دغدغه بازنشستگان چیست؟

به نقل از صندوق بازنشستگی کشوری، میکاییل عظیمی افزود: مطالعات بین‌المللی و مطالعات محدود موسسه ما نشان می‌دهد که  مطالبات بازنشستگان شامل چهار دسته است و براساس آنچه که به دست آمده، بحث امنیت درآمد یا معیشت یا حقوق کافی در برابر هزینه‌های زندگی جزو اصلی‌ترین مطالبات بازنشستگان است و با فاصله خیلی کمتر، بحث خدمات سلامت، اعم از پیشگیری، درمان، پس از درمان در انواع و اقسام سرپایی، بستری، پاراکلینیکی و سایر موارد منظورم آزمایشگاه و رادیولوژی و این‌هاست.

وی ادامه داد: این هزینه‌ها با فاصله بسیار کمی نسبت به بحث هزینه‌های زندگی قرار دارد زیرا مطالعات نشان می‌دهد هزینه درمان در دوره سالمندی از مجموع هزینه‌های درمان تا قبل از بازنشستگی، بیشتر است، یعنی هزینه درمان سالمندی بیشتر از سایر دوره‌هاست و در نتیجه بحث معیشت و سلامت جزو مهمترین مطالبات سالمندان است.

حفظ کرامت بازنشستگان مطالبه دیگر آنهاست

عظیمی خاطرنشان کرد: اما دو مطالبه دیگر هم وجود دارند که بازنشسته‌ها از آن صحبت می‌کنند و به نظرم جای تامل دارد، آن هم بحث چیزی که ما به زبان خودمان به آن می‌گوییم کرامت، حفظ شان، احترام، یعنی این افراد باید دیده شوند، به فراموشی سپرده نشوند، چراکه بازنشستگان واجد توانایی‌هایی هستند، اینکه اینها می‌توانند کمک کنند به اشکال مختلف، به هر حال یکی معلم بوده می‌تواند کلاس اداره کند، یک هنرمند بوده، یکی کارمند بوده، بالاخره هرکسی به‌نوعی خدمتی می‌کرده‌است. اینها دوست دارند از این ویژگی‌هایشان به صورت محترمانه استفاده شود و در حین استفاده شدن، دیده شوند و عمده آنها دوست ندارند به‌عنوان افراد مصرف‌کننده یا افرادی که نمی‌توانند نقش تولیدکنندگی در جامعه داشته باشند، دیده شوند؛ یعنی اصلا چنین تلقی‌ای نسبت به خود را نمی‌پسندند.

فضا و محیط برای زیست سالمندان آماده نیست

مدیرعامل موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا گفت :یک مطالبه دیگری که فاصله‌اش خیلی بیشتر می‌شود این است که فضا و محیط برای زیست سالمندان آماده نیست؛ چه فضای روانی جامعه و چه فضای فیزیکی جامعه، مثلا خیابان‌ها، پله‌ها، مترو، اتوبوس، یا فضای خرید. آلان خیلی از سیستم‌ها به خاطر کرونا رفته روی دیجیتال، البته بخش زیادی از سالمندان با سیستم دیجیتال آشنا هستند اما چند درصد؟ آن درصدی که با این ابزار هنوز آشنا نشده‌اند چطور؟ این هم یک مطالبه جدی است.

سالمندآزاری در ایران بسیار جدی است

وی ادامه داد: حتی بحث سالمندآزاری در ایران بسیار جدی است، شاخص شروع سالمندآزاری در ایران با میانگین جهانی برابر است و این اصلا خوب نیست، یعنی حتی به لحاظ روانی هم سالمندان در وضعیت آرام و امنی قرار ندارند. در این چهار بخش به صورتِ به‌جا و به‌حق هم حاکمیت و همه ما در آن وظیفه‌ داریم.

شناخت راجع به بازنشستگان خوب نیست

عظیمی گفت: شناختی که راجع بازنشستگان و جود دارد، قطعا کافی نیست، بازنشستگی برای ما فقط این است که یک سن می‌رسد، تا دیروز می‌رفت سر کار و پول می‌گرفت و حالا به واسطه سن، نمی‌رود سر کار و پول می‌گیرد، تفاوت فقط در این است که برود سر کار یا نرود، در ایران بازنشستگی این است. اما در نقاط دیگر جهان، مشارکت در تولیدش کاهش پیدا می‌کند، جامعه برای اینکه خیلی متضرر نشود کمک‌هایی به این فرد می‌کند که آن فرد دچار مشکل نشود. در گذشته فرد سالمند را بالای کوه یا در بیابان رها می‌کردند که در حقیقت پاسخی بوده به از دست رفتن توانایی کار و تولید، بازنشستگی پاسخ به این است، اینجا تولید و بهره‌وری نه برای شاغل و نه بازنشسته، برای هیچ‌یک معیار نیست. حتی برای حاکمیت که می‌خواهد تصمیم‌گیری کند در سیاست‌های بازنشستگی هم این قضیه تولید و بهره‌وری معیار نیست. اگر بازنشستگی را از تولید و بهره‌روی جدا کنید، یک اصطلاح جدید و خوش‌تراشی می‌شود برای رانت.

وی در پاسخ به اینکه در موسسه صبا در چه حوزه‌هایی پیشرفت داشتید و در چه حوزه‌هایی شاهد عقب‌ماندگی‌هایی هستید، گفت: موسسه ما خیلی موسسه باسابقه‌ای نیست. کمتر از یک سال و نیم است که توانسته مستقر شود و شروع به کار کند بنابراین، وقتی می‌گویید دستاورد باید انتظارتان از یک موسسه یک سال و نیمه با پرسنل ده نفره باشد و نه بیشتر. وقتی می‌گوییم موسسه پژوهشی، در این اندازه! ما منابع را روی سایت گذاشته‌ایم، اصرار داریم که تولیداتمان و همه کارهایمان را به طور رایگان روی سایت‌مان بگذاریم. همه می‌توانند در صورت علاقه دنبال کنند و ببینند.

موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا به‌عنوان نهاد پژوهشی وابسته به صندوق بازنشستگی، در سال‌های اخیر پروژه‌ها و گزارش‌های مختلفی را درباره وضعیت صندوق‌های بازنشستگی جهان و نیز صندوق بازنشستگی کشوری و عوامل موثر بر آن تهیه و منتشر کرده است.