مدارک کاشت ناخن هم ارتباط گرفتید؟ در این‌باره طرح و عملکردتان چه بوده است؟
ما شنیدیم که سازمان فنی‌وحرفه‌ای به این افراد مدرک می‌دهد، درحالی‌که طبق ماده۲۸ قانون اساسی، مشاغلی که خلاف اسلام باشند، نباید اجازه فعالیت داشته باشند، لذا کاشت ناخن باوجود آنکه موضوع جدیدی است، درآمد حرامی دارد و نباید مجوز فعالیت دریافت کند. متأسفانه بر اثر غفلت در سایت دیوار نیز شاهد تبلیغات کاشت ناخن با مدرک فنی‌وحرفه‌ای هستیم.
وقتی سراغ مسئولان سازمان فنی‌وحرفه‌ای رفتیم، آنها این مسئله را تکذیب کردند و در سایت رسمی‌شان هم با رسته کاشت ناخن در مشاغل آرایشی، مواجه نشدیم، اما با تحقیق میدانی، متوجه شدیم که آنها دیزاین ناخن دارند؛ یعنی طراحی با لاک روی ناخن و درواقع با این عنوان، عملا کاشت ناخن را همراه با کتاب آموزش می‌دهند، حتی چند نفر از اعضای گروه ما برای آنکه به واقعیت پی ببرند، در این کلاس‌ها شرکت و مدرک نیز دریافت کردند!
لذا «طرح استاندارد ریمو ناخن» را به آنها پیشنهاد دادیم. درکنار آن، استاندارد ریمو (پاک کردن) ناخن و کتاب ریموی ناخن با روش جدید هم نوشته شد که اکنون در سطح کشور به‌عنوان روشی ابداعی و با کمترین آسیب اجرا می‌شود؛ استاندارد آن نیز پذیرفته و همین امسال روی سایت فنی وحرفه‌ای بارگذاری شد. در ادامه تعاملات با فنی‌وحرفه‌ای، مدارک کسانی که تغییر لاین از کاشت ناخن داشتند، با هزینه کمتر اعطا شد.
اساسا تا تقاضا نباشد، عرضه‌ای صورت نمی‌گیرد، آیا در زمینه چرایی شیوعِ تب کاشت ناخن و آسیب‌شناسی آن‌هم اقداماتی انجام داده‌اید؟
بله، در بررسی میدانی مشاهده می‌کردیم مسئله کاشت ناخن به کودکان ما نیز سرایت کرده است و ما در اتاق ریموی حرم مطهر رضوی، ریمو را برای دختربچه پنج‌ساله انجام دادیم، این درحالی است که کاشت ناخن، زیان‌ها و آسیب‌های بسیار زیادی دارد. در همکاری با دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد دریافتیم ۷۰درصد کسانی که ناخن کاشته‌اند، به بیماری‌های حساسیتی و عفونتی دچار شده‌اند و حدود ۲۶درصد از آنها دچار آسیب‌های فیزیکی می‌شوند.
با کاشت ناخن درواقع صدف ناخن، حالات طبیعی خود را از دست می‌دهد و دچار برآمدگی و آسیب‌های مشابه آن می‌شود. همچنین باید بدانیم در مراحل کاشت در انواع مختلف آن اعم از ژله‌ای، پودری، ژلی، لمینت، کاور و... دست زیر دستگاه یووی می‌رود و این دستگاه اشعه فرابنفش دارد.
حتی اخیرا اتحادیه اروپا نیز به‌خاطر مواد سمی در مواد کاشت ناخن و تأثیر مستقیم اشعه یووی روی دست که عامل سرطان و نازایی زنان است، آن را ممنوع کرده است. در آمار دانشگاه علوم‌پزشکی نیز آمده است حدود ۴/۳درصد کسانی که ناخن می‌کارند، دچار سرطان پوست می‌شوند. همین‌طور دچار آسیب‌های شدید پوستی می‌شوند که درمان‌شدنی نیست.
