مشاهده لاشه دو توله پلنگ ایرانی در پارک ملی خَبر کرمان بازداشت چهار نفر از عوامل پخش برنامه تفرقه‌افکنانه در صداوسیما با دستور قضایی از «هرمز» تا «کوچه»؛ تکرار یک تراژدی توریستی؟ توضیحات رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت آموزش و پرورش در خصوص نگرانی از پلیسی شدن محیط مدارس جزئیات زورگیری از دانشجویان خواجه نصیرالدین طوسی آزادی ۸۲۹ نفر از زندانیان جرایم غیرعمد در سال ۱۴۰۳ | فقط ۷۲۰ زندانی بدهکار دیگر در زندان‌های استان باقی مانده‌اند فراخوان چهارم جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی از شهریورماه ۱۴۰۴ رهایی نوجوان ۱۶ساله از چنگ گروگان‌گیران در عملیات پلیس (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) تصادف زنجیره‌ای در محور ملک‌آباد - مشهد؛ انتقال ۱۱ مصدوم به بیمارستان (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) ماجرای مرگ همزمان ۶ نفر در خانه باغی در ارومیه + فیلم و علت فوت هشدار سطح زرد هواشناسی در خراسان رضوی در پی پیش‌بینی افزایش دما (چهارشنبه، ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) رفع توقیف گواهینامه رانندگان متخلف نوروز ۱۴۰۴ در خراسان رضوی آغاز ثبت‌نام اینترنتی کتاب‌های درسی از اردیبهشت رسانه‌ها در ارتقای سلامت عمومی نقش مهمی دارند | ضرورت تقویت همکاری اصحاب رسانه با فعالان حوزه سلامت زورگیری از ۲ دانشجوی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) خطر طغیان سرخک در خراسان رضوی زیر سایه واکسن هراسی احتمال بروز افسردگی در سالمندان گوشی باز این علائم روانی را جدی بگیرید بهره‌برداری از مرکز خدمات سلامت روستایی به همت خیران در سبزوار (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) انتقال تتلو به انفرادی تکذیب شد علت بیش از ۶۰ درصد مراجعات کودکان ایرانی به پزشک چیست؟ انتخاب معلمان نمونه ۱۴۰۴ در مراحل پایانی + جزئیات تیم‌های ملی المپیاد به مسابقات جهانی تابستانی اعزام می‌شوند پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (چهارشنبه، ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) | دمای مناطق گرمسیر استان به ۴۰ درجه می‌رسد برنامه‌ریزی برای تسهیل فرایند صدور کارت پایان خدمت معلمان در دستورکار قرار گرفت چرا برخی بیماران در اورژانس بیمارستان معطل می‌مانند؟ کشف ۲ هزار و ۷۰۰ کیلوگرم مواد مخدر در مرز‌های خراسان‌رضوی تولید ۶ میلیون قوطی شیرخشک در فروردین ۱۴۰۴ گوسفندها، سارقان بدسابقه را  لو دادند | دستگیری سارقانی با ۲۰ سال سابقه زندان توضیحات پلیس درباره پرونده عامل تعرض به کودکان + فیلم
سرخط خبرها

کتیبه «نادری» کلات خراسان رضوی در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد (۱۳ آذر ۱۴۰۲)

  • کد خبر: ۱۹۸۲۴۶
  • ۱۳ آذر ۱۴۰۲ - ۱۱:۳۴
کتیبه «نادری» کلات خراسان رضوی در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد (۱۳ آذر ۱۴۰۲)
رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: کتیبه «نادری» شهر کلات نادر این استان به شماره ۳۳۹۷۳ در فهرست آثار ملّی ایران ثبت شد.
مریم  احمدی
خبرنگار مریم احمدی

به گزارش شهرآرانیوز، محمود طغرایی افزود: کتیبه نادری، سنگ‌نوشته‌ای باستانی به زبان ترکی‌خراسانی است که در مدخل ورودی اصلی قدیم شهر کلات نادر معروف به دربند «ارغونشاه» در فاصله ۱۰۰ متری برج ارغونشاه در ارتفاع ۱۵ متری از کف رودخانه ژرف‌رود، حجاری شده است.

وی ادامه داد: این کتیبه به دستور نادرشاه افشار در تاریخ ۱۱۵۵ هجری، در ۲۴ بیت و به خط نستعلیق نگاشته شده است تا رهگذران بتوانند از فاصله دور آن را ببینند.

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: بدین منظور ابتدا چارچوبی از «اسلیمی» را تراشیده‌اند و ختایی‌های (طرح به شکل گل) یکسان متشکل از گل‌های پنج‌پَر تمام کتیبه را احاطه کرده است، سپس در میان این چارچوب، قاب‌بندی محرابی شکل را حجاری و متن کتیبه را در آن نگاشته‌اند.

