یک برنامه مراقبتی برای ۹ ماه چشم‌انتظاری

به گزارش شهرآرانیوز دوران بارداری یکی از حساس‌ترین مقاطع زندگی هرزنی است که اگر قرار باشد برای همین دوران به‌ظاهر کوتاه برنامه زندگی تعریف کنیم، دست‌کم باید به‌اندازه یک مثنوی درباره آن حرف بزنیم. از مراقبت‌ها و آمادگی‌های پیش از بارداری تا زایمان که به این دوران شیرین، ولی پراسترس پایان می‌دهد و فصل جدیدی را در زندگی مادران آغاز می‌کند.

ازاین‌رو امروز هم می‌خواهیم در مسیر تکمیل گزارش‌های سریالی که آخرین شماره آن به روز شنبه (۲ دی ماه) با عنوان «احتیاط! این، بارشیشه است» باز می‌گردد که از بایسته‌های ۹ ماه بارداری برای مادران جوان شروع کرده‌ایم به بخش دیگری از این باید و نباید‌ها مانند چگونگی رسیدن به وزن مناسب در دوران بارداری، توصیه‌های روزانه و معنوی، حدو‌حدود ایمن برای رنگ کردن مو و لاک زدن ناخن در این دوران بپردازیم. اگر علاقه‌مند به مطالعه بخش نخست این گزارش هستید، این کد را اسکن کنید.

رسیدن به وزن مناسب

چاقی و اضافه‌وزن در مادران باردار سبب مشکلات زیادی برای جنین و مادر می‌شود که باید پیش از بارداری و در طول بارداری مراقب این شاخص سلامتی بود، مشکلاتی مانند:

• محدودیت تشخیص در سونوگرافی
• زایمان سخت
• رشد محدود و غیرطبیعی جنین
• افزایش احتمال ابتلا به دیابت و فشارخون
• افزایش احتمال سزارین
• بروز نقص‌های مادرزادی
• افزایش احتمال مرده‌زایی و سقط خودبه‌خودی

شاخص توده بدنی در بارداری

شاخص توده بدنی BMI (نسبت قد به وزن) در اضافه‌وزن بارداری نقش مهمی دارد و مادر باردار باید براساس این شاخص وزن‌گیری کند.

۳۲ درصد
۳۲ درصد زنان اضافه‌وزن دارند.

۸ کیلو
کل اضافه وزنی که مادر در طول بارداری پیدا می‌کند نباید بیشتر از ۸ کیلوگرم باشد. این وزن مربوط به جنین، جفت، مایع آمنیوتیک و افزایش بافت‌های درگیر در بدن مادر مانند سینه و رحم است.

۴۰ درصد 
مادر باردار به ازای هر جنین بیشتر باید ۴۰درصد به کالری‌های دریافتی خود برای تک قلویی اضافه کند.

در ادامه حتما بخوانید زایمان زودرس چه دردسرهایی دارد؟

چند توصیه مهم به‌وقت بارداری

• رعایت بهداشت دهان و دندان و انجام منظم معاینه‌های دندانپزشکی.
• انجام واکسیناسیون‌های لازم و ضروری مانند آنفلوآنزا.
• انجام آزمایش‌های دوره‌ای و تعیین نیاز‌های بدن و مصرف مکمل‌های مورد نیاز.
• روزانه ۳۰ دقیقه پیاده‌روی.
• ترک مصرف هرگونه دخانیات، الکل و مواد روان‌گردان.
• پرهیز از مصرف خودسرانه هرگونه داروی گیاهی و شیمیایی.
• کنترل منظم بیمار‌های مزمن و ژنتیکی.
• انجام منظم ورزش‌های دوران بارداری و تکنیک‌های تنفسی.
• ارتباط پیوسته با ماما و درصورت نیاز پزشک متخصص زنان.

تمایلات جنسی در بارداری

بارداری افزون‌بر ظاهر، بر عملکرد داخلی بدن و ترشحات هورمونی نیز اثر مستقیم دارد و سبب کاهش یا افزایش تمایلات جنسی در بانوان می‌شود.

سه‌ماه نخست بارداری: با نشانه‌هایی مانند خستگی زیاد، تهوع و درددناک شدن سینه‌ها همراه است و میل جنسی را کاهش می‌دهد.

سه‌ماه دوم بارداری: این نشانه‌ها ازبین می‌رود و انرژی ازدست رفته بازمی‌گردد و احتمال سقط جنین نیز کم می‌شود، میل جنسی افزایش می‌یابد.

سه‌ماه سوم بارداری: با مشکلاتی مانند افزایش وزن، کمردرد، بزرگ شدن شکم و احساس نگرانی برای جنین همراه است و سبب کاهش میل جنسی می‌شود و نیاز‌های عاطفی را بیشتر می‌کند.

رنگ کردن مو‌ها

درباره مجاز بودن رنگ کردن مو در بارداری اختلاف نظر‌های زیادی وجود دارد و از آنجایی که مواد شیمیایی موجود در رنگ مو‌ها به اندازه‌ای سمی و خطرآفرین نیست که بتواند آسیب جدی به جنین برساند، استفاده از آن‌ها اشکالی ندارد، ولی بهتر است:

• زیاد و طولانی مدت از رنگ مو استفاده نشود.
• از رنگ‌های گیاهی و کم‌ضرر یا بدون آمونیاک بیشتر استفاده شود.
• از به‌کارگیری روش‌هایی که برای تغییر حالت در مو‌ها استفاده می‌شود، مانند کراتینه یا پروتئینه کردن خودداری شود.
• در سه‌ماهه نخست بارداری از رنگ کردن مو خودداری شود.
• در زمان رنگ کردن مو حتما تهویه روشن و هوا در جریان باشد.

لاک زدن ناخن‌ها

استفاده از لاک‌های ناخن خارج از زمان بارداری هم به‌علت دارا بودن مواد سمی و شیمیایی، خطرناک است و در دوران بارداری هم می‌تواند برای جنین آسیب‌زا باشد. پنج ماده خطرناک موجود در لاک‌های ناخن یعنی تولوئن، فرمالدئید، دی بوتیل فتالات، رزین فرمالدنید و کافور در صورت استفاده مداوم می‌تواند سبب عوارضی در جنین شود، مانند:

• اختلالات باروری
• آسم و اختلالات تنفسی
• آلرژی شدید
• اختلالات عصبی
• سرطان خون

توصیه‌های معنوی

دوران بارداری برای خودش آداب و رسومی دارد و اعمال و قواعدی در سبک زندگی دینی برای این دوران مشخص شده‌است، برای نمونه مادر باردار اجازه ندارد هر غذایی را بخورد یا هرکاری را انجام بدهد، چون این موضوع ارتباط مستقیمی با سلامت روحی و اخلاقی فرزندش و آینده او دارد.

غذا افزون‌بر پاک بودن، باید حلال هم باشد، یعنی مادر باید به منبع کسب این غذا هم توجه داشته‌باشد.

مادر باردار باید بیش از پیش مراقب آنچه می‌بیند و می‌شنود باشد. دیدن و شنیدن هرچیزی بدون ملاحظه افزون‌بر روان مادر، روان جنین را هم متأثر از خودش می‌کند.

مادری که در پی داشتن فرزندی بزرگ و شایسته است، در زمان انتخاب همسر، افزون‌بر ملاک‌های داشتن یک شوهر مناسب باید به معیار‌های داشتن پدری شایسته برای فرزندانش هم فکر کند.

به هراندازه مادر پیش از ازدواج برروی خودسازی خودش کار کند، برروی تربیت فرزندش هم کار کرده‌است.

شرایط بسته شدن نطفه حکم پی‌ریزی برای یک ساختمان را دارد و هرچه پدر و مادر به آموزه‌های توصیه شده به آن بیشتر توجه کنند، احتمال موفقیتشان در آینده برای تربیت درست و شایسته فرزندشان بیشتر خواهد شد.

روزه گرفتن

روزه گرفتن از آن واجب‌های شرعی است که همیشه محل پرسش بانوان است: «آیا روزه برای زن باردار واجب است؟» براساس فتوای بیشتر مراجع عظام تقلید اگر بر اثر روزه، خوف ضرر بر جنین یا مادر وجود داشته‌باشد و ترس او هم دارای منشأ عقلانی (تجربه خودش یا گفته پزشک مورد اطمینان) باشد، روزه حرام است. در غیر این صورت، واجب است روزه بگیرد. کسی که روزه حرام هم بگیرد، هم روزه‌اش باطل است و هم باید بعدا آن را قضا کند.

دارو‌های غیرمجاز در بارداری

یکی از نگرانی‌های معمول مادران در طول دوران بارداری باید و نباید‌های مصرف دارویی است که ممکن است بر جنین اثر منفی داشته‌باشد. باتوجه به طولانی بودن فهرست دارو‌های ممنوعه در ادامه فقط به شایع‌ترین موارد و اثر منفی استفاده از آن‌ها اشاره شده‌است:

• مصرف بیش از حد ویتامین D و A در دوران بارداری سبب ایجاد مسمومیت و آسیب به جنین می‌شود.
• مصرف برخی دارو‌ها مانند وارفارین، دارو‌های ضدتشنج، برخی دارو‌های ضد فشارخون مانند انالاپریل و کاپتوپریل، دارو‌های ضد اکنه و جوش مانند راکوتانو و دارو‌های شیمی‌درمانی علاوه بر ایجاد بیماری‌هایی مانند ناهنجاری‌های قلبی و مغزی عصبی، مشکلات بینایی و دستگاه ادراری، شکاف کام و لب، با محدودیت‌های رشدی در جنین و همچنین مشکلاتی برای زایمان مادر همراه است.
• مصرف هورمون‌هایی مانند تستوسترون و دارو‌های هورمونی با تأثیر بر سیستم تناسلی جنین سبب مشکلات جنسی در او می‌شود.
• مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند دارو‌های ضد مالاریا، فلوکونازول، داکسی سایکلین و جنتا‌مایسین با ایجاد ناهنجاری‌هایی در جنین یا مرده‌زایی همراه است.
• مصرف الکل، دخانیات، آمفتامین‌ها، کوکائین و برخی دارو‌های آرام‌بخش سبب کاهش قدرت باروری، سقط خودبه‌خودی، جفت سرراهی، شکاف کام و لب، وزن کم جنین، جداشدن زودرس جفت و زایمان زودرس خواهد شد.
• برخی دارو‌های ضد‌انگل و ضد ویروس نیز در بارداری نباید استفاده شوند. دارو‌های روان‌پزشکی مانند کربنات لیتیوم نیز در سه ماه اول بارداری منع مصرف دارند.