مروری بر الگوهای ناامنی زنان در محیط های عمومی مشهد | پایش امنیت زنان در «نیمرخ شهر»

امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ وضعیت زنان در محیط‌های عمومی و احساس ناامنی اجتماعی آن‌ها یکی از چالش‌های کلان شهر‌ها به شمار می‌آید. در همین راستا دویست وشصت وهفتمین جلسه از سلسله نشست‌های هم اندیشی دفتر مطالعات شهرداری مشهد با عنوان «نیمرخ شهر» به موضوع وضعیت الگو‌های ناامنی برای زنان در محلات شهر مشهد پرداخت و حسین اکبری، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی، با ارائه گزارش نتایج یک پژوهش دوساله، وضعیت شهر مشهد در حوزه امنیت زنان را با تکیه بر محله‌های پرآسیب شهری واکاوی ونتایج این گزارش را اعلام کرد.

اکبری با اشاره به اینکه پژوهش وضعیت الگو‌های ناامنی برای زنان در محلات شهر مشهد با دو شیوه بررسی پرونده‌های قضایی و بررسی پیمایشی انجام شده است، گفت: در ابتدا ۵۰ هزار پرونده قضایی بررسی شد که درنهایت، اطلاعات ۳ هزارو ۳۶۰ پرونده با موضوع آزار زنان گردآوری شد و بر روی ۵ هزارو ۴۹۹ نفر مطالعه صورت گرفت.

همچنین اطلاعات بیش از ۵ هزارو ۴۰۰ نفر در پژوهش پیمایشی جمع آوری شد. وی ادامه داد: پرونده‌های تهدید، توهین، مزاحمت، ضرب وجرح و موضوع نفقه زنان در مناطق خاص شهری بیشتر بود و براساس بررسی پیمایشی، احساس رفتار‌های ادراک شده و فضا‌های ناامن شهری در محلات حاشیه شهر که حضور معتادان، زمین‌های رهاشده و مزاحمت‌های مختلف زیاد است، بیشتر دیده می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی درباره احساس ترس در مکان‌های عمومی نیز بیان کرد: زنان به ترتیب در هنگام استفاده از پل‌ها و زیرگذر‌های عابرپیاده، بوستان و فضا‌های سبز خلوت و هنگام سوار شدن به مسافربر‌های شخصی، بیشترین ترس را تجربه کرده اند.

اکبری با بیان اینکه ۲۱ درصد زنان شهر در معرض آزار‌های مختلف قرار گرفته اند، ادامه داد: ۶۴ درصد زنان از وسایل حمل ونقل عمومی استفاده می‌کنند و آن ها، مزاحمت در این فضا شامل تجربه خیره شدن و نگاه جنسی و متلک پرانی به ویژه در مسیر‌های شلوغ و پرتردد را بیشتر از دیگر مزاحمت‌ها تجربه کرده اند.

وی با اشاره به یکی دیگر از چالش‌های مهم زنان در شهر مشهد گفت: مسئله امنیت در هنگام رانندگی، دیگر چالش زنان در شهر مشهد است. حدود ۷۴ درصد زنان راننده، بوق زدن ممتد رانندگان مرد و ۵۹ درصد تمسخر به علت نوع رانندگی را تجربه کرده اند.

زنان در مقابل آزار، سکوت می‌کنند

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با تأکید بر اینکه ۶۲ درصد زنان در مقابل آزار‌های عمومی سکوت می‌کنند، گفت: خواستار افزایش نیرو‌ها و دوربین‌های نظارتی، فرهنگ سازی و آموزش به مردان در زمینه احترام به بانوان و بهبود روشنایی فضا‌های عمومی شهری شدند.

انتشار تصاویر بانوان در شبکه‌های اجتماعی، زمینه ساز بروز آسیب است

اکبری ادامه داد: براساس این پژوهش، برای ۱۱ درصد زنان شاغل ازسوی همکاران و مراجعان مرد، مزاحمت ایجاد شده است. همچنین الگوی خشونت و آزار در محیط خانواده به چشم می‌خورد.

آسیب‌های زنان در کمربند شمالی شهر بیشتر است

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه طبق بررسی پراکندگی مناطق پرونده‌های قضایی در این زمینه و احساس ناامنی، به الگویی مشابه در محلات مختلف شهر رسیده ایم، گفت: بر این اساس، محلات سرافرازان، بهمن و شهیدقربانی وضعیت نامناسب تری از دیگر مناطق شهری داشته اند.

مناطق حاشیه مشهد دچار تراکم مشکلات و مسائل اجتماعی هستند و براساس الگو آسیب‌های حوزه زنان در کمربند شمالی و شمال مشهد بیشتر به چشم می‌خورد.

زنان ستون نظام اجتماعی هستند

اکبری در تشریح پیشنهاد‌های این پژوهش برای افزایش امنیت بانوان در شهر گفت: باید توجه به زنان در محیط‌های عمومی، فضای کار و خانواده افزایش یابد و مدیریت شهری اراده جدی برای حمایت از این گروه داشته باشد؛ زیرا زنان ستون نظام اجتماعی هستند و وضعیت آن‌ها بر ثبات اجتماعی تأثیر می‌گذارد.

وی ادامه داد:شهرداری‌ها باید به ظرفیت سازی، آگاهی بخشی از ویژگی‌های فضای‌ها عمومی، مناسب سازی فضا‌های شهری، سامان دهی زمین‌های رهاشده در شهر مشهد اقدام کند.