قند کدامیک در ایجاد دیابت مؤثرتر است؛ نوشیدنی‌ها یا غذا‌های جامد؟

به گزارش شهرآرانیوز، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است: از سال‌ها پیش شنیده‌ایم که قند یکی از عوامل اصلی افزایش ابتلا به دیابت نوع ۲ در جهان است؛ اما تحقیقات جدید پژوهشگران دانشگاه بریگام یانگ امریکا، طرز نگاه ما به آن را تغییر می‌دهد. طبق این یافته‌ها، منبع قند به اندازه میزان مصرف آن اهمیت دارد.

پژوهشگران دانشگاه بریگام یانگ و مؤسسات پژوهشی در آلمان داده‌های بیش از ۵۰۰ هزار نفر را در قاره‌های مختلف بررسی کردند. کشف آنها این بود که قند نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه و حتی آب‌میوه، در صورت مصرف این نوشیدنی‌ها به صورت مداوم، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. شگفت‌آور این بود که قند‌های موجود در منابع دیگر، چنین خطری را ایجاد نمی‌کردند.

یافته‌های آماری پژوهش

به ازای هر وعده مصرفی ۱۲ اونسی (حدود ۳۵۵ میلی‌لیتر) نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند (مانند نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و ورزشی) در روز، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، ۲۵ درصد افزایش می‌یابد. این رابطه قوی نشان داد که افزایش خطر از همان اولین وعده مصرف روزانه شروع می‌شود و هیچ حداقل آستانه ایمنی برای مصرف بی‌خطر وجود ندارد.

به ازای هر وعده مصرفی ۸ اونسی (حدود ۲۳۷ میلی‌لیتر) آبمیوه در روز (شامل آب‌میوه‌های ۱۰۰ درصد طبیعی، نکتار‌ها و نوشیدنی‌های میوه‌ای)، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، ۵ درصد افزایش می‌یابد.
توجه: اعداد فوق بیانگر خطر نسبی هستند نه خطر مطلق؛ مثلاً، اگر خطر پایه ابتلای یک فرد عادی به دیابت نوع ۲ حدود ۱۰ درصد باشد، مصرف چهار نوشابه در روز این خطر را احتمالاً به ۲۰درصد (نه ۱۰۰ درصد) افزایش می‌دهد.

در مقام مقایسه می‌توان گفت مصرف روزانه ۲۰ گرم ساکارز (شکر معمولی) و کل قند‌های رژیمی (مجموع قند‌های طبیعی و افزوده) ارتباط معکوسی با دیابت نوع ۲ نشان داد که حاکی از یک اثر محافظتی غیرمنتظره است.
پیامد‌های متابولیک نوشیدنی‌های حاوی قند

دلیل مشکل‌ زا بودن استفاده از نوشیدنی‌های حاوی قند در مقایسه با خوردنی‌های حاوی آن، ممکن است به تفاوتِ اثرات متابولیک (مربوط به سوخت‌وساز) آنها بازگردد. نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند و همچنین آب‌میوه‌ها، قند‌های ایزوله (جدا شده) را تأمین می‌کنند که به اثر گلیسمی (میزان تأثیر یک ماده غذایی بر افزایش قند خون) شدیدتری منجر می‌شود. این امر می‌تواند به متابولیسم (سوخت‌وساز) کبد فشار وارد و آن را مختل کند و در نتیجه باعث افزایش چربی کبد و مقاومت به انسولین شود.

در مقابل، قند‌های خوراکی که در غذا‌های سرشار از موادمغذی، مصرف یا به آنها افزوده می‌شوند (مانند میوه‌های کامل، لبنیات یا غلات سبوس‌دار)، باعث فشار بیش از حد روی سیستم سوخت‌وساز کبد نمی‌شوند. این قند‌های همراه با غذا، به‌دلیل وجود هم‌زمانِ فیبر، چربی‌ها، پروتئین‌ها و سایر ریزمغذی‌های مفید، پاسخ گلوکز خون (میزان قند موجود در خون) را آهسته‌تر می‌کنند.

آبمیوه‌ها استثنا نیستند

آب‌میوه با وجود دارا بودن برخی ویتامین‌ها و مواد مغذی، در مقایسه با میوه کامل، فواید بسیار کمتری دارد. پژوهشگران نتیجه گرفتند که آب‌میوه به دلیل محتوای قند و غلظت بالا، جایگزین مناسبی برای میوه کامل نیست؛ زیرا میوه‌های کامل با فراهم‌کردن فیبر بیشتر، قند خون را بهتر تنظیم می‌کنند.

منبع: ایرنا