تقویت نقش تسهیلگری، حمایتی و نظارتی

در بند چهاردهم چرخش‌های تحول آفرین چشم انداز جهان شهر برکت و کرامت، «تقویت نقش تسهیلگری، حمایتی و نظارتی به جای حاکمیتی و تصدیگری» بیان شده است. شهر به عنوان یک «پدیده اجتماعی» و «محدوده سرزمینی» محل معاشرت و زندگی گروه گسترده‌ای از مردم است که در کنار یکدیگر برای «ارزش آفرینی» و «توسعه، پیشرفت و رفاه حداکثری» تلاش می‌کنند.

دراین بین، شهرداری‌ها برای ایجاد هماهنگی بین عناصر شهری و مدیریت فرایند‌های مترتب بر آن به وجود آمده اند و نقش تأثیرگذاری در کیفیت زندگی مردم ایفا می‌کنند. نباید این امر را فراموش کرد که با وجود بهره مندی از امکانات فراوان، منابع گسترده و قدرت حاکمیتی زیاد مدیریت شهری، همچنان مالک شهر آحاد جامعه و مردم هستند که باید قدرت انتخاب داشته باشند و سهم و نقش اساسی در چگونگی اداره شهر‌ها اختیار کنند.

شاید قانون تلاش کرده است بخشی از این مهم را با برگزاری انتخابات شورا‌های اسلامی شهر و سپردن امور به منتخبان و نمایندگان مردم پوشش دهد، اما هنوز تا تحقق مطلوب این مفهوم فاصله بسیاری داریم. در این راستا، شورای ششم در چشم انداز مدیریتش بر آن است با چرخش تحول آفرین در «برنامه ها، روند‌ها و فرایندها» نقش تسهیلگری، حمایتی و نظارتی اش را جانشین روند جاری «حاکمیتی و تصدیگری» کند. البته این مهم، چون حرکتی راهبردی محسوب می‌شود، در زمان طولانی تری رخ خواهد داد و نیازمند بستر‌ها و زیرساخت‌های خاصی است.

اینکه مدیریت شهری بخواهد در دیوان سالاری و قانون گذاری اش تغییر اساسی ایجاد و نقش تسهیلگری و حمایتی برای فعالیت‌های مردم ایفا کند، حاوی پیام مناسبی برای ارباب رجوع سازمانی و دریافت کنندگان خدمات مدیریت شهری است. البته این رویکرد ادعای بزرگی است که عملیاتی کردن آن عزمی جدی و رویکردی جهادی مطالبه می‌کند. مدیریت شهری قبلا در برخی امور همچون ورزش همگانی، مقابله با کرونا، برگزاری مناسبت‌ها و مراسم‌های گسترده عمومی این گونه نقش آفرینی کرده است، اما قطعا کافی نیست و باید به عرصه‌های وسیع‌تر این رویکرد تعمیم یابد.

واقعیت آن است که بسیاری از مراجعه کنندگان ابرسازمان شهرداری در کلان شهر‌ها از کیفیت خدمات آن‌ها راضی نیستند. شاید بخش عمده‌ای از این نارضایتی به دلیل خلأ قانونی یا تصدیگری و حاکمیت مدیران شهری در اموری باشد که درواقع به مردم تعلق داشته است و شهرداری باید در آن فقط وظیفه نظارتی و ممانعت از نقض حقوق شهری یا شهروندان را عهده دار باشد. اگر قرار است شهروند پویا و مشارکت جو داشته باشیم، باید در مسیر فعالیت‌های عمومی مانع زدایی کنیم و از هرگونه خدمتی که در راستای توسعه شهر انجام می‌شود، استقبال و پشتیبانی کنیم.