راه‌های پیشگیری از هدر رفت خاک و آب

چند روز پیش رهبر معظم انقلاب در دیدار با فعالان اقتصادی با تاکید بر جهش تولید، بر ضرورت جلوگیری از نابودی خاک و هدررفت آب در بخش کشاورزی تاکید فرمودند. اما اجرای رهنمود‌های ایشان، نیازمند چه بستر‌هایی است و ما چه وظیفه‌ای در این باره داریم؟

بررسی وضعیت بارش‌های کشور نشان می‌دهد که ایران اکنون یکی از دوران‌های سخت خشک سالی را سپری می‌کند، این درحالی است که تقاضا برای مواد غذایی در کشور رو به افزایش است. بدیهی است که در چنین شرایطی باید به سوی استفاده بهینه از تمام عوامل دخیل در تولید کشاورزی شامل نهادها، کود، آب و... حرکت کنیم تا بتوانیم ضمن کاهش هزینه تمام شده، تولید محصولات کشاورزی را افزایش دهیم. یکی از راه‌های تحقق این مهم، گسترش تولید گلخانه در کشور و خراسان رضوی است.

تولید گلخانه‌ای می‌تواند بستر‌های استفاده بهینه از نهاده‌های کشاورزی و به خصوص آب را فراهم کند، با این حال تحقق این کار نیازمند گسترش مجتمع‌های گلخانه‌ای بزرگ درقالب شهرک‌های گلخانه‌ای است.

اکنون به دلیل کوچک مقیاس بودن بخش بزرگی از گلخانه‌ها در عمل هزینه‌های تمام شده آن‌ها زیاد است و محصولاتشان قابلیت رقابت با محصولاتی را که به صورت سنتی کشت می‌شوند، ندارد.

به این نکته باید توجه کرد که هرقدر مقیاس گلخانه‌ها افزایش بیابد، هزینه تمام شده نهایی کمتر می‌شود. برای تحقق این هدف باید کارآفرینان بخش کشاورزی را به سوی کار گروهی سوق داد.

برای کاهش هزینه تمام شده تولید گلخانه ای، اولین اقدام استفاده بهینه از تمام عوامل تولید است. گاه دیده می‌شود که کود یا مکمل‌های غذایی که هزینه سنگینی نیز دارند، بیش از مقدار لازم به گیاهان داده می‌شود و این مسئله هزینه سربار تولیدکننده را فوق العاده افزایش می‌دهد.

نکته بعدی، استفاده از نهاده‌های نامرغوب در کشت‌های گلخانه‌ای است. بار‌ها دیده شده است که تولیدکنندگان به دلیل دسترسی نداشتن یا گرانی از کود‌های نامرغوب استفاده کرده اند و همین مسئله حجم تولید و کیفیت محصولات آن‌ها را کاهش داده است.

به منظور حل این مشکل باید زمینه‌های لازم به منظور دراختیار قرار دادن نهاده‌های مرغوب را برای تولیدکنندگان فراهم کنیم. نکته دیگر مجهزسازی تولیدکنندگان به علم روز تولید است. بخش کشاورزی باید برای تامین امنیت غذایی کشور به سمت توسعه گلخانه‌های های تک و هیدروپونیک پیش برود. درصورت تحقق این هدف، بی تردید دغدغه رهبر معظم انقلاب درباره جلوگیری از هدررفت خاک و آب در حوزه کشاورزی برطرف خواهد شد.