درباره تأثیر پویش های ترافیکی بر روند تخلفات و تصادفات مشهد | اثرگذاری به شرط پیوستگی

حکایت راه اندازی پویش‌های ترافیکی، حکایت آن بیماری است که به محض آنکه متوجه بیماری می‌شود، دستپاچه دوا و درمان می‌شود، اما بعد از مدتی از تکاپوی ادامه مسیر درمانی باز‌ می‌ماند.

خبرنگار ملیحه ابراهیمی

به گزارش شهرآرانیوز؛ حکایت راه اندازی پویش‌های ترافیکی، حکایت آن بیماری است که به محض آنکه متوجه بیماری می‌شود، دستپاچه دوا و درمان می‌شود، اما بعد از مدتی از تکاپوی ادامه مسیر درمانی باز‌ می‌ماند. مدتی که‌ می‌گذرد با نشانه‌های شدیدتری دست و پنجه نرم می‌کند. غافل از اینکه اگر تا انتهای راه درمان قدم بر می‌داشت، زودتر بهبودی حاصل می‌شد. پویش‌های مطرح ترافیکی، چون «بین خطوط برانیم» از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷، «کلان پروژه ترویج حق تقدم عبور عابر پیاده» در بازه زمانی ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ و «نه به تصادف» که از ۲۵ اسفند سال گذشته آغاز و تا پایان تعطیلات نوروزی ادامه داشت حتما در خاطر رانندگان مشهدی هست.

«در زمانی که این پویش‌ها فعال بودند وضعیت بروز تخلفات و تصادفات در لحظه، برابر گزارش‌های موجود روند کاهشی پیدا کرده بود، اما به محض رها کردن و فراموشی، شرایط به گونه‌ای رقم خورد که به سر خانه اول آمدیم». این‌ها بخشی از نظرات سرهنگ علیرضا رحیمی، رئیس اداره آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور خراسان رضوی است. مشروح گفت‌و‌گو با او در مورد تأثیر پویش‌ها بر رفتار‌های ترافیکی کاربران و همچنین برقراری انضباط ترافیکی در سطح معابر شهر است که در ادامه باهم می‌خوانیم.

بین خطوط راندن و ماندگار نشدن

«بین خطوط برانیم» اولین پویش ترافیکی جدی در مشهد در سال ۱۳۹۵ در بولوار وکیل آباد شروع شد. هدف اصلی از برگزاری این پویش کاهش تصادفات، پیشگیری از تخلفات و ارتقای انضباط ترافیکی بود.

در این پویش که علاوه بر شهرداری و پلیس راهور، دستگاه قضا هم پای کار بود، تبلیغات محیطی و میدانی خوبی در این باره انجام شد. همچنین دوربین‌های نظارت هوشمند، آماده به کار، به ظرفیت گشتی پلیس اضافه شد و آشکارسازی خطوط صورت گرفت. بنا بود این پویش به بزرگراه‌های شهر مشهد تسری پیدا کند که متأسفانه از سال ۱۳۹۷ با کم رنگ شدن تبلیغات محیطی این طرح به دست فراموشی سپرده شد.

آمار تصادفات منجر به فوت در مشهد با اجرای پویش «بین خطوط برانیم»

۲۵۱ نفر درسال ۱۳۹۵
۲۵۰ نفر درسال ۱۳۹۶
۲۴۶ نفر درسال ۱۳۹۷

پویشی برای آسیب پذیرترین کاربران ترافیکی

سال ۱۳۹۸ بود که با آنالیز تصادفات شهر مشهد تصمیم بر آن شد که پویش «کلان پروژه ترویج حق تقدم عبور عابران پیاده» راه اندازی شود. از آنجا که در این بازه زمانی عابران پیاده، آسیب پذیرترین قشر در تصادفات منجر به فوت سطح شهر مشهد به شمار می‌آمدند، پلیس راهور با همکاری ویژه با سازمان فرهنگی و اجتماعی و سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد مجموعه عملیاتی این کلان پروژه را در سه سطح آموزش همگانی، مهندسی ترافیک و اعمال مقررات اجرایی کرد.

در راستای این پویش اقدامات خوبی مثل آشکارسازی علائمی، چون تابلو‌های گذرگاه‌های عابر پیاده در ۱۷۷ تقاطع انجام شد. دوربین‌های پلاک خوان فعال شدند تا با وسایل نقلیه‌ای که به گذرگاه عابر پیاده تجاوز می‌کنند، برخورد کنند. در پنج فاز تبلیغات گسترده میدانی و رسانه‌ای به صورت ایستگاه‌های آموزش مفاهیم حوزه عابرپیاده در تقاطع‌های پرتردد شهر، برگزاری نمایشگاه‌هایی با موضوع ایمنی عابر پیاده و اجرای تئاتر‌های خیابانی در تقاطع‌های پر رفت و آمد به صورت مستمر در بازه زمانی انتهای سال ۱۳۹۸ تا انتهای سال ۱۳۹۹ انجام شد. در ادامه این پویش شاهد روند کاهشی جان باختگان عابر پیاده در معابر شهر مشهد بودیم.

