به گزارش شهرآرانیوز، پشت میز کار خود نشسته اید و بی خبر از همه جا و مثل همیشه به کارهای روزانه خود میپردازید. اما دردهای گذرا و غیرقابل تحملی زیر شکمتان را فرا میگیرند و شما نسبت به آنها بیتوجه هستید.
ساعتی نمیگذرد که این دردها آن قدر زیر دل شما شدت پیدا میکنند و شما را از انجام هر کاری باز میدارند تا جایی که قادر به ایستادن نیستید و برای احیای دوباره شاید نیاز باشد که از بخش اورژانس کمک بگیرید.
این حالتهای گفته شده ممکن است خیلی از افراد را به یاد بیماری شان یعنی پیچخوردگی تخمدان بیندازد؛ بیماری که زیاد اسمش به گوشتان نخورده، اما ممکن است درکمین هر خانمی ممکن باشد و امان از روزی که دچار این مشکل شوید.
پیچ خوردگی تخمدان که نام علمی آن تورشن (torsion) است. این مشکل یک علت غیر شایع درد شکمی در خانمهاست. همچنین اکثر جراحیهای اورژانسی که در حیطه زنان انجام میشود، به دلیل پیچ خوردگی تخمدان است و این بیماری باید سریع تشخیص داده شده و درمان شود. البته نوع درمان، اورژانسی است به این دلیل که تاخیر در شروع درمان باعث از دست رفتن تخمدان مبتلا شده و هرچه درمان به تاخیر بیفتد احتمال مرگ بیمار بالاتر میرود، به بیان ساده میتوان گفت اگر بیمار بهموقع مراجعه و درمان نشود ممکن است جان خود را از دست بدهد. در نتیجه میتوان گفت اگر به موقع بیمار را به بیمارستان انتقال دهند، میتوان از به وجود آمدن مشکلاتی از این قبیل پیشگیری کرد.
تخمدان دو فعالیت اصلی دارد یکی عمل تخمک گذاری و دیگری ترشح هورمون استروژن. اگر تخمدان در یک خانم به هر دلیلی از بین برود و عدم فعالیت داشته باشد، عوارض ناشی از کمبود هورمون استروژن در بیمار بروز پیدا میکند. در ظاهر بیمار تغییراتی ایجاد میشود و باعث از دست رفتن جوانی و شادابی پوست میشود، گرگرفتگی، پوکی استخوان، خشکی واژن، اختلال در تخمک گذاری و حتی نازایی از دیگر عوارض عدم فعالیت تخمدان هاست.
اگر تخمدان دارای کیست بزرگ یا تودههای خوشخیم و بدخیم باشد، احتمال پیچ خوردگی دور پایه خودش به صورت اتفاقی (هنگام ورزش، فعالیتهای سنگین و...) یا خود به خود وجود دارد. تعداد پیچ خوردگی در افراد متفاوت است در بعضیها ممکن است یک یا دو دور، اما در برخی از افراد ممکن است بیشتر از این تعداد تخمدانها به دور خود پیچ بخورند. این پیچ خوردگی باعث میشود که جریان خون وریدی و بعد شریانی تخمدان مختل شود و خون رسانی به تخمدان انجام نشود. تمام این مراحل گفته شده تورشن تخمدان یا همان پیچ خوردگی تخمدان نام دارد.
مصرف داروهای محرک تخمک گذاری، گاهی باعث به وجود آمدن کیستهای بزرگ در شخص میشود. البته اکثر این کیستها به مرور زمان طی چند ماه خود به خود رفع میشوند. اما در مدت زمانی که کیستها بزرگ هستند و هنوز رفع نشده اند باید مراقب باشیم، زیرا احتمال پیچ خوردگی در این مواقع بالا است. برای همین میتوان گفت مشاهده این عارضه در افرادی که در تخمدانشان تودههای خوشخیم یا بدخیم مثل کیست وجود دارد، بیشتر است.
