سلبریتی‌ روی بیلبورد!

یونس طاهریان / شهرآرانیوز؛ سال‌های قبل وقتی در خیابان راه می‌رفتید ممکن بود که محسن حاجیلو از پشت شمشادها ناگهان بیرون بپرد و با شما مصاحبه کند، اما این روزها این احتمال وجود دارد که ناگهان محمدرضا گلزار جلو شما سبز شود و یک نوشیدنی به خوردتان بدهد یا بهنوش بختیاری را در کنار یک خیابان مشاهده کنید که کفش‌های زنانه مجلسی را بساط کرده است!

دهه40؛ تیغ اولین پیشنهاد تبلیغ!

حضور بازیگران، هنرمندان و به‌طور کل افراد سرشناس در تبلیغات سابقه طولانی در جهان دارد، اما در ایران این اتفاق قدمت چندانی ندارد. اولین‌بار جهان‌پهلوان غلامرضا تختی بود که با پیشنهاد تبلیغ تیغ خودتراش رو‌به‌رو شد که آن را قبول نکرد و این عملش نیز تحسین شد. بعد از این اتفاق تا مدت‌ها هیچ فرد مشهوری به دنبال تبلیغات نبود. بعد از آنکه تیم ملی فوتبال ایران موفق به حضور در جام‌جهانی 98 شد، بازیکنان آن زمان تیم ملی به‌شدت در بین مردم محبوب و البته مشهورتر شده بودند.

در آن زمان یک شرکت بهداشتی از این محبوبیت زیاد ملی‌پوشان استفاده کرد و در سال 76 به کریم باقری پیشنهاد تبلیغ یکی از محصولاتش را داد که البته کریم باقری بر خلاف مرحوم تختی آن را پذیرفت تا از آن به بعد شاهد حضور سلبریتی‌ها در تبلیغات باشیم. البته همان زمان‌ها نیز انتقاد‌های زیادی به کریم باقری وارد شد و خیلی از مردم کار او را نپسندیدند. به نظر می‌رسید مردم دوست نداشتند که قهرمان یا ستاره ملی‌پوششان را در خدمت یک شرکت برای معرفی محصول ببینند.

سال81 و تبلیغ موتورسیکلت توسط دروازه‌بان

تابویی که کریم باقری شکست، خیلی زود به یک رسم عادی تبدیل شد و سایر افراد مشهور نیز به این فکر افتادند که چرا ما نباید از این پول هنگفت استفاده کنیم و یکی پس از دیگری وارد دنیای تبلیغات شدند. شاید یکی از افرادی که به دلیل شخصیت منحصربه‌فردش اصلا به فکر خطور نمی‌کرد که روی بیلبورد‌ها ظاهر شود، احمدرضا عابدزاده بود، اما سال81 مردم دروازه‌بان محبوبشان را روی یک موتورسیکلت دیدند. اتفاقی که ادامه‌دار شد و امروز عابدزاده پای ثابت تبلیغات محیطی شده است و از پماد ضددرد گرفته تا سرمایه‌گذاری در یک مجتمع تجاری را تبلیغ می‌کند!

سال87 و شکست یک سنگین‌وزن

بدترین اتفاق ممکن در حوزه تبلیغات سلبریتی‌ها مربوط به حضور حسین رضازاده، قهرمان وزنه‌برداری کشورمان، بود که نه‌تنها باعث کاهش محبوبیتش شد، بلکه پرونده حضور افراد مشهور در تبلیغات برای مدت طولانی بسته ماند. رضازاده که آن زمان جزو ابرقهرمانان مردم محسوب می‌شد، همان‌طور که به زدن هیچ وزنه‌ای نه نمی‌گفت، دست رد به سینه هیچ شرکتی هم برای تبلیغ نمی‌زد و از آب‌معدنی گرفته تا شرکت کامیون‌سازی را معرفی می‌کرد، اما ناگهان در نقش یک بنگاه‌دار ظاهر شد و مردم را به خرید ملک در دبی ترغیب کرد!

این تبلیغ آغاز افت محبوبیت حسین رضازاده بود که در آن زمان چیزی حدود 200میلیون تومان نیز دریافت کرد که شاید بیشتر از محبوبیتش برای او می‌ارزید. خودش درباره انتقادهای زیادی که به او می‌شد در یک مصاحبه گفته بود من در آخرین سال‌های ورزش‌ حرفه‌ای به سر می‌برم و این حق من است که بتوانم برای زندگی آینده‌ام درآمدزایی کنم. من طبق قوانین و مقررات ایران در یکی از آگهی‌های تبلیغاتی شرکت کرده‌ام. فکر نمی‌کنم در دنیای ورزش حرفه‌ای این موضوع خلاف عرف باشد. من در این تبلیغات نه کار غیرقانونی کرده‌ام، نه آن شبکه ماهواره‌ای غیرقانونی است و نه آن شرکتی که من با آن‌ها فعالیت کرده‌ام، چرا با من این‌گونه رفتار می‌شود؟

همان سال و منع حضور سلبریتی ها در تبلیغات
بعد از یک موج بزرگ و حضور ورزشکاران و هنرمندان در تبلیغات، حسین رضازاده با حضور در تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای کاری کرد که سازمان تربیت‌بدنی در بیانیه‌ای حضور قهرمانان ملی را در تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای ممنوع کند و همان موقع نیز مسئولان وزارت ارشاد در شورای فرهنگ عمومی دستورالعملی را صادر کردند مبنی بر اینکه استفاده از تصویر چهره‌های ملی، ورزشی و فرهنگی در تبلیغات تجاری ممنوع است. این تصمیم نیز که بسیار عجولانه و ناپخته گرفته شد، اعتراضات زیادی را به همراه داشت، اما تا مدت‌ها دیگر خبری از سلبریتی‌ها نبود.

2 سال بعد از اینکه حضور سلبریتی‌ها در تبلیغات ممنوع شد، دفتر تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اعلام کرد به‌منظور حمایت از تولیدات و خدمات داخلی و تشویق مخاطبان به استفاده از کالا و خدمات تولید داخل کشور، استفاده از تصاویر هنرمندان و ورزشکاران در تبلیغات کالا و محصولات ایرانی مانعی ندارد. البته تا شرکت‌های تبلیغاتی و هنرمندان آماده شدند تا پیشنهاد بدهند و پیشنهاد بگیرند، دوباره، یعنی فقط یک هفته بعد، خبری دیگر منتشر شد و اعلام کرد که حضور هنرمندان و ورزشکاران در تبلیغات همچنان ممنوع است!

حدود 4سال خبری از حضور هنرمندان و ورزشکاران در تبلیغات نبود، اما اعتراض‌ها ادامه داشت و این موضوع بارها در جلسات مختلف مطرح می‌شد. سرانجام در سال93 معاون امور مطبوعاتی وزارت ارشاد اعلام کرد ﺿﻮﺍﺑﻂ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮی شده ﻭ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﺒﻠﻴﻎ «ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ داخلی» ﻣﺠﺎﺯ ﺷﺪه‎ است ﺗﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ.