درباره صحن قدس حرم مطهر امام رضا (ع)

به گزارش شهرآرانیوز؛ این صحن در قسمت جنوبی حرم مطهر رضوی و مسجد گوهرشاد، بین بست شیخ بهایی و قسمتی از جنوب غربی رواق امام خمینی (ره) با مساحتی بالغ بر ۲ هزارو ۵۳۰ مترمربع، در سال ۱۳۷۳ خورشیدی ساخته شد.

طبقه همکف، ۳ هزارو ۲۰۰ مترمربع زیربنا دارد شامل ۶ ورودی و ۲۸ حجره که ۱۴ حجره در طرف مسجد و صحن و ۱۴ حجره در طرف مقابل است و نام هریک از چهارده معصوم (ع) بالای آن حجره‌ها نوشته شده است. ارتفاع صحن از کف تا دیوار‌ها ۶ متر است. این صحن چهار ایوان و سردر دارد و ایوان قبله آن از ایوان‌های دیگر بزرگ‌تر است.

ایوان جنوبی صحن با ارتفاع ۱۶ متر مشابه ایوان مقصوره است. سقف ایوان به صورت طاسه بندی با کاشی و آجر تزیین شده و دیواره ایوان تمام با کاشی معرق آراسته است. در وسط ایوان، محرابی زیبا وجود دارد و دور بالای محراب، کتیبه‌ای از کاشی سوره مبارک «نور» نوشته شده است.

در معماری ایران، ایوان قبله همیشه بزرگ‌تر گرفته می‌شود، لذا این ایوان نیز بزرگ‌تر است. محراب صحن قدس جنوبی‌ترین محراب در ابنیه و اماکن متبرکه آستان قدس رضوی است و هنگامی که امام جماعت در آن جای گیرد، از همه اطراف و جوانب می‌تواند با آنجا ارتباط برقرار کند.

ایوان‌های کوتاه این صحن، ۱۲ متر و ایوان بلند آن، ۱۶ متر ارتفاع دارد. این صحن از طرف شرق به صحن موزه و از شمال به مسجد گوهرشاد و از غرب به بست مسجد گوهرشاد راه دارد.

سقاخانه‌ای زیبا با نمای قبه الصخره از مجموعه بنا‌های بیت المقدس در وسط صحن، یاد و خاطره نخستین قبله گاه مسلمانان جهان را در اذهان زنده می‌کند.

این سقاخانه از کف صحن تا نیزه گنبد، ۸/۲۴ متر ارتفاع دارد که ۴/۴۷ متر آن مربوط به ارتفاع گنبد است. شعاع گنبد نیز معادل ۴/۸ متر است. همچنین شعاع قسمت داخلی بنا بدون احتساب رواق اطراف آن، ۹/۶ متر و مساحت سقاخانه ۱۳۰ مترمربع است.

قسمت گنبدی شکل این سقاخانه، طلاکاری شده و قسمت خارجی آن، با کاشی‌های معرق تزیین یافته است. در حاشیه در ایوان شرقی که از آنجا به صحن موزه می‌روند، بر روی کتیبه‌ها سوره مبارکه مجادله نوشته شده است.

این کتیبه را فضائلی با خط ثلث تحریر کرده است. در قسمت شمالی متصل به مسجد گوهرشاد، ایوانی بزرگ بنا شده است و در کف ایوان دو صفه و بالای صفه‌ها نیز دو غرفه قرار دارد. در ایوان طرف غرب که از آنجا به طرف بست می‌روند، سوره مبارکه والفجر نوشته شده است. سقاخانه وسط صحن قدس، دور گنبد، با سوره مبارکه اسرا و دور جایگاه نوشیدن آب با سوره مبارکه «یس و القرآن الحکیم» مزین شده است.