درد شکم یکی از بارزترین و اصلیترین علائم پیچ خوردگی تخمدان است. غیر از درد شکم، علامت خاصی وجود ندارد برای همین ممکن است بیماری دیر تشخیص داده شود و عوارض گفته شده سراغ فرد بیاید. اما این درد به صورت ناگهانی سراغ بیمار میآید. ممکن است مثل روزهای قبل به فعالیت روزانه خود میپردازید، اما به طور ناگهانی و یکباره یک درد شدید کل شکمتان را فرا میگیرد تا حدی که قادر نیستید از جای خود بلند شوید. همچنین درد به صورت متوالی نیست و منقطع است یعنی ممکن است ۵ دقیقه از شروع درد نگذشته باشد که درد کم شود، اما مجدد بعد از مدتی دوباره همان درد سراغ تان میآید.
در اوایل دردها به این حالت است، اما هرچه شدت درد بیشتر شود، به علامت گفته شده استفراغ و تهوع هم اضافه میشود. با این حال در معاینه توسط پزشک توده که از قبل وجود داشته است لمس میشود، حتی بعضی از مواقع بیمار میتواند با لمس شکم توده را احساس کند چرا که به دلیل توقف جریان خونرسانی توده با گذشت زمان بزرگتر میشود.
متاسفانه این بیماری غیرقابل پیشگیری است و حتی ممکن است افرادی که تخمدانشان سایز نرمال دارد هم دچار این مشکل شوند؛ اما احتمال بروز این بیماری در افرادی که سابقه کیست تخمدان دارند بیشتر است. همان طور که اشاره شد این بیماری غیرقابل پیشگیری است، اما توصیه میشود افرادی که مستعد این بیماری هستند تحت نظر پزشک باشند و برای درمان توده تخمدانی اقدام کنند.
این بیماری محدودیت سنی خاصی ندارد و ممکن است هر خانمی که در تخمدانش توده وجود دارد دچار پیچخوردگی تخمدان شود. همچنین درمان و تشخیص این بیماری در دختران جوانی که هنوز ازدواج نکرده اند یا خانمهایی که ازدواج کرده اند، اما هنوز بچه دار نشده اند اهمیت زیادی دارد چرا که این دسته از خانمها به فعالیتهای تخمدانشان نیاز دارند.
خانمهایی کهکیستهای بالای ۵ سانتی متر دارند، معمولا نسبت به خانمهای دیگر که کیست ندارند یا کیستشان کمتر از ۵ سانتیمتر است، احتمال تورشن در این افراد بیشتر است. برای همین این افراد باید تحتنظر باشند. با انجام آزمایش و سونوگرافیهای مکرر، گروه پزشکی تصمیم میگیرند که این خانم نیاز به جراحی دارد یا نه؟!
اگر نیاز به عمل جراحی باشد که باید زودتر این عمل را انجام دهند. البته این گفته به این معنا نیست که خانمهای دیگر، از این بیماری در امان هستند چرا که باید گفت شاید افراد عادی هم دچار این مشکل شوند، اما درصد ابتلا به پیچخوردگی تخمدان یا همان تورشن در این افراد احتمالش بیشتر از سایرین است.
در گذشته خانمهایی که با این مشکل مواجه میشدند؛ توصیه بر این بود که لوله و تخمدان بیمار توسط عمل جراحی برداشته شود. در سالهای اخیر به دلیل اهمیتی که لوله و تخمدان در تولید مثل دارند و به علاوه ترشحاتشان از جمله هورمون استروژن تاثیر بسزایی روی کیفیت زندگی خانمها دارد، به این نتیجه رسیدند که به جای برداشتن اعضای نام برده، فقط پیچ خوردگی را باز کنند.
در صورتی که شرایطش وجود داشته باشد، بهترین روش باز کردن تورشن با کمک روش لاپاراسکوپی است. این روش کمترین عوارض را برای بیمار به همراه دارد. همچنین درصد احتمال چسبندگی بعد از عمل کاهش پیدا میکند که برای دخترانی که هنوز ازدواج نکرده اند یا خانمهایی که هنوز برای بچه داری اقدامی انجام نداده اند، یک مزیت مهم به حساب میآید.
