احیای اعتماد و امید مردم به دولت - بخش دوم

مسئولان نظام در خط مقدم دفاع از کشور بوده و شهادت را پذیرفته‌اند. حضور گسترده مردم در مراسم‌های ۲۲ بهمن، روز قدس، ۲۳ تیر، ۹ دی و انتخابات نشانه اعتماد است. مردم می‌دانند که مشکلات آن‌ها ناشی از انتخاب است، نه انقلاب.

مردم می‌دانند هر عیبی هست از مسلمانی مسئولان است و اسلام به خودی خود عیبی ندارد. حضور مردم در رزمایش مواسات و همدلی و حرکت‌های جهادی برای عمران کشور نشان اعتماد به نظام است. اولین هدف دشمنان این است که ملت را نسبت به نظام اسلامى دل‌سرد و ناامید کنند. بیشتر تبلیغات و شایعه‌پراکنى آن‌ها متوجه به این هدف است. (۱۳۸۱)

دلایل کاهش اعتماد مردم به دولت‌های بعد از انقلاب را باید در موارد زیر جست‌وجو کرد:
عدول دولت‌ها از آرمان‌های انقلاب اسلامی، عدول دولت‌ها از سیاست‌های ابلاغی رهبری، بی‌توجهی دولت‌ها به ظرفیت‌های مردمی برای توسعه و پیشرفت و تکیه به بیگانه، بروز اشرافیگری و تجمل‌گرایی در دولت‌ها.
عدم صداقت دولت‌ها با مردم، عمل‌نکردن به وعده‌ها و قول‌های داده‌شده، تأثیرگذاری تبلیغات دشمن علیه دولت‌ها بر مردم و سیاه‌نمایی توسط رسانه‌های بیگانه.

ناکارآمدی و ناتوانی دولت‌ها در حل مشکلات مردم، بروز فساد و رشوه و اختلاس در دستگاه دولت، رشد رانت‌خواری و سوءاستفاده از قدرت در دولت‌ها، سازش و هماهنگی دولت‌ها با سیاست‌های دشمنان انقلاب و مردم، ازدست‌رفتن روحیه نوکری و خدمتگزاری مردم در دولتمردان، انتقادناپذیری و مشورت‌ناپذیری دولت‌ها از نخبگان و مردم، فاصله ایجادشدن بین قول و عمل دولتمردان، تخریب و انتقاد و سیاه‌نمایی غیرمستند و غیرواقعی افراد و جریان‌های سیاسی، پاسخگونبودن دولت در قبال مردم، تحصیل فرزندان مسئولان دولتی در کشور‌های ضد مردم ایران، قانون‌گریزی و عدم اجرای قوانین و برنامه‌های مصوب توسط دولت‌ها، پارتی‌بازی و قبیله‌گرایی و ترجیح منافع گروهی بر مصالح ملی در دولت‌ها، نفوذپذیری و رخنه جاسوسان دشمن در درون سیستم دولت‌ها.

این موارد متأسفانه در دولت‌های پیشین موجب کاهش اعتماد مردم به دولت و ناامیدی بعضی اقشار به آینده شده بود و آثار آن در انتخابات و در نظرسنجی‌ها درباره میزان محبوبیت دولت قبلی مشهود بود.

مقام معظم رهبری در توصیه به دولت سیزدهم فرمودند: این اعتماد متأسفانه یک‌مقداری آسیب دیده و بایستی آن را ترمیم کنید. راهکارش هم این است که حرف و عمل مسئولان یکی باشد. وعده‌ای اگر به مردم دادید، طبق آن وعده اگر عمل کردید، مردم به شما اعتماد پیدا می‌کنند. اگر شما وعده کردید و عمل نشد یا گفتید فلان کار شده، مردم در واقعیت دیدند نشده، اعتماد مردم سلب می‌شود. واقعا باید خیلی به‌جد مراعات کنید این معنا را. (۶ شهریور ۱۴۰۰)

راه‌های احیای اعتماد مردم:دستوراتی که می‌دهید، دقت کنید این‌ها جدا تحقق پیدا کند تا مردم ببینند آن چیزی که شما می‌خواهید و شما می‌گویید، در واقعیت تحقق پیدا می‌کند. منت بر سر مردم نگذارید که ما این کار را کردیم. آنچه را انجام داده‌اید، بزرگ‌نمایی نکنید که ما این کار را انجام دادیم. در این زمینه هم حضرت امیر (ع) در فرمان مالک‌اشتر یک عبارتی دارند که: «ایاکَ وَ المَن على رعیتکَ باحسانکَ اوِ التزَیدَ فیما کانَ مِن فعلِک».

از وعده‌ای که داده‌اید، تخلف نکنید. «اَو اَن تعدهم فتتبعَ موعدکَ بخلفک»؛ [اینکه مبادا]خلف وعده کنید. وعده بدهید، بعد از وعده تخلف کنید. به مالک‌اشتر می‌گویند مبادا این کار را انجام بدهید.

عذرخواهی از وعده انجام‌نشده: گاهی شما وعده‌ای می‌دهید و امکان پیدا نمی‌کند. یعنی یک مشکل طبیعی بر سر این کار واقع است. خیلی خب، عیب ندارد، این را به مردم توضیح بدهید و بگویید من این وعده را داده بودم، این مشکل پیش آمد، نتوانستیم به وعده‌مان عمل کنیم؛ از شما عذرخواهی می‌کنیم.

پیگیری اجرای وعده‌ها: برای وعده روزشمار معین کنید. تخمین بزنید یک کاری که می‌گویید این کار را خواهم کرد، چه مدتی طول خواهد کشید و روزشمار معین کنید و دانه‌دانه تعقیب کنید. بنده بار‌ها در مجموعه‌های دولتی این را گفته‌ام که ما قاعده و قانون و مانند این چیز‌ها کم نداریم؛ ما قانون و بنا و قاعده و هرچه طرح و برنامه‌ها و این حرف‌ها بخواهید، زیاد [داریم]؛ آنچه کمبود ماست، عبارت است از همین‌که یک پیگیری جدی‌ای انجام بگیرد.

مبارزه با فساد و رانت‌خواری از درون دولت و دستگاه اجرایی، پیش‌قدم‌بودن در قانون‌گرایی و اجرای آن، انتقادپذیری و مشورت با نخبگان و گفتگو با مردم، تلاش جدی برای حل مشکلات اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی مردم، جهاد تبیینی از طریق پاسخ منطقی و اقناعی به سؤالات و ابهامات و شبهات مردم، صداقت و راستگویی با مردم و عدم تناقض و چندصدایی در مسئولان دولت.

امیدواریم این توصیه دیگر مقام معظم رهبری مورد توجه دولتمردان قرار بگیرد و اعتماد کاهش‌یافته توسط دولت‌های قبل را احیا و بازسازی کنند. زیرا اعتماد مردم به دولت‌ها موجب افزایش مشارکت آن‌ها در پیشرفت کشور و همراهی مردم با مسئولان و تحمل بهتر مشکلات و افزایش سرمایه اجتماعی نظام و دولت و خنثی‌شدن توطئه‌های دشمنان خواهد شد.