علیرضا ظهیری | شهرآرانیوز؛ در آخرین روز تیرماه امسال بود که شهردار مشهد از تصویب طرح راهبردی توس خبر داد و اعلام کرد که درصورت ابلاغ این طرح، طی ۴ ماه طرح تفصیلی این محدوده تهیه خواهد شد، اما از همان زمان، موضوع اراضی کشاورزی این محدوده سبب شد طرح ابلاغ نشود و حتی موضوع بازنگری و خارج کردن اراضی کشاورزی این محدوده در دستورکار متولیان قرار گرفت و چندی پیش هم دادستان مرکز استان برای خروج این زمینها از محدوده یادشده، به دستگاههای مسئول اخطار داد؛ بااین حال تکلیف زمینهای کشاورزی توس هنوز مشخص نشده است.
از ابلاغ طرح راهبردی توس نیز خبری نیست و این موضوع سبب شده است برنامه ریزان شهری بنا بر وعدههایی که داده بودند، نتوانند تصمیم مناسبی برای این محدوده بگیرند و با توجه به اینکه زمان زیادی تا تقدیم بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری مشهد باقی نمانده است، درصورت ابلاغ نشدن این طرح شاید منابع بودجهای برای انجام فرایندهای بعدی در این محدوده با چالش مواجه شوند.
ازاین رو رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس شورای اسلامی شهر مشهد با گلایه از ابلاغ نشدن این طرح و کوچک شدن بی حدوحصر محدوده منفصل توس، به خبرنگار ما گفت: ما هم نمیدانیم که این طرح در چه شرایطی است. طرح در استانداری است و جلساتی که برای آن برگزار شده نیز هیچ خروجیای نداشته است.
سیدمسعود ریاضی با بیان اینکه از ۳۱ تیرماه که خبر تصویب طرح راهبردی منتشر شد تاکنون اتفاق خاصی نیفتاده است، تصریح کرد: زمین کشاورزی مهم است، اما این منطقه، محدوده ویژه معرفی شده و برای آن اهدافی از جمله احیای فرهنگ، فردوسی و زبان فارسی تعریف شده بود.
فرهنگ توس از دست نرود
وی با تأکید بر اینکه باید ببینیم در کنار تعیین تکلیف زمینهای کشاورزی، هدفمان برای آینده این محدوده چیست، ادامه داد: اگر متولیان قصد کمک به فرهنگ را دارند گاهی اوقات ممکن است برای این فرهنگ چند زمین کشاورزی هم از دست برود، اما نمیتوانیم به بهانه چند زمین کشاورزی، فرهنگمان را از دست بدهیم.
ریاضی افزود: معنی اهتمام مورد نظر مقام معظم رهبری برای توس این نبوده است که محدوده توس تا امروز طرح نداشته باشد. سال ۹۲ استاندار وقت محدودهای را ابلاغ کرد، اما بعد از این همه سال که این طرح میخواهد به نتیجه برسد برخی مسئولان تازه یادشان آمده که مواردی از قلم افتاده است.
این عضو شورا با تأکید بر اینکه باید همه معادلات توس با هم حل شود، تصریح کرد: در موضوع طرح راهبردی توس، نمیتوان گفت همه زمینهای کشاورزی بیرون از طرح باشد و چندروستا باقی بماند. دراین صورت دیگر طرح راهبردی و طرح تفصیلی معنی ندارد و کارهای این روستاها با طرح هادی حل میشود و در این صورت دیگر باید دور فردوسی، فرهنگ و اهداف گردشگری تعریف شده برای آن را خط کشید.
آزادسازی اراضی، با هدف احیای توس
وی با بیان اینکه متولیان زمان کافی را برای حل این معادله داشتند، اما همت لازم را نداشتند، ادامه داد: قبل از تصویب طرح راهبردی، رایزنیها و جلسات فراوانی در تهران داشتیم و نشستهای زیادی را هم با وزارت میراث فرهنگی در مورد طرح، آینده آن و در نهایت ثبت جهانی این محدوده برگزار کردیم. در محدوده تاریخی توس باید بخشی از اراضی که روی شهر تاریخی بود، آزادسازی میشد و با توجه به اینکه میراث فرهنگی تا سال آینده هم پول این آزادسازی را ندارد، شهرداری مشهد باوجود اینکه در شرح وظایفش هم نیست، آزادسازی این اراضی را در راستای احیای توس متقبل شد.
ریاضی افزود: با این پیشنهاد و توافق با میراث، موضوع طرح راهبردی به شورای عالی شهرسازی و معماری ارسال شد و در نهایت این طرح با همین شرط آزادسازی تصویب شد، اما به طور طبیعی بخشی از هزینههای این آزادسازی باید در همان ناحیه با کسب درآمد، تأمین شود، اما در عین حال باز هم شهرداری در بسیاری از موارد کوتاه آمد و همراهی کرد.
وی افزود: در این راستا زمینهای کشاورزی در درجه اول اهمیت ما نبوده است و درعین حال خیلی از مسائل را پذیرفتیم، اما «برش قیچی این دوستان» پایانی ندارد و در تقسیم بندی ها، از این محدوده تنها چندروستا باقی مانده است که دیگر نمیتوان روی آن اسم محدوده منفصل توس، فردوسی و میراث فاخر فرهنگی کشور گذاشت.
رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس شورای شهر گفت: محدوده منفصل توس حدود ۳۴۰۰ هکتار مساحت دارد که براساس برخی گمانه زنیها با کوچک شدن، مساحت این محدوده به ۷۰۰ یا ۸۰۰ هکتار میرسد.
وی افزود: البته ادبیات این کسر کردن محدوده زیباست؛ تحت عنوان زمین کشاورزی که البته به دلیل نبود آب، هیچ نوع کشاورزیای در آن صورت نمیگیرد و قابلیت کشاورزی را هم ندارد، تمام وجوه این معادله را فراموش کرده اند و این زمینها دستاویزی برای متوقف کردن طرح شده است.
ریاضی تأکید کرد: زمین کشاورزی مهم است، اما به عقیده من و بسیاری از ایرانی ها، بیت المال اصلی زمین لم یزرع نیست بلکه بیت المال ما همان فرهنگمان است.
طرح راهبردی قبل از بودجه ۱۴۰۰ شهرداری ابلاغ شود
وی با بیان اینکه شورای پنجم اقدامات ویژهای را در محدوده توس انجام داده است و ممکن است با تمام شدن عمر این شورا، شورای بعدی اولویتهای دیگری داشته باشد، تصریح کرد: نرسیدن این طرح تا زمان تدوین، تهیه و ارسال بودجه ۱۴۰۰ شهرداری مشهد، با توجه به اینکه برای آزادسازی یا موارد دیگر در این محدوده باید بار مالی آن مد نظر قرار گیرد، آخرین تیر خلاص به شقیقه توس خواهد بود و اگر تا آن زمان کار خاصی صورت نگیرد، گذاشتن صدها جلسه دیگر هم نتیجهای نخواهد داشت.
این عضو شورای پنجم شهر مشهد در پاسخ به این سؤال که آیا پارلمان شهری نمیتواند کاری برای حل شدن این موضوع انجام دهد، گفت: ما هرکاری که در توانمان بوده است انجام داده ایم و هرچه برای توس گفتند پذیرفتیم و دیگر نمیدانیم باید چه کاری انجام دهیم.