محمدناصر حقخواه
حدود یک سال پیش که سایت تاینی موویز به عنوان بزرگترین و کاملترین مرجع دانلود فیلم و سریال و تولیدات نمایشی بسته شد، حدس زدن اینکه یک سال بعد تمام سرورهای دانلود فیلم و سریال خارجی بسته خواهد شد اصلا امکان پذیر نبود، اما یکی دو روز است که دیگر نمیشود راحت وارد یکی از دهها سایت معروف و حتی ناشناس دانلود فیلم شد. البته هنوز هیچ اطلاعیه رسمیای در خصوص از دسترس خارج شدن هم زمان محتوای آنها منتشر نشده، اما یکی از مدیران این تارنماها در فضای مجازی با انتشار متنی بلند اعلام کرده است این اتفاق پس از شکایت یکی از شرکتهای VOD در ایران رخ داده است. اما سابقه ماجرا کجاست و آیا این کار جدا از قانونی یا غیرقانونی بودن به اتفاقات خوبی منجر خواهد شد؟ تکلیف ما و دانلود فیلم و سریال چه خواهد شد؟ این مسئلهای است که در نیمچه پرونده امروز به آن خواهیم پرداخت.
خوب!
چند سالی است که دانلود فیلم و سریالهای ایرانی در حال پخش در بازار که تهیه کننده و سرمایه گذار در بازار عمومی پخش کرده و منتظر بازگشت سرمایه اش نشسته ممنوع شده است. به همین علت، دیگر نمیشود به راحتی سراغ فیلمها و سریالهای جدید ایرانی در اینترنت رفت. این سالها یا باید در بازار آنها را خرید یا در سایتهای VOD ایرانی اشتراک گرفت و آثار را دانلود کرد یا هم از سایتهای اینترنتی نسخه مجازی آن را خرید. این کار، یعنی ممنوعیت دانلود فیلم و سریالهای جدید ایرانی، کار خوبی است. تهیه کنند هها و سرمایه گذاران کارهایشان را در بازار، به امید برگشت پول پخش کرده اند و دانلود بدون پول دادن، مثل دیدن نسخه قاچاق فیلمهای روی پرده است. به همین علت است که چند ماهی است دانلود فایل رایگان فیلمهای سینمایی پخش شده در شبکه نمایش خانگی بسیار سخت شده است، زیرا با شکایت صاحبان فیلم، سایتهای مختلف تنها لینک پولی دانلود فیلم را در اختیار مردم قرار میدهند. اما آیا تصمیم به غیرقانونی کردن دانلود فیلم و سریالهای خارجی هم کار درستی بود؟
بد!
اقدام جدید کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه و ابلاغیهای که متعاقب آن صادر شده است عجیب است، چون اگر بنا به غیرقانونی بودن قرار دادن فیلم و سریالهای خارجی در سایتهای ایرانی باشد، این کار را VODها و IPTVهای داخلی مثل نماوا و لنز و فیلیمو هم به صورت قانونی انجام نمیدهند. پس این یک تبعیض است و نه یک کار در جهت بهبود وضعیت دانلود و تماشای آثار نمایشی. این کار بیش و پیش از هر چیز باعث میشود وضعیت ممیزی و تغییرات در فیلمهای روز خارجی باعث شود مردم راههای دیگری پیدا کنند، چون خود مسئولان مربوط هم میدانند که علاقهمندان دوآتشه سینما راضی به تماشای فیلم و سریالهای سانسورشده VODهای داخلی نیستند.
زشت!
شک نکنید مردم و سایتها بالاخره دیر یا زود، راهی در برابر این اقدام باز خواهند کرد، اما این کار باعث اتفاقات زشتی خواهد شد. چرا زشت؟ چون مردم علاوه بر اینکه مجبور میشوند برای دانلود یک فیلم یا یک قسمت سریال مجرم (!) شناخته شوند، حتی دیگر فیلمهای ایرانی را هم دانلود نخواهند کرد و همین وضعیت محبوبیت خوب که برای سریال و فیلمهای روز ایرانی هست هم به هم خواهد ریخت! سابقه فیلتر بعضی شبکههای اجتماعی را که یادمان هست. پس بهتر است یا قانون کپی رایت جهانی را بپذیریم یا در خصوص سایتهای دانلود فیلم تصمیمی عملیتر بگیریم، چرا که تجربه نشان داده دور زدن فیلتر برای عدهای کار دشواری نیست.