در خلال برگزاری این پویش، آموزش‌ها و اقدامات مؤثری در حوزه فرهنگ سازی ایمنی عابر پیاده، رعایت حق تقدم عابران از سوی وسایل نقلیه و همچنین رعایت نکات ایمنی از سوی این کاربران آسیب پذیر انجام شد و شاهد تغییر رفتار‌های ترافیکی در بین دیگر کاربران ترافیکی بودیم. به عنوان نمونه توقف وسایط نقلیه پشت خط ایست گذرگاه عابر پیاده افزایش پیدا کرد و شرایط انضباط ترافیکی در عبورومرور بهتر از قبل شد.

از سال ۱۳۹۹ و به دنبال آن در سال ۱۴۰۰ با شیوع بیماری کرونا و تغییر مدیریت شهری، این پویش اولویت خود را از دست داد و دیگر شاهد اقدامات انجام شده در شروع این پویش نبودیم و با توجه به آمار پیش رو مجدد روند افزایشی جان باختگان عابران پیاده در تصادفات ترافیکی افزایشی شد. این شرایط نشان دهنده اثر مثبت طرح‌های تلفیقی و هدفمند بین سازمان‌های مجری در سطح معابر شهر بود که متأسفانه ادامه دار نبود.

آمار تصادفات منجر به فوت در مشهد با اجرای پویش «ترویج حق تقدم عبور عابران پیاده»

۲۳۵ جان‌باخته ترافیکی سال ۱۳۹۸- ۱۵۰ نفر آنها عابر پیاده بوده‌اند
۲۳۰ جان‌باخته ترافیکی سال ۱۳۹۹ - ۱۱۱ نفر آنها عابر پیاده بوده‌اند
۲۵۷ جان‌باخته ترافیکی سال ۱۴۰۰ - ۱۴۵ نفر آنها عابر پیاده بوده‌اند
۲۶۲ جان‌باخته ترافیکی سال ۱۴۰۱ - ۱۳۲ نفر آنها عابر پیاده بوده‌اند

یک پویش ملی ولی دیرهنگام!

پس از چند سال از گذشت آخرین پویش جدی ترافیکی که مربوط به حق تقدم عبور عابران پیاده بود در روز‌های پایانی سال گذشته پویش «نه به تصادف» با شعار «شش دنگ برانیم» به جریان افتاد. این اتفاق با همت و پشتیبانی مضاعف دستگاه‌های ذی ربط مثل پلیس راهور، پلیس راه، وزارت بهداشت و درمان، سازمان هلال احمر، وزارت راه و شهرسازی و ... به جریان افتاد و مثل همیشه مردم از این پویش استقبال کردند. به حدی که شاهد کاهش آمار جان باختگان تصادفات در سراسر کشور بودیم.

و، اما مشهد که در طرح نوروزی مثل روال هر ساله شاهد ورود افزایشی زائر و مسافر است در مقایسه با نوروز سال قبل شاهد کاهش ۲۰ درصدی جان باختگان ترافیکی در سطح معابر مشهد بوده است. این روند کاهشی بیان کننده این موضوع است که انجام طرح‌های ترافیکی و راه اندازی پویش ها، اعمال و عملیات مشابه در لحظه می‌تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد، اما لازمه کاهش تصادفات و تلفات ترافیکی، کاهش تخلفات است که با آموزش نیروی انسانی محقق می‌شود. با این توصیف فرهنگ سازی و آگاه سازی اجتماعی نباید منوط به یک بازه زمانی خاص باشد بلکه بهتر است به صورت مستمر و ادامه دار باشد.

این روز‌ها به کمک فضای مجازی می‌توان اهداف کلان پویش‌ها را به صورت مستمر دنبال کرد. البته در کنار این اقدامات تبلیغی رفع نقایص هندسی معابر، آشکارسازی علائم ترافیکی، ارتقای تجهیزات هوشمند ترافیکی، حرکت به سمت و سوی استفاده از وسایل نقلیه استاندارد و ایمن اقدامات خوبی هستند که‌ می‌توان در کاهش تصادفات و تلفات ترافیکی به انجام رساند.