لاپاراسکوپی یک روش جراحی کم تهاجمی است که فرد دوره نقاهت کمتری را سپری میکند و میتواند در مدت کوتاهی به فعالیتهای روزانه خود بپردازد. درد بعداز عمل نسبت به روش جراحی باز کمتر است. همچنین عفونت بعد از عمل لاپاراسکوپی کمتر است. روشهای آندوسکوپی زنان یا جراحیهای کم تهاجمی در سه دهه اخیر در کل دنیا به خصوص در ایران به دلیل مزیتهای گفته شده رواج پیدا کرده اند. در این روشها میتوان ارگانهای داخلی دستگاه تناسلی (حفره شکم، داخل رحم، لولهها، تخمدانها و...) زنان را مورد بررسی قرار داد.
روشهای آندوسکوپی زنان دو دسته هستند، یکی از روشها لاپاراسکوپی است که گفته شد برای باز کردن تورشن تخمدان هم مورد استفاده قرار میگیرد و دیگری هیستروسکوپی است که با کمک این روش از طریق واژن داخل حفره رحم را مشاهده و در صورت وجود زائده با کمک وسیلهای که به آن دوربین مخصوص وصل است بررسی میکنیم؛ اگر نیاز باشد آن زائده را از بدن با کمک همین روش خارج میکنیم. اما اگر بنا به استفاده از روش لاپاراسکوپی باشد، نیاز است که یک برش کوچک زیر ناف بیمار داده شود، چرا که از همان حفره دوربین وارد بدن میشود و مجدد از همین روش هم ارگانهای بدن را مورد بررسی قرار میدهند.
علاوه بر مزیتهای نام برده شده باید گفت در این دو روش پزشک برای شناسایی و درمان دید بهتری دارد چرا که محل مورد بازدید را قادر هستند ۱۴ برابر بزرگتر نمایان کنند. به غیراز باز کردن تورشن تخمدان میتوان با کمک این دو روش جراحی بیماریهای دیگر را درمان کرد. از جمله خون ریزیهای غیرعادی رحم را تشخیص و درمان میکنند، همچنین سایر تودههای خوش خیم و بدخیم تخمدان را میتوان بررسی و جراحی کرد.
افرادی که مشکل فیبروم رحم دارند، میتوانند با کمک روشهای نام برده شده فیبروم خود را خارج کنند. اگر خانمی به هر دلیلی نیاز به خارج کردن رحم یا تخمدان داشته باشد میتواند بازهم از عملهای کم تهاجمی استفاده کند البته به شرط آن که شرایط لازم را برای انجام این کار داشته باشد.
خوشبختانه اغلب اوقات یک طرف تخمدان دچار مشکل تورشن یا پیچ خوردگی میشود؛ بنابراین میتوان گفت اگر یکی از تخمدانها دچار عارضهای شود و عدم فعالیت داشته باشد، میتوان روی تخمدان دیگر حساب باز کرد. اما اگر فردی با یک تخمدان قصد بارداری داشته باشد باید این نکته را بداند که میتواند باردار شود، اما با احتمال وجود یک تخمدان، یعنی درصد باروری این خانم نسبت به خانمهایی که دو تخمدان سالم دارند، کمتراست. همچنین افرادی که تخمدان دارند، احتمال یائسگی زودرس در آنها بیش از سایر افراد عادی است. پس بازهم تاکید میکنم درمان تورشن تخمدان بسیار اورژانسی است و گذشت هر ساعت میتواند خطر بیشتری فرد را تهدید کند.
درد شکم یکی از بارزترین و اصلیترین علائم پیچ خوردگی تخمدان است. غیر از درد شکم، علامت خاصی وجود ندارد برای همین ممکن است بیماری دیر تشخیص داده شود و عوارض گفته شده سراغ فرد بیاید. اما این درد به صورت ناگهانی سراغ بیمار میآید. ممکن است مثل روزهای قبل به فعالیت روزانه خود میپردازید، اما به طور ناگهانی و یکباره یک درد شدید کل شکمتان را فرا میگیرد تا حدی که قادر نیستید از جای خود بلند شوید.
منبع: برترینها