تولیت آستان قدس رضوی: معماری مشهد باید امام‌رضایی باشد | ضرورت فضاسازی متفاوت، مفهومی و زیارت‌محور

به گزارش شهرآرانیوز، آیت‌الله احمد مروی در اجلاسیه شورا‌های فرهنگ عمومی خراسان رضوی که صبح امروز (۷ آبان ۱۴۰۴) با حضور جمعی از مسئولان دستگاه‌های دولتی و مدیران تشکل‌های مردم‌نهاد فرهنگی در تالار همایش‌های شیخ طبرسی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار کرد: فرهنگ، رمز همه دشمنی‌ها با انقلاب اسلامی و البته گسترش و پیشرفت‌هایی است که هم‌زمان با این عداوت‌ها و کینه‌توزی‌ها حاصل می‌شود. در واقع اگر نهضت ما اقتصادمحور، مبتنی بر صنعت یا حتی فقط استقلال یا آزادی بود، به‌سادگی می‌توانست در مرزهایش حبس شود، اما ریشه انقلاب ما فرهنگی بود و همین باعث شد تا جهان را تحت‌تأثیر قرار دهد.

وی افزود: اکنون که فلسفه شکل‌گیری انقلاب اسلامی یک حرکت فرهنگی بود، باید پیش از تأثیرگذاری بر هر تمدن یا ملت دیگری در داخل خودمان متوجه اهمیت و ضرورت این فضا باشد.

معماری مشهد باید امام‌رضایی باشد

تولیت آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: از زمان پیروزی انقلاب تاکنون، چند بُرج، پاساژ، فروشگاه‌های بزرگ، شهرک‌های صنعتی، مال‌ها و مجموعه‌های تفریحی در کشور ساخته شده است؟ تعدادشان خیلی زیاد است، اما من سؤال می‌پرسم که واقعاً چند مورد از آن‌ها تطبیق با اقتضائات اجتماعی، باور‌های دینی و فلسفه شکل‌گیری انقلاب اسلامی دارد؟ همین الان در میدان جانباز، چندین برج وجود دارد که همه اسامی بیگانه دارند یا مثلاً چند بُرج در مسیر خیابان نواب ساخته شده که هیچ قرابتی با حال زیارت ندارند.

وی ادامه داد: همین الان در مشهد خودمان با این معماری که وجود دارد، آیا می‌توانیم ادعا کنیم این شکل سبک زندگی ما امام‌رضایی است؟ قطعاً نمی‌توانیم. چه‌طور؟ به این دلیل که امروز شهر ما دارد به سمت غرب پیشروی می‌کند و باعث می‌شود تا سه دهه دیگر، ما یک مشهد جدید در غرب داشته باشیم و حرم مطهر رضوی به کانون مشهد کهنه در شرق تبدیل شود. این شکل مدیریت و ریل‌گذاری صحیح نیست و اینجاست که باید شورای فرهنگ عمومی استان به میدان بیاید.

ضرورت فضاسازی متفاوت، مفهومی و زیارت‌محور

آیت‌الله مروی با تأکید بر ضرورت فضاسازی متفاوت، مفهومی و زیارت‌محور معماری و شهرسازی تصریح کرد: ما نمی‌گوییم معماری ما نباید شیک، لوکس و زیبا باشد. شما می‌بینید همین الان در داخل حرم از بهترین آینه‌کاری و نما‌ها استفاده می‌شود. ما فقط می‌گوییم این نوسازی‌ها، این بلندمرتبه‌سازی‌ها و این پروژه‌های عظیم و حتی غیرمعقول باید با روح شهر تطابق داشته باشد. نشود این‌طورکه زائر وقتی از بست به صحن و رواق و روضه منوره رسید، حال توجه قلبی پیدا کرد و از لذت زیارت بهره‌مند شد، بعد خروج از حرم مطهر به این نتیجه برسد که به‌جز حرم، مشهد در اصل هیچ تفاوتی با کیش ندارد. چرا خدای عالم تأکید می‌کند که در حالت احرام باید لباس خاصی پوشیده شود، بر ذکری مداومت شود یا انسان به شرایط خاصی قائل بماند؟ این‌ها همه برای این است که انسان حال مناسب پیدا کند و بعد از آن تشرف صورت بگیرد. این حال مناسب خیلی مهم است.

در ادامه حتما بخوانید استاندار خراسان رضوی: نیازمند هم‌افزایی، وفاق و همدلی هستیم | سیاست‌گذاری، رسالت شورای فرهنگ عمومی استان + فیلم

وی تأکید کرد: این شکل معماری که الان در مشهد در جریان است، همه وام‌گرفته از غرب است. در این شرایط شما چه‌طور انتظار دارید این شکل معماری، هویت شهری مشهد را به سمت زیارت سوق بدهد؟ من واقعاً از آقای استاندار می‌خواهم که شورای فرهنگ عمومی استان را به سمت دخالت در معماری سوق بدهد. این موضوع خیلی مهم است. واقعاً چه‌طور الان می‌گوییم بی‌حجابی درحالی‌که شکل ساختمان‌سازی ما با مشرف‌بودن هرکدام بر یکدیگر، به سادگی ناقض فرهنگ عفاف و حیاست.

چند گلایه از فضای فرهنگی امروز

تولیت آستان قدس رضوی گفت: در هر شرایط باید خودتان را در معرض این پرسش قرار بدهید که «نتیجه کارمان چه شد». واقعاً این را از خودتان بپرسید که اگر جلسات شورای فرهنگ عمومی استان برگزار نشود، آیا اتفاق شاخصی می‌افتد؟ اگر پاسخ منفی بود، آن‌وقت باید به اصل کارتان شک کنید. آقایان، باور پیدا کنید که با دوبار راهپیمایی برگزارکردن، چهاربار تعویض نام چند خیابان یا چند بنر که در سطح شهر نصب می‌شود، نمی‌توان فرهنگ کشور را تعالی بخشید.

وی بیان کرد: شورای فرهنگ عمومی باید در همه مسائل دخالت داشته باشد، زیرا همه‌چیز در این انقلاب ذاتاً فرهنگی است و هویت فرهنگی دارد. با این حال، این دخالت‌ها نباید موجب وهن ارزش‌ها باشد. آقایان، عزیزان، بعضی نام‌گذاری‌ها به نام شهدا واقعاً موجب وهن ارزش شهداست؛ هرچند انگیزه آن مقدس بوده است. ختم کلام همین است که اگر در مشهد، شورای فرهنگ عمومی استان نقش خود را به‌درستی انجام داده بود، وضع زیارت بسیار بهتر از امروز بود.