واکاوی خاطرات انقلابی مردم مشهد+فیلم

لیلا جانقربان| شهرآرانیوز- موهایشان یکدست سفید شده و گرد پیری روی پوست دستشان نشسته است، اما هنوز هم تا اسم امام و انقلاب می‌آید، رگ‌های گردنشان بالا می‌زند و پای آنچه که ۴ دهه پیش به دست آورده‌اند، ایستاده‌اند، هرچند و هرچقدر هم که دیگران بگویند زیر فشار تحریم‌ها کم آورده‌اند!

مردم مشهد خاطرات انقلابی زیادی از میدان شهدا، چهارراه شهدا و مسجد کرامت، چهارراه لشکر و خیابان‌های دیگر این شهر دارند که در روزوشب‌های حکومت نظامی سال‌های ۵۷ و ۵۸ نقش بست. خاطراتی که هرچند با شهادت دوستان و نزدیکان آن‌ها همراه بوده، ثمره شیرینی همراه داشته است.

به بهانه ایام پیروزی انقلاب سراغ مردمان قدیمی شهر می‌رویم و خاطرات انقلابی آن‌ها را که انگار هیچ‌وقت گرد فراموشی بر آن‌ها نمی‌نشیند، می‌شنویم و اشک‌ها و لبخندها و ایستادن‌هایی را به تصویر می‌کشیم که همچنان برای ایستادگی در رگ‌های این انقلاب جاری است.

گذر تاریخی بهمن ۵۷ در مشهد

در کنار خاطرات مردم، شاید مرور روزشمار دهه‌فجر در مشهد نیز خالی از لطف نباشد. براساس اسناد تاریخی، یکم تا ۲۲ بهمن ماه در مشهد به شرح زیر گذشت:
-یکم بهمن‌ماه، اقشار مختلف مردم مشهد تظاهرات گسترده‌ای در شهر انجام دادند و کارمندان ادارات شهر با مردم در این تظاهرات همراه شدند و هم‌بستگی خود را اعلام کردند.

-دوم بهمن‌ماه، پیکر ۲ تن از شهیدان شهرستان قوچان هم‌زمان با راهپیمایی مردم از میدان فردوسی تا حرم مطهر رضوی تشییع شد.

-سوم بهمن‌ماه، وکلا و اصناف و کارمندان مشهد استعفای حبیب‌اللّه بهار، علی‌اکبر توتونچیان، محمد شهرستانی، احمد صبوری، محمود ضیایی، مسعود یغمایی و مهین افشار، نمایندگان مشهد، و نیز عماد تربتی و جمال گنجی، سناتور‌های مشهد، را درخواست کردند. در این روز همچنین کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان قاین ادامه یافت.

-چهارم بهمن‌ماه، بیانیه حسین شاه عالمی‌نژاد در پیوستن نیم‌میلیون خاوری به انقلاب قرائت شد. در این روز سخنرانی افراد تأثیرگذار انقلابی در دادگستری و اداره مرکزی دانشگاه ادامه یافت. همچنین ۱۰ هزار نفر از مردم مشهد برای حضور در مراسم استقبال از امام راحل به‌عنوان نمایندگان مراجع و اصناف مشهد به تهران عزیمت کردند.

-پنجم بهمن‌ماه، جلسه سخنرانی شهید هاشمی‌نژاد با حضور ۱۰ هزار نفر در سالن ورزشی تربیت‌بدنی مشهد برگزار شد.

-ششم بهمن‌ماه، اعتصاب غذای ۴۸ ساعته ارتشیان، هم‌بستگی آنان با مردم و اجرانکردن حکم تیر از سوی مأموران اتفاق مهمی بود.

-هفتم بهمن‌ماه، راهپیمایی ۲۸ صفر مردم مشهد که بیت مراجع از قبل اعلام کرده بود، برای محکومیت کشتار ۶ بهمن‌ماه مردم در مقابل دانشگاه تهران، زیر بارش برف با سردادن شعار‌هایی علیه بختیار و شاه و در حمایت از امام راحل از چهارراه شهدا و مسیر‌های متفاوت انجام شد.

