۲۰۰ نسخه از قرآن‌های منسوب به ائمه (ع) در موزه‌های دنیا نگهداری می‌شود

به گزارش شهرآرانیوز، مهدی صحراگرد در نشست ارائه پژوهش علمی با عنوان «مصحف الرضا (ع)» که به میزبانی بنیاد بین المللی امام رضا علیه السلام در نمایشگاه قرآن کریم تهران برگزار شد طی سخنانی اظهارکرد: اساساً قرآن‌های منتسب به ائمه (ع) همواره مورد بحث و تردید بوده‌اند. در حال حاضر در موزه‌ها و کتابخانه‌های جهان چیزی حدود ۲۰۰ نسخه قرآن منسوب به ائمه علیهم السلام داریم.

وی افزود: نسخه‌های مختلف قرآنی که بعضی از آنها منتسب و بعضی‌ها حتی دارای امضا و رقم با نام ائمه علیهم السلام هستند، اما اصالت تمامی آنها مورد تردید نیست؛ چون مشخص است بعضی از این نسخه‌ها به‌رغم داشتن رقم، به‌لحاظ سبک‌شناسی سال‌ها بعد از دوران ائمه علیهم السلام کتابت شده‌اند. بعضی نیز مثل همین قرآنِ منسوب شده به حضرت رضا (ع) در همان زمان کتابت شده‌اند، اما در صحت رقم‌شان تردید بسیار هست و گروهی نیز بدون رقم و امضا، صرفاً به صورت شفاهی منسوب شده‌اند.

وی افزود: فارغ از بحث صحت و سقم انتساب، به لحاظ هنری قرآن منسوب به حضرت رضا علیه السلام، یکی از اصیل‌ترین و ارزشمندترین نسخه‌های قرآنی سده سوم هجری است. این نسخه که به شماره ۱۵۸۶ در گنجینه قرآن آستان قدس رضوی در معرض تماشاست، دارای یادداشتی است که بخشی از سرگذشت این نسخه را به ما اطلاع می‌دهد؛ یادداشتی بر پشت یکی از برگ‌های الحاقی که نشان می‌دهد این نسخه قبل از انتقال به حرم امام‌رضا علیه السلام در نجف اشرف در منزل علامه نوری بوده است.

وی افزود: بر پایه این یادداشت، تولیت وقت آستان قدس رضوی نسخه را در سال ۱۳۳۸ق خریداری و توسط آیت‌الله میلانی به مشهد منتقل شده است.

صحراگرد ادامه داد: کشف ۲۲ برگ دیگر از این قرآن در بین اوراق بازیافته حرم امام رضا علیه السلام نشان داد این قرآن در اصل متعلق به حرم امام رضا علیه السلام بوده که بخشی از آن در زمانی نامعلوم از حرم خارج شده و پس از مدتی به دست علامه نوری رسیده است.

این پژوهشگر گفت: اوراق بازیافته آستان قدس به جزوه‌ها و قرآن‌های ناقص و آسیب‌دیده‌ای گفته می‌شود که طی عملیات مرمت و عمرانی حرم از میان دیوار‌ها یا پوشش سقف‌ها کشف شده است. سبک خط این قرآن سبکی مهم و رایج در سده سوم هجری بوده که نمونه‌های بسیاری از آن در سراسر جهان کشف شده است. برای نمونه می‌توان از قرآنی با برگ‌های لاجوردی و خط زرین مشهور به قرآن آبی نام برد.

صحراگرد گفت: همچنین در کتابخانه آستان قدس قرآن ارزشمند دیگری به شماره ۳۲ وجود دارد که تعداد سطور و سبک خط و اندازه‌اش دقیقاً مشابه با قرآن منسوب به امام رضا علیه السلام است.

در ادامه حتما بخوانید انتشار نسخه آلمانی کتاب نقش ائمه(ع) در احیای دین

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مشهد تصریح کرد: به‌خاطر خط یادداشت‌هایی که در آغاز قرآن‌های کوفی ایرانی در قرن چهارم و پنجم وجود دارد که سرسوره‌هایشان به خط کوفی اولیه است و دقیقاً به لحاظ سبک مثل قرآن منسوب به حضرت رضا علیه السلام است.

وی خاطرنشان کرد: این نشان می‌دهد که این سبک، یکی از سبک‌های اصیل و توسعه‌یافته در سده سوم هجری بوده و کاربردش حتی تا اواخر سده چهارم در مرکز ایران نیز ادامه یافته است.

منبع: ایسنا