آیا دستمزدها در ایران به اندازه تورم رشد کرده است؟

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ اگر یک‌بار در اولین سال از دهه ۹۰ و یک‌بار در آخرین سال این دهه برای خرید مواد غذایی به بازار رفته باشید، بعید نیست با مشاهده افزایش قیمت‌ها تا بیش از ۱۰۰۰ درصد، فکر کرده باشید وارد ماشین زمان شده‌اید و نه یک دهه بلکه چندین دهه با آن سفر کرده‌اید.
برای درک بهتر موضوع در اینجا برایتان میانگین قیمت ۱۲ کالای مهم در سبد خانوار را در سال‌های ۹۰ و ۹۹ مقایسه کرده‌ایم. البته در برخی کالا‌ها حدود قیمتی مطرح شده است؛ چون یا قیمت مصوب ندارند یا بسیار بیشتر از آن نرخ در بازار به فروش می‌رسند.

شما اگر در سال ۹۰ به خرید می‌رفتید، باید برای یک کیلوگرم برنج ایرانی ۳ هزارو ۵۰۰ تومان، یک کیلوگرم برنج خارجی ۲ هزارتومان، یک روغن ۵ کیلویی جامد ۱۱ هزارو ۹۰۰ تومان، برای یک لیتر روغن مایع ۲ هزارو ۲۰۰ تومان، یک کیلو گوشت گوسفندی ۱۷ هزارو ۳۰۰ تومان، یک کیلو گوشت مرغ ۳ هزارو ۱۰۰ تومان، یک شانه تخم‌مرغ ۵ هزار تومان، یک لیتر شیر هزار تومان، یک کیلو سیب‌زمینی ۷۰۰ تومان، یک کیلو پیاز ۷۰۰ تومان، یک کیلو چای خارجی ۵ هزارو ۳۰۰ تومان، برای یک کیلو قند ۱۵۰۰ تومان، یک کیلو شکر ۱۳۰۰ تومان و یک عدد نان سنگک ۵۰۰ تومان پرداخت می‌کردید. حداقل پایه حقوق در سال ۹۰ برابر با ۳۳۰ هزارو ۳۰۰ تومان بود. براین اساس می‌شود گفت که شما با حدود یک‌ششم حقوق خود می‌توانستید سبد خریدتان را از کالا‌های اساسی موردنیازتان پر کنید. حالا به قیمت همین کالا‌ها در سال ۹۹ نگاه کنید.

 

به‌عنوان مثال امسال شما باید برای خرید یک کیلوگرم برنج ایرانی ۳۲ هزارتومان، یک کیلوگرم برنج خارجی ۲۲ هزارتومان، یک عدد روغن ۵ کیلویی جامد در بازار غیر رسمی ۲۰۰ هزار تومان، یک لیتر روغن مایع ۱۰ هزار تومان، یک کیلو گوشت گوسفندی ۱۱۰ هزار تومان، یک کیلو گوشت مرغ بیش از ۲۰ هزار تومان، یک شانه تخم‌مرغ ۲۹ هزار تومان، یک لیتر شیر ۷ هزار تومان، یک کیلو سیب‌زمینی ۳ هزارو ۵۰۰ تومان، یک کیلو پیاز ۳ هزار تومان، یک کیلو چای خارجی ۱۲۰ هزار تومان، یک کیلو قند ۱۲ هزار تومان، یک کیلو شکر ۱۰ هزار تومان و برای یک عدد نان سنگک هزارو ۴۰۰ تومان هزینه کنید، این درحالی است که حداقل حقوق پایه در سال جاری برابر با یک‌میلیون‌و ۹۱۰ هزار تومان است و شما باید برای خرید همین سبد کالا حدود یک‌سوم حقوق خود را پرداخت کنید. با بررسی این ارقام می‌توان فهمید که میانگین قیمت این کالا‌ها بیش از ۱۰ برابر نرخ آن‌ها در سال ۹۰ بوده یا به بیان دیگر ۱۰۰۰ درصد رشد داشته، درصورتی‌که حداقل پایه حقوق، ۵ برابر افزایش داشته است.

اگر نگاهی به گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده در مهرماه که اول این ماه در سایت مرکز آمار منتشر شده است بیندازید، متوجه می‌شوید که میانگین شاخص قیمت گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات مصرفی خانوار‌های کشور در ۷ ماهه ابتدایی سال ۹۹ نسبت‌به سال ۹۰ بیش از ۷ برابر رشد داشته است.

بر اساس این آمار، شاخص قیمت گروه خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات مصرفی خانوار‌های کشور در مهر سال ۹۰ برابر با ۷/۳۶ و در سال ۹۹ برابر با ۸/۳۰۰ است که می‌توان گفت تورم نقطه‌ای مهر ۹۹ نسبت‌به مهر ۹۰ (درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل) به‌صورت میانگین ۸۲۰ درصد بوده است که یعنی خانوار‌های کشور به‌طور میانگین ۸۲۰ درصد بیشتر از مهر سال ۹۰ باید برای خرید یک «مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان» هزینه کنند.

بد نیست در اینجا نگاهی به دیگر آمار این گزارش نیز بیندازیم. براساس گزارش یادشده، دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در مهر١٣٩٩ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۴/۲۴ درصد برای دهک اول (کم‌درآمدترین) تا ۵/۳۲ درصد برای دهک دهم (پردرآمدترین) است. نکته جالب اینجاست که این دامنه تغییرات در دسته خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات برای دهک اول ۲/۶ درصد و برای دهک دهم ۴/۵ درصد بوده است که این یعنی تغییرات نرخ تورم سالانه در این دسته از کالا‌ها برای افراد کم‌درآمد بیشتر بوده است.

 

همچنین براساس این گزارش، نرخ تورم نقطه‌ای مهر ۹۹ به عدد ۴/۴۱ درصد رسیده است که این یعنی در مهر این سال خانوار‌های کشور به‌طور میانگین ۴/۴۱ درصد بیشتر از مهر١٣٩٨ برای خرید یک «مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند که این نرخ در گروه کالایی «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» به ۵/۴۰ درصد و در گروه «کالا‌های غیرخوراکی و خدمات» به ۹/۴۱ درصد رسیده است.