محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ برای بررسی وضعیت فعلی بازار مرغ شاید نیاز چندانی به مشاهده آمارها نباشد، کافی است به ابتدای امسال برگردید؛ زمانی که مرغ در بازار مشهد کمیاب و ویترین فروشگاهها از این ماده پروتئینی خالی بود. آن روزها کاروکاسبی فروشگاههایی که برای مشتریان پروپاقرص خود مرغ کنار میگذاشتند، حسابی داغ بود؛ «اگر برای همه مرغ نداشته باشیم، برای جنابعالی حتما داریم!» «مرغ کامل به نرخ مصوب نداریم، اما اگر بخواهید، ران و سینه مرغ به قیمت بیشتر داریم.»
در آن زمان، وضعیت بازار به قدری به هم ریخته بود که در فروردین بنا به خواست رئیس جمهور وقت و برپایه مصوبات ستاد تنظیم بازار، قرارگاه مرغ کشور برای سامان دهی بازار تشکیل شد، ولی تشکیل این قرارگاه آن گونه که مسئولان انتظار داشتند، منجر به ایجاد آرامش در بازار نشد. حالا از این ماجراها چندماهی میگذرد و مشاهدات خبرنگار شهرآرا از بازار مرغ در خیابان استقلال مشهد، نشان میدهد که آرامش بر این بازار حاکم است.
اعداد منتشرشده ازسوی مرکز آمار ایران نیز نشان میدهد که در چند وقت اخیر، بازار مرغ به آرامش رسیده است. بر این اساس درحالی در مهر امسال تورم گوشت مرغ به ۵۸/۴ درصد رسیده بود که این نرخ در پایان آذر امسال به ۵۳/۵ درصد کاهش یافت. برپایه مشاهده میدانی خبرنگار شهرآرا از بازار مرغ در خیابان استقلال، با وجود اینکه قیمت مصوب مرغ، کیلویی ۳۱ هزار تومان است، افزایش توزیع و رقابتی شدن بازار سبب شده است برخی فروشگاهها مرغ را کمتر از قیمت مصوب و بین ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان عرضه کنند. پیشتر یعنی در شهریور، مرغ گرم در فروشگاهها با نرخ هرکیلو ۳۵ تا ۳۷ هزار تومان عرضه میشد.
علاوه بر اینها افزایش توزیع، قیمت فرآوردههای مرغ را نیز کاهش داده است، به طوری که اکنون ران مرغ کیلویی ۲۷ تا ۳۱ هزار تومان در بازار عرضه میشود؛ هرچند برخی فروشندهها به قیمتهای کمتر از این ارقام هم ران مرغ میفروشند. قیمت سینه مرغ نیز در بازار بین ۴۳ تا ۴۷ هزار تومان است. عرضه کنندگان مرغ میگویند که برخی واحدهای قطعه بندی به دلیل افزایش تولیددر تمام کشور، مرغ را از استانهای شمالی کشور وارد و پس از قطعه بندی، آن را عرضه میکنند.
این مسئله سبب شده است قیمتها در بازار کاهش بیابد. سایر فرآوردههای مرغ نیز در بازار مشهد ارزانتر شده است. به عنوان نمونه قیمت هرکیلو دل مرغ که تا چندی پیش به ۲۴ هزار تومان هم رسیده بود، اکنون بین ۱۷ تا ۲۰ هزار تومان است. قیمت هرکیلو جگر مرغ نیز به ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان رسیده است. همچنین هرکیلو سنگدان مرغ به قیمت ۲۳ هزار تومان و هرکیلو پای مرغ به نرخ ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان عرضه میشود.
مدیر امورطیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا، افزایش جوجه ریزی را دلیل آرامش این روزهای بازار مرغ بیان میکند و میگوید: در آذرماه ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه و در آبان ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی در استان انجام گرفت. این ارقام نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۵۰ درصد افزایش داشته است.
محمدمهدی یعقوب زاده میافزاید: خراسان رضوی رتبه چهارم تولید مرغ در کشور را دارد، از این رو وضعیت تولید مرغ در استان مناسب است و مشکلی در تامین نیاز بازار نداریم. اگرچه گفته شده بود ارز ترجیحی برای واردات خوراک دام و طیور حذف میشود، هنوز ناهماهنگیهایی در این زمینه وجود دارد، با این حال مدیر امورطیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی میگوید: هنوز در این باره تصمیمی گرفته نشده است و باید منتظر اعلام مراجع رسمی ماند.
ایرج ناصری مقدم، مدیر تعاون روستایی خراسان رضوی، هم توزیع مرغ به قیمت مصوب در روستابازارهای استان را یکی از عوامل موثر در کنترل قیمتها میداند و میگوید: اکنون مرغ به قیمت مصوب در این بازارها و به اندازه کافی توزیع میشود و همین موضوع بر کنترل بازار تأثیر مثبت میگذارد.
یکی از تولیدکنندههای مرغ در خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرا، افزایش تولید را تایید میکند و میگوید: افزایش تولید در سه ماه اخیر تأثیر زیادی بر ایجاد آرامش در بازار مشهد گذاشته است، به طوری که التهابات ابتدای سال، دیگر در بازار دیده نمیشود. وی میگوید: اکنون تقاضا نسبت به عرضه مرغ در بازار مشهد کاهش یافته و همین موضوع، به تعدیل قیمتها در بازار انجامیده است.
بر این اساس درحالی که قیمت مصوب مرغ ۳۱ هزار تومان است، مرغ زیر این قیمت عرضه میشود. وضعیت تولید به حدی رسیده است که واردات مرغ از استانهای شمالی و قطعه بندی آن برای مشهدیها صرفه اقتصادی دارد. وی در پاسخ به این سوال که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی چه تأثیری بر بازار مرغ میگذارد، میگوید: در شرایط فعلی، نهادههای دولتی ۴۰ درصد بر قیمت تمام شده مرغ تأثیر میگذارد. بدیهی است که وقتی نهادههای مرغ به قیمت آزاد عرضه شود، قیمتها در بازار نیز تغییر میکند.
وی ادامه میدهد: به هرحال افزایش قیمت نهادهها به دلیل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، سبب افزایش نیاز به نقدینگی دربین تولیدکنندگان مرغ میشود و برای این مسئله باید تدبیری اندیشیده شود. هرچند برخی تولیدکنندگان از تأثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر بازار نگرانیهایی دارند، دولت چندی پیش با راه اندازی سایت بازرگام و عرضه مستقیم مرغ در شهرهایی مانند مشهد، سعی کرده است بسترهای حذف واسطهها را فراهم کند تا مصرف کنندگان بتوانند مواد پروتئینی را با قیمت مناسب و به دور از التهابات احساسی بازار خریداری کنند.