-نهم بهمن‌ماه، راهپیمایی مردم به‌مناسب ۳۰ صفر و سالروز شهادت حضرت امام‌رضا (ع) از چهارراه شهدا و خیابان خسروی تا میدان موزه با حضور نیرو‌های نظامی و شهربانی و فرمانداری و سخنرانی شهید هاشمی‌نژاد علیه بختیار و کارشکنی وی در بازگشت امام راحل به میهن اسلامی برگزار شد.

-دهم بهمن‌ماه، شهید هاشمی‌نژاد در دانشکده ادبیات مشهد سخنرانی کرد و برای کشته‌شدن ۷۸ نفر و زخمی‌شدن ۴۰۰ نفر در تهران، عزای عمومی اعلام شد. در این روز مراجع و روحانیت و نیز مردم در حرم مطهر رضوی در اعتراض به کارشکنی دولت بختیار در بازگشت امام راحل تحصن کردند. همچنین گروه‌های مختلف به محل تحصن علما آمدند. پزشکان، فرهنگیان، وکلا، کارمندان ادارات، دانشگاهیان و اصناف مبارز با تحصن‌کنندگان اعلام هم‌بستگی کردند.

-دوازدهم بهمن‌ماه، مردم مشهد از بازگشت امام راحل به میهن اسلامی ابراز شادمانی کردند و از مقابل مدرسه نواب تا حرم مطهر رضوی نقل و شیرینی بین مردم توزیع شد. در این روز تحصن علما با شعار «صل علی محمد، رهبر ما خوش آمد» و ارسال تلگراف تبریک به تهران برای امام راحل پایان یافت.

-پانزدهم بهمن‌ماه، تظاهرات گسترده‌ای با حضور زنان همراه با تشییع پیکر یک شهید انجام شد. مردم شعار‌هایی درباره برکناری بختیار و استقرار حکومت اسلامی سر دادند.

-شانزدهم بهمن‌ماه، در تظاهرات مردم مشهد برای برکناری دولت بختیار، شعار‌هایی داده شد و خبر‌هایی درباره راهپیمایی‌های همافران همدان و دزفول و بندرعباس و شیراز به گوش مردم مشهد رسید.

-هجدهم بهمن‌ماه، تظاهرات مردم مشهد در حمایت از حکومت اسلامی از مقابل مسجد کرامت و چهارراه شهدا به‌سوی خیابان امام‌خمینی (ره) برگزار شد و به موازات آن بانوان در مسجد گوهرشاد و صحن موزه حرم مطهر رضوی تجمع کردند.

-نوزدهم بهمن‌ماه، تظاهرات مردم از مسجد کرامت آغاز شد و درحالی‌که عکس‌هایی از امام راحل در دست داشتند، در مسیر‌های منتهی به حرم مطهر رضوی به حرکت درآمدند و آیت‌اللّه واعظ طبسی در میدان امام‌رضا (ع) قطعنامه این تظاهرات را قرائت کرد.

-بیستم بهمن‌ماه، مجلس یادبود ۴۰ شهید واقعه ۹ و ۱۰ دی ۱۳۵۷، در مسجد گوهرشاد حرم مطهر رضوی با حضور پرشور مردم برگزار شد.

-بیست‌ویکم بهمن‌ماه، نمایشگاه عکس شهدا در باشگاه دانشگاه مشهد گشایش یافت. همچنین راهپیمایی مردم از مسجد کرامت تا چهارراه شهدا و میدان شهدا، از خیابان امام‌خمینی (ره) تا خیابان خسروی و خیابان تهران در حمایت از حرکت همافران تهران انجام شد.

-بیست‌ودوم بهمن‌ماه، مردم ایران خبر پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم شاهنشاهی را از رادیو ملی پخش کردند و به موازات آن مردم مشهد به خیابان‌ها آمدند و شعار شادی سر دادند.