بازاریابی در دنیای دیجیتال با مدل «آیدا»

عماد پورشهریاری | شهرآرانیوز - این روز‌ها کمتر کسب وکاری را پیدا خواهید کرد که رقیبی نداشته باشد. در هر صنعتی هم فعال باشید، هراندازه مزیت‌های رقابتی متمایزی داشته باشید، باز هم برند‌ها و مجموعه‌هایی هستند که مجبور خواهید بود مشتریان بالقوه خود را با آن‌ها شریک شوید. برای ورود به بازار یا موفقیت در آن باید به دنبال راهی باشید که در فضای مجازی نقشه راه شما باشد. مدل بازاریابی آیدا یا AIDA Model می‌تواند در این مسیر چراغ راه باشد.

اصول بازاریابی در مفاهیم کلی‌تر تفاوت چندانی میان آنلاین یا آفلاین بودن نخواهد داشت. آیدا یکی از مدل‌های طولانی مدت بازاریابی است که فعالیت‌های شما برای دستیابی به مشتری را مشخص می‌کند. آیدا به طور ویژه مراحلی را توصیف می‌کند که یک مشتری یا خریدار در آن تصمیم می‌گیرد خریدی را انجام دهد یا از کنار آن عبور کند. آیدا در واقع سرواژه‌های انگلیسی همین واژه یعنی AIDA است. A ابتدای attention است و به معنی جلب توجه مشتریان بالقوه شماست تا از ماهیت برند شما آگاه باشند. I ابتدای interest است و به معنی فراهم کردن فرصتی که مشتریان را به استفاده از محصول یا خدمات شما علاقه‌مند کند. D ابتدای desire و به معنی ایجاد تمایل در مشتری با ارائه ویژگی‌های خاص برند شماست. A ابتدای action است و به معنی ترغیب کردن مشتری برای اقدام به خرید یا تعامل با برند.

 

اگر جای پای کسب وکار خود را در فضای مجازی محکم نکرده اید گویی هرگز وجود نداشته اید. بسیاری از مشتریان فرایند خرید خود را از میان شبکه‌های اجتماعی و موتور‌های جست وجو آغاز می‌کنند. به همین دلیل، مرحله اول آیدا، یعنی جلب توجه، از حضور قدرتمند در دنیای دیجیتال آغاز می‌شود. فرض کنید فردی قصد دارد بخاری خود را تعمیر کند و شما هم درست همین خدمات را ارائه می‌دهید. احتمال اینکه عبارت «تعمیرکار بخاری» در شهر خود را گوگل کند بسیار خواهد بود. به همین دلیل، باید به طور ویژه روی بهبود وضعیت خود در موتور‌های جست وجو یا سئوی خود سرمایه گذاری کرده باشید. علاوه بر این، ریویو‌های گوگل و امتیازات آنجا و همین طور ساعت کاری و شماره تماس شما می‌تواند خیلی سریع توجه مخاطب را جلب کند. روش دیگر برای افرایش جلب توجه، استفاده از تبلیغات کلیکی است. شبکه‌های اجتماعی یا روابط عمومی دیجیتال هم می‌تواند در مرحله اول مدل آیدا به شما کمک کند. به طور خلاصه جلب توجه مخاطب آنلاین به معنی دیده شدن در مکان درست و زمان درست است.

 

 

بعد از اینکه نظر مخاطب به شما جلب شد، باید با معرفی خدمات مفید و جذاب، علاقه او را به خود جذب کنید. در این مرحله، شما هم چنان در حال اعتمادسازی هستید و هنوز زمان فروش فرانرسیده است. در مرحله دوم مدل آیدا باید تلاش کنید راه حل خود را برای رفع نیاز مخاطب به طور کامل شرح دهید. برای این کار، باید نیاز‌های او را بشناسید و به او توضیح دهید چرا محصول یا خدمات شما از دیگران متمایز است. تولید محتوا بهترین روش برای عبور موفقیت آمیز در مرحله دوم است. این تولید محتوا می‌تواند به صورت مقالات مفید در وب سایت شما منتشر یا در پست‌های اینستاگرام گنجانده شود.

پس اینکه مخاطب به برند و فعالیت‌های شما علاقه‌مند شد، باید این علاقه را به تمایل به خرید تبدیل کنید. اگر توانسته اید مشتری بالقوه را به دنبال کردن صفحات اجتماعی خود ترغیب کنید، اکنون باید با انتشار محتوا‌های کاربرمحور یا UGC نتیجه استفاده از خدمات خود در میان کاربران دیگر را به رخ بکشید یا اگر در وب سایت خود شماره تماس یا ایمیلی از مخاطب دریافت کرده اