علائم سینوزیت و راه های درمان آن
سینوزیت می‌تواند ناشی از عفونت باشد، اما می‌تواند در اثر آلرژی و تحریک سینوس‌ها در اثر مواد شیمیایی نیز ایجاد شود. یک عفونت سینوسی زمانی روی می‌دهد که یک ویروس، باکتریوم و یا قارچ در داخل سینوس رشد می‌کند.
به گزارش شهرآرانیوز، بارها اسم سینوزیت را شنیده‌ایم یا افرادی را دیده‌ایم که حتی در خانه هم کلاه بافتنی می‌پوشند و تلاش می‌کنند تا سر و صورت خود را گرم نگه دارند. وقتی علت را جویا شویم از عارضه‌ای به نام سینوزیت صحبت می‌کنند.
سینوس به حفره‌هایی گفته می‌شود که در استخوان‌های سر یا همان جمجمه و فک بالایی قرار دارند. در حالت طبیعی این حفره‌ها با لایه‌ای از بافت مخاطی، مانند لایه داخل بینی پوشیده شده‌اند. روی مخاط، لایه‌ای از ترشحات مخاطی وجود دارد و بقیه این حفره (یا همان سینوس) با هوا پر شده است. ترشحات سینوس‌ها از راه مجاری ارتباطی به درون حفره بینی تخلیه می‌شود.
علت سینوزیت چیست؟
در استخوان‌بندی جمجمه تمام افراد حفره‌هایی آکنده از هوا وجود دارند، که به آن سینوس می‌گویند. سینوس‌ها در استخوان گونه، پیشانی و کف جمجمه جا گرفته‌اند. غیر از هوا، ماده‌ای به‌نام موکوس (ترشحات مخاطی) نیز به میزان مشخصی درون سینوس‌ها قرار دارد. زمانی که مجرا‌های سینوس‌ها بسته شوند یا موکوس بیش از حد تولید شود، شرایط ابتلا به سینوزیت فراهم می‌شود.
در این وضعیت ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها می‌توانند سینوس‌ها را هدف قرار دهند و باعث عفونت و التهاب آن‌ها شوند. به حالت عفونت و التهاب سینوس‌ها، سینوزیت گفته می‌شود.
انواع سینوزیت
سینوزیت حاد: در این نوع سینوزیت که معمولاً در اثر عوامل ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهد، علائم به مدت ۴ هفته یا کمتر دیده می‌شوند.
سینوزیت مزمن: زمانی که التهاب سینوس‌ها بر اثر عفونت باکتریایی یا قارچی باشد و برای مدتی بیش از ۳ ماه ادامه پیدا کند، بیمار به سینوزیت مزمن دچار می‌شود.
سینوزیت حاد و مزمن نشانه‌های مشابهی دارند، ولی سینوزیت حاد، التهاب یا عفونت موقت و گذرای سینوس‌هاست که معمولاً به دنبال یک سرماخوردگی بروز می‌کند.
پیش از ابتلا به سینوزیت مزمن، ممکن است به دوره‌های مکرر سینوزیت حاد یا یک سینوزیت حاد درمان نشده دچار شویم.
در سینوزیت مزمن، تب از نشانه‌های شایع بیماری نیست، ولی سینوزیت حاد ممکن است با بروز تب همراه باشد.
علائم و نشانه‌های سینوزیت
سینوزیت حاد و مزمن علائمی شبیه به هم دارند با این تفاوت که شدت علائم در سینوزیت مزمن کمتر است. در افراد بالغ نشانه‌های سینوزیت بعد از سرماخوردگی بروز می‌کنند. بعد از گذشت ۵ تا ۷ روز ممکن است این نشانه‌ها وخیم‌تر شوند. موارد زیر بعضی از علائم سینوزیت هستند:
کاهش یا از دست دادن بویایی
سرفه‌هایی که در طول شب شدید‌تر می‌شوند
خستگی و احساس کسالت
تب
سردرد و درد زیر چشم
درد دندان
آب‌ریزش بینی و گلو درد
احساس پُری در ناحیه پیشانی
علائم شایع سینوزیت مزمن
التهاب بینی
ترشحات غلیظ و به رنگ زرد تا سبز از بینی
تخلیه ترشحات مخاطی به پشت حلق
انسداد در راه تخلیه ترشحات سینوس‌ها به بینی و احتقان (پرخونی مخاط) بینی که تنفس از راه بینی را با مشکل مواجه می‌سازد
درد و تورم در اطراف چشم‌ها، گونه‌ها، بینی یا پیشانی
کاهش حس بویایی و چشایی
درمان سینوزیت مزمن
درمان سینوزیت مزمن انواع مختلفی دارد که در زیر به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
تغییر شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
رعایت نکات زیر به بهبود نشانه‌های سینوزیت مزمن کمک می‌کند.
استراحت
استراحت کافی به بدن ما کمک می‌کند تا بهتر با التهاب مقابله نماید و سریع‌تر بهبود یابد.
مرطوب نگه داشتن سینوس‌ها
سر خود را بالای یک ظرف محتوی آب نسبتاً داغ بگیریم و به وسیله یک حوله سر را بپوشانیم، به‌طوری که بخار متصاعد شده از ظرف را استنشاق کنیم.
باید بخار را به سمت صورت خود هدایت کنیم یا می‌توانیم دوش آب داغ بگیریم و در هوای گرم و مرطوب حمام تنفس کنیم.
انجام این کار سبب کاهش درد و تخلیه بهتر ترشحات می‌شود.
شست‌وشوی مجاری بینی
انجام این کار سبب کاهش ترشحات بینی می‌شود. شست‌وشوی بینی با محلول نمکی به پاکسازی مخاط بینی از مواد تحریک‌کننده و ذرات آلرژی‌زا کمک می‌کند و در نتیجه، برای تسکین نشانه‌های سینوزیت مزمن مفید است.
درمان دارویی سینوزیت مزمن
درمان دارویی سینوزیت مزمن شامل موارد زیر هستند و پزشک بنا بر وضعیت هر بیمار ممکن است از یک یا چند روش استفاده نماید.
اسپری کورتون داخل بینی
این خانواده دارویی سبب جلوگیری از بروز التهاب موضعی می‌شود و درصورت وجود التهاب، آن را درمان می‌کند.
اگر اسپری به اندازه کافی موثر نباشد، پزشک ممکن است به ما توصیه کند که بینی خود را با محلول نمکی (سالین) که با چند قطره کورتون مخلوط شده است، شست‌وشو دهیم.
تجویز کورتون خوراکی یا تزریقی
این دارو‌ها در سینوزیت شدید موجب بهبود التهاب می‌شوند، به‌خصوص در مواردی که پولیپ بینی وجود دارد.
ممکن است دارو‌های کورتونی خوراکی در برخی افراد عوارض جانبی داشته باشند و نباید به مدت طولانی استفاده شوند. بنابراین، پزشک فقط در موارد شدیدِ سینوزیت مزمن این دارو‌ها را تجویز می‌کند.
آنتی بیوتیک‌ها
هنگامی که سینوزیت مزمن با عفونت باکتریایی همراه است، پزشک برای بیمار آنتی‌بیوتیک مناسب را تجویز می‌کند.
ایمنی‌درمانی
استفاده از این روش ممکن است برای کسانی توصیه شود که آلرژی در ایجاد سینوزیت مزمن در آن‌ها دخیل بوده است.
در این روشِ درمانی، که در بین مردم با عنوان واکسن آلرژی هم معروف است، مقدار بسیار کم ماده آلرژی‌زا در نوبت‌های مکرر، به داخل پوست، تزریق می‌شود تا به تدریج، حساسیت دستگاه ایمنی نسبت به آن ماده کم شود.
گاهی ممکن است در برنامه درمانی سینوزیت مزمن، به‌جز دارو‌ها و تزریق‌ها، جراحی هم به کار گرفته شود.
درمان جراحی
در مواردی که سینوزیت مزمن به درمان دارویی و درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد، جراحی سینوس از طریق آندوسکوپ انجام می‌شود.
برای انجام این کار، پزشک از یک لوله باریک و قابل انعطاف برای بررسی مجاری خروجی سینوس‌ها استفاده می‌کند.
بر اساس منشأ انسداد، پزشک ممکن است وسایل و ابزار متفاوتی را برای رفع انسداد به کار ببرد.
عامل انسداد مجاری ترشحی سینوس‌ها ممکن است بافت‌های متورم و ملتهب یا وجود پولیپ باشد. در این موارد، پزشک اقدام به برداشتن بافت‌های متورم یا پولیپ می‌نماید.
گاه جراح اقدام به بزرگ کردن یا افزایش سایز مجرای خروجی سینوس می‌کند که این کار موجب خروج بهتر ترشحات از سینوس و در نتیجه، سبب بهبود نشانه‌های سینوزیت مزمن در بیمار می‌شود.
سینوزیت مزمن یک بیماری قابل درمان محسوب می‌شود، اما ممکن است برای درمان آن لازم باشد زمان و هزینه زیادی صرف شود.
این در حالی است که در صورت درمان درست و کامل سینوزیت حاد و علائم آلرژی، در بسیاری از موارد می‌توان از بروز سینوزیت مزمن پیشگیری کرد.
پیشگیری از سینوزیت مزمن
رعایت نکات زیر احتمال بروز سینوزیت مزمن را کاهش می‌دهد:
پیشگیری از بروز عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی از طریقِ:
کاهش تماس با افرادی که دچار سرماخوردگی هستند
شست‌وشوی مرتب دست‌ها
کنترل علائم آلرژی
اجتناب از دود دخانیات و هوای آلوده
افزایش رطوبت هوا با دستگاه بخور تمیز و فاقد قارچ و میکروب
راه‌های درمان سینوزیت حاد
در درمان سینوزیت‌های حاد، چون در اکثر موارد عامل ویروسی دخیل هستند معمولاً از آنتی‌بیوتیک استفاده نمی‌شود، زیرا عفونت‌ها به خودی خود از بین خواهند رفت؛ اما در موارد زیر پزشکان با در نظر گرفتن شدت علائم و طول دوره بیماری آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند:
زمانی‌که در سینوزیت حاد، با گذشت زمان نشانه‌های بیماری وخیم‌تر شوند.
وقتی درد در ناحیه سر و صورت شدید باشد و ناحیه دور چشم دچار تورم شود و بیمار تب بالا داشته باشد.
وقتی که علائم بیماری دوباره عود کند.
آنتی‌بیوتیک‌ها را باید به‌طور منظم و کامل مصرف کنیم تا دوره درمان سینوزیت کامل شود. اگر نشانه‌های بیماری مجدداً بروز کرد، نباید از همان آنتی‌بیوتیک‌ها خودسرانه استفاده کنیم و برای ادامه درمان سینوزیت باید از پزشک مشاوره بخواهیم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