ما آمار دانشگاه علوم‌پزشکی را در کف میدان مشاهده کردیم؛ مثلا خانمی شصت‌ساله ریموی ژلیش انجام داده بود، تمام نصفه‌های ناخنش لایه‌لایه شده بود یا خانم دیگری نصف ناخنش، سیاه و کبود شده بود که دلیل آن قارچ‌ها، عفونت‌ها و موادی است که اکسیژن‌رسانی را به ناخن مسدود می‌کند. زیر این مواد، ناخن در درازمدت دچار پوسیدگی و نابودی می‌شود. همچنین در کف میدان در حرم امام‌هشتم (ع)، خانمی ناخن پای خود را کاشته بود که بعد از کاشت آن‌قدر عفونت کرده بود که اتاق بوی عفونت گرفته بود.
در حوزه احکام و آسیب‌های شرعیِ این مسئله، چطور اقدام کردید؟
جدای از بحث پزشکی این مسئله، بحث احکامی آن نیز، از دغدغه‌های ما به‌عنوان کارشناس احکام بود. ما شنیدیم در آرایشگاه‌ها کتاب‌هایی به‌منظور اغفال بانوان دراختیار آنها قرار می‌دهند مبتنی‌بر اینکه این مسئله مشکلی ندارد. این آرایشگران برای آنکه به درآمد خود برسند، فتاوایی کاملا اشتباه به مردم ارائه می‌کنند.
ما به‌صورت میدانی به‌سراغ آرایشگاه‌ها رفتیم و موضوع‌شناسی کردیم و سپس طبق موضوع‌شناسی جدید، نظر جدید مراجع عظام تقلید همچون رهبر معظم انقلاب، آیت‌ا... سیستانی و آیت‌ا... مکارم‌شیرازی را به‌دست آوردیم و درنهایت کتاب «احکام آرایش‌وزینت» نوشته و منتشر شد.
در ادامه این موضوع‌شناسی و احکام آرایش‌ها، احکامی نیز ویژه خود آرایشگران آوردیم که به مباحثی، چون درآمد‌های آن اختصاص داشت. الحمدلله این کتاب در نوزدهمین فراخوان آثار پژوهشی حوزه در بین ۴ هزار کتاب، شایسته تقدیر شناخته شد. در این مسیر وقتی از بانوان مختلف سؤال کردیم که چرا این کار را کردید، هریک از آنها نکات جالبی بیان می‌کردند؛ مثلا یک نفر بیان می‌کرد به من گفتند دعای کاشت ناخن بخوان، درست است یا گفتند غسل مدت‌دار سه‌ماهه کن، درست است یا به من گفتند غسل جبیره درست است؛ چون ناخن دیگر جزو بدن شده است، درحالی‌که این اصلا جزو بدن نیست و چسباندن به بدن است.
در مرحله اول عبارت کاشت ناخن، اشتباه است و باید بگوییم چسباندن ناخن. وقتی صحبت از کاشتن مثل کاشت مو می‌شود، زمانی است که آن کاشت جزو بدن می‌شود و رشد می‌کند ولی ناخن با کاشتن، جزو بدن نمی‌شود، بلکه مانعی هم برای بدن ایجاد می‌کند.
طبق نظر تمام مراجع عظام تقلید در کاشت ناخن و کاشت مژه به‌خاطر مانعیتی که دارند و عمدا چسبیده می‌شود، وضو و غسل، باطل است. وقتی وضو و غسل باطل باشد، بالطبع نماز باطل است؛ چه بدانند، چه ندانند و چه غافل باشند، باطل است. در ماه رمضان اگر کسی عمدا این کار را کند و غسل واجب داشته باشد، روزه‌اش باطل است. درآمد کاشت ناخن و مژه به‌خاطر ایجاد مانع در عبادت مردم و کمک به گناه، حرام است. بحث زینت و آرایش آن نیز که موجب تماشای نامحرم شود، حرام است.
همه اینها سبب شد ما دغدغه رفع این معضل را داشته باشیم، لذا ابتدا با برگزاری همایش‌هایی کوچک در شهرستان‌های استان خراسان، شروع کردیم، اما اکنون به لطف خدا از تمام کشور و استان‌های مختلف، دعوت داریم و در سه محور موضوع‌شناسی، دشمن‌شناسی و احکام، مباحث را مطرح می‌کنیم.
