درک فلسفه حجاب، مسیر درونی‌سازی این فریضه را هموار می‌کند

اعظم افشار در گفتگو با شهرآرانیوز، آن را نه‌تنها یک واجب دینی، بلکه فرصتی برای تجلی اختیار انسانی، صیانت از کرامت زن، و مصونیت از نگاه ابزاری دانست. او تأکید کرد که فهم عمیق و درونی‌شدن فلسفه حجاب، نه‌تنها این حکم الهی را از سطح ظاهری فراتر می‌برد، بلکه زمینه‌ساز پذیرش آن با عشق، بینش و آرامش خواهد بود.

افشار در این‌باره گفت: حجاب در آموزه‌های اسلامی یک تکلیف شرعی و الهی است که در آیات متعددی از قرآن کریم، همچون آیه ۳۱ سوره نور و آیه ۵۹ سوره احزاب، مورد تأکید قرار گرفته است. با این‌حال، اهمیت این واجب دینی زمانی معنا و تأثیر واقعی می‌یابد که فرد آن را نه به‌اجبار اجتماعی یا ترس از نگاه دیگران، بلکه با آگاهی دینی، انتخاب آزادانه و بصیرتی الهی بپذیرد.

وی با اشاره به اصل کلیدی «لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ» افزود: این اصل قرآنی نشان‌دهنده آن است که ایمان و عمل دینی باید از درون بجوشد، نه از بیرون تحمیل شود. اگر انسان در اجرای فرایض دینی، از جمله حجاب، مجبور باشد، دیگر مفاهیمی، چون پاداش، کیفر، مسئولیت‌پذیری و رشد معنوی، اعتبار خود را از دست خواهند داد. این آموزه بنیادین، هم‌راستای فلسفه خلقت و اختیار انسان است که در قرآن و سنت به‌طور مکرر بر آن تأکید شده است.

مدیر مدرسه علمیه حضرت رقیه (س) ادامه داد: حجاب نیز مانند نماز، روزه و سایر واجبات اسلامی، باید با درک فلسفه آن پذیرفته شود. زمانی که زن مسلمان، از روی مطالعه قرآن، درک حکمت الهی، و فهم جایگاه والای انسان، به این نتیجه برسد که حجاب نماد کرامت، عزت و شخصیت اوست، در حقیقت گامی بزرگ در مسیر عبودیت آگاهانه برداشته است. چنین انتخابی، نشانه بلوغ فکری، ایمان روشن‌بین و شناخت مسئولانه از دین است.

وی با ذکر مثالی افزود: همان‌گونه که یک دانشجو، با میل و هدف رسیدن به موفقیت، قوانین علمی و آموزشی را با آگاهی می‌پذیرد، انسان مؤمن نیز باید با اراده و شناخت در مسیر اجرای احکام الهی قرار گیرد. این پذیرش، نه‌تنها اختیار را نفی نمی‌کند، بلکه نشان‌دهنده تعقل، تفکر و وفاداری به مسیر حق است.

در ادامه حتما بخوانید پوشش زنان محصول تمدن است، نه صرفاً یک حکم شرعی

افشار در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برداشت‌های سطحی و نادرست از حجاب گفت: ممکن است در نگاه ابتدایی، حجاب نوعی محدودیت به‌نظر برسد، اما از منظر اسلامی، این حکم الهی در واقع پاسخ‌گوی یکی از اساسی‌ترین نیاز‌های فطری انسان، یعنی امنیت روانی، حفظ حریم فردی و سلامت ارتباطات اجتماعی است. زن با حفظ حجاب، نه از حضور اجتماعی بازمی‌ماند و نه از فعالیت‌های فکری و فرهنگی؛ بلکه حجاب به او امکان می‌دهد که در بستری سالم‌تر، جایگاه حقیقی خود را بازیابد.

وی زندگی دنیا را میدان آزمون انسان دانست و افزود: در جهان‌بینی اسلامی، حیات دنیوی محل انتخاب، رشد، تزکیه و عبودیت است. احکام الهی از جمله حجاب، ابزاری هستند برای این آزمون. هر انسانی با اختیار خود می‌تواند مسیر هدایت یا انحراف را انتخاب کند. اگر این انتخاب آگاهانه باشد، انسان در مسیر تکامل گام برمی‌دارد؛ و اگر از روی اجبار یا بدون درک فلسفه احکام باشد، چه‌بسا اثر تربیتی لازم را نداشته باشد.

افشار در پایان گفت: زمانی می‌توان گفت که حجاب با اختیار جمع شده است که زن آن را نه به اجبار خانواده، جامعه یا شرایط بیرونی، بلکه بر پایه فهم عمیق دینی، عزت‌نفس و عشق به خداوند برگزیده باشد. در این حالت، حجاب نه‌تنها یک تکلیف الهی، بلکه تجلی روشن ایمان، نماد آگاهی معنوی و جلوه‌ای از کرامت انسانی خواهد بود.