وی افزود: فضای میان طاق محراب (سرلوحه) و قاب پیرامون را با اسلیمی‌های دهان اژدری پر کرده و پیرامون قاب محرابی را نیز با گل‌های لاله شاه عباسی زینت داده‌اند.

موسوی گفت: به نظر می‌رسد پس از کنده‌کاری کتیبه می‌خواسته‌اند در پایین آن چیز دیگری نیز به این کتیبه بیفزایند که هرگز کامل نشده است و تنها سطح صخره را صاف کرده‌اند.

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: این کتیبه با عبارت "و هو الأعلی/ بسم الله الرحمن الرحیم" آغاز می‌شود و عبارات قصیده در چهار ردیف عرضی و ۱۲ ردیف طولی تنظیم شده‌اند.

وی ادامه داد: موضوع این کتیبه، مشتمل بر شعری از گلبن افشار، از شاعران گمنام دربار نادر است که به مدح و ثنای خداوندگار و پیامبر اسلام(ص) و نادرشاه می‌پردازد.

موسوی اظهار کرد: بیت نخست این قصیده به زبان فارسی است و مابقی آن به زبان تُرکی خراسانی است. باید توجه داشت که امروزه برخی از کلمات کتیبه محو شده است.

متن کتیبه به این شرح است:

و هو الأعلی بسم الله الرحمن الرحیم

ابتدا حمد خدای احد و فرد و قدیم

قادر لَمیَزَل و عالم دانا و حکیم

او کی بو کون و مکانی یارادوب قدرتدن

او کی بو بحر و بری خلق ایدوب شوکتدن

ایکی عالمده اودور بنده لره یاور و یار

حکمتدن نور بنده لره هر آثار

خلق عالمی هامی محتاج دور او درگاهه

او رورب نور و ضیا کوکب و مهر ماهه

حمد حق دن سوره الدی قلم نورافشان

به ثنا گستری ختم رسل فخر جهان

بنبهاشم او احمد و محمود صفات

کیم خدان اوله دایم که سلام و صلوات

آل اصحا بنه هم رحمت بسیار اوله

اله حق یاوری هر کیم اولاره یار اوله

حمد حق نعت نبی دن سوده با صدق زبان

فرض دور بنده لره مدح شهنشاه جهان

او شهنشاه فلک مرتبه چرخ سریر

شاه نادر که آدی تک او نا یوق مثل و نظیر

دیمک اولماز بو شهنشاه که اولا پیغمبر

یا مقرب ملکی دور اولوب از نوع بشر

لیک، چون قدرت حق ظاهر ایووب بیش از بیش

نظر حق اونا هر کیمه دیمه حق دیمیش

نسبت ایله شرف و فخر اوجاق تیمور

حسب ایله به جهان شاه شهان دور مشهور

مصطفی خلقت و عیسی دم و یوسف طلعت

بوعلی دانش و حاتم کف و لقمان حکمت

قابلیت له اونا وردی خداوند کریم

تاج و تخت شهی و عدل و کرم خلق عظیم

هر شرافت که دیم شاه شهان دور کامل

مرحمتدن اونون الطاف خدا دور شامل

اعتقادی بیویور او شه پاکیزه نهاد

باقلیمیش صدق خداوند ایدر بو بیله یاد

ایله گرمز بیله اقبال به فضل و تدبیر

اوله بیلمز بیله اقبال به فضل و تدبیر

سن ویروب سن اونا بو سلطنت و تخت و سپاه

سن ویروب سن اونا تاج و کمر و فر و کلاه

دولتیم حافظی سنسن سنه دیر اومیدیم

من سنه با غلامیشام صدق بودور تاییدیم

دولتیم منکرینی سن ایله دین خوار و ذلیل

دشمنیم کورلوقینه یاور اول‌ای رب جلیل.

چون که صدقی بیله دور حقنه از روی یقین

بو سبب دن اونا الطاف خدا اولدی معین

النی دوتدی خداوند جهان قدرت دن

کامیاب ایتدی اونی معدلت و شوکتدن

بخت و اقبال ایله هیچ کیم بیله اولمز باقی

گون کیمی دولتینه عالم روشن طاقی

شاخ گل نشو نما بولسه نم فیضدن

که بو اشعار اولوب مدح سرا گلبندن

رئیس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بیان کرد: این اثر بسیار ارزشمند به عنوان یک سند تاریخی فوق العاده از نظر شناخت تاریخ فرهنگی خطه کلات نادری قابل توجه است.

موسوی افزود: همچنین اشعار موجود در آن بخش مهمی از ادبیات ترکی خراسانی در قلمرو ایران دوره افشاری را نیز نشان می‌دهد و از منظر تاریخ هنر نگارش خط و خوشنویسی و به‌کارگیری هنر طراحی نقوش اسلیمی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.

هم‌اکنون خراسان رضوی بیش از ۲ هزارو ۷۰۰ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملّی دارد.

 

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->