گروه شما در چه حوزه‌های دیگری برای اجرای احکام شرعی در مواجهه با کاشت ناخن، ورود کرده است؟
متوجه شدیم در غسالخانه‌ها این ناخن‌ها را برنمی‌دارند، درحالی‌که همان‌گونه که غسل فرد زنده با کاشت ناخن باطل است، غسل میت نیز باطل است و میتی که قبلا ناخن کاشته است، اگر قبل از فوت نیز غسلی بر گردنش باشد، آن نیز برداشته نمی‌شود و این‌چنین انسان، ناپاک نزد پروردگار می‌رود. درواقع کاشت ناخن می‌تواند بر سرنوشت انسان حتی در آخرت هم تأثیرگذار باشد؛ به همین منظور ما به غسالخانه‌ها نیز ورود پیدا کردیم و الحمدلله با طرح کامل و ریموی جدیدی که آسیب نمی‌رساند، این کار را انجام دادیم.
غسالخانه‌ها اظهار می‌کردند که این کار را بلد نیستند و از این هراس داشتند که ناخن میت کنده شود و دیه بر گردنشان بیفتد، اما با روش جدید که استاندارد فنی‌وحرفه‌ای است و همچنین استفتا از رهبر معظم انقلاب، اجرای طرح را از بهشت‌رضا و بهشت رضوان مشهد آغاز کردیم.
در آذر۱۴۰۳ مشهد به این فناوری دست یافت. همچنین نحوه ریموی مژه حتی کاشت مو یا اکستنشن مو را که درواقع همان پروتز است، آموزش دادیم؛ البته کاشت مو با جراحی مانعی ندارد؛ چراکه مو جزو بدن می‌شود، اما پروتز مو که با چسب در قسمت‌های بدون مو چسبانده می‌شود، در غسل میت اشکال دارد. برای این مشکل نیز به راه‌حلی دست پیدا کردیم. ما با سفر به استان‌های مختلف مثل قم، لرستان و... این روش را آموزش می‌دهیم. ولی هنوز موفق به آموزش به خیلی از استان‌ها نشده‌ایم. بنده دو مرتبه به بهشت‌زهرای تهران رفتم؛ زیرا آمار بهشت‌زهرای تهران وحشتناک است و از بین تقریبا ۱۰۰میتی که هر روز غسل می‌دهند، ۱۰ تا ۱۲نفر از آنها ناخن کاشته‌اند.
گویا در ایام اربعین و نیز در حرم مطهر رضوی هم گروه شما فعالیت و خدمات‌رسانی می‌کند، در این‌باره و اهدافش هم توضیح دهید.
اربعین سال گذشته در کربلا موکب آرایشگران رضوانه را برپا کردیم. هدف ما از این کار، بافتن و کوتاه کردن موی بانوان بود. بحث حجاب نیز مدنظرمان بود. در امر ناخن نیز پارسال با یک موکب کار را شروع و پس از آن، موکب‌های مناسبتی نظیر نیمه‌شعبان و عید غدیر را برپا کردیم.
امسال نیز موکبی در کرمانشاه داشتیم و ۱۲۰۰خدمت ارائه کردیم و برپایی موکب مخصوص خدمات بانوان با استقبال گسترده این قشر مواجه شد. در همین راستا حتی با تولیت حضرت امام‌حسین (ع) نیز برای ارائه این خدمت در نزدیکی حرم صحبت کردیم.
بعد از بازگشت از سفر اربعین پارسال، به‌صورت جدی این امر را پیگیری کردیم و خوشبختانه اوایل اردیبهشت امسال به ما کانکس اهدا شد تا به‌صورت آزمایشی در ورودی باب‌الرضا (ع) این فعالیت را انجام دهیم. از اردیبهشت تاکنون، بیش از ۲هزارو ۵۰۰ نفر با این روش جدید همراه با کارشناسان متخصص، ناظر شرعی و کارشناس بهداشت، ریموی ناخن شده‌اند.
ابتدا قرار بود تنها برای یک ماه به‌صورت آزمایشی در این فضای کوچک کار کنیم، ولی اکنون پنج ماه است که این فعالیت درحال انجام است و ما نیازمند مکان بزرگ‌تری هستیم. جدای از ریمو کردن، در این مکان ما به‌عنوان کارشناس دینی، با زائران گفت‌و‌گو می‌کنیم و به برکت امام‌رضا (ع) و جو صمیمی ایجادشده، اتفاقات زیبایی رقم می‌خورد.
چه آسیب‌های شرعی، فردی و اجتماعی بر افرادی که به کاشت ناخن عادت کرده‌اند، بار می‌شود؟ در این‌باره با چه تجربیاتی مواجه شدید؟
در روایات، نقل شده است بقای بر ناپاکی، راه نفوذ شیاطین است و به همین خاطر از زبان خیلی از این بانوان شنیدم که می‌گفتند از زمانی که این کار را کرده‌ام، حالم بد است. دلیل آن، انفصال عبادت است که انسان را از خدا دور می‌کند. مسلما در افرادی که هنوز نور خدا بر وجودشان می‌تابد، این حال‌بدی به معنای دوری از خداست؛ البته خود گناه حال آدم را بد می‌کند.
دومین دلیل که از لحاظ پزشکی نیز اثبات‌شدنی است، آنکه به‌خاطر کاشت ناخن و اکسیژن‌رسانی محدود، دچار پریشانی و افسردگی می‌شوند. مسئله بعدی اینکه موجب وابستگی و اعتیاد به آرایش است. درواقع فردی که به آرایش عادت می‌کند، کنار گذاشتن آن برایش سخت است؛ زیرا بدون آرایش اعتمادبه‌نفسش کم می‌شود.
بنده این مسئله را از زبان خیلی از بانوان شنیده‌ام که چهره خود را بدون آرایش حتی خودشان نیز نمی‌پسندند. یکی از علل گرایش بانوان به آرایش، همین ضعف اعتمادبه‌نفس است و اینکه هنوز زن ایرانی، توانایی‌هایش برایش به اثبات نرسیده است. این اصلا نقشه دشمن است که این‌قدر وسایل آرایشی دائم را در کف بازار ما ریخته است.
یکی از آثار سوء این آرایش‌ها، بر نطفه وارد می‌شود؛ چون در آموزه‌های ما تأکید شده است نطفه در شرایط پاکی و با دعا و... بسته شود، حال، بانویی که این همه غسل بر گردن دارد، چطور می‌تواند این آداب را به‌جای آورد؟
کاشت ناخن بر دین و دنیا و لقمه، اثرگذار است. مسئولان ما و به‌خصوص جامعه پزشکی باید مثل زمان کرونا بیدار شوند. متأسفانه این آرایش‌ها دیگر به بچه‌های ما هم رسیده است. اتحادیه اروپا به این دلیل کاشت ناخن را ممنوع کرد که متوجه شد مواد سمی به‌کاررفته در آن، باروری زنان را دچار اشکال می‌کند ولی در جامعه ما دختران پنج‌ساله هم درگیر این معضل شده‌اند، حتی لیزر نیز بر باروری اثرگذار است. متأسفانه رنگ خطر این کار زده نشده است و دشمن آرام‌آرام درحال آسیب زدن به ماست.
ما بنا بر تخصص خویش، گوشه‌ای از کار را گرفتیم ولی می‌طلبد که زنگ خطری برای مردم و جامعه پزشکی به صدا درآید تا پزشکان دغدغه‌مندی که صرفا به‌دنبال منافع اقتصادی نیستند، همانند قضیه کرونا به میدان بیایند آسیب‌ها را بازگو کنند. مردم ما وقتی قضیه را بفهمند و توجیه شوند، قطعا تغییر رویه خواهند داد. زمانی که در استان‌ها در این زمینه همایش برگزار می‌کنیم، خیلی از مردم به ما مراجعه و بیان می‌کنند که ما در این حد نمی‌دانستیم.
آیا تمام این اقدامات را با عنوان «هیئت آرایشگر رضوانه» پیش می‌برید؟
خیر، اتاق ریمو و آرایشگری را توسط هیئت آرایشگر رضوانه پیش می‌بریم، اما همایش‌ها را با کمک مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی و ارگانِ دعوت‌کننده، که غالبا سپاه، سازمان تبلیغات و آموزش‌وپرورش شهر‌ها هستند، برگزار می‌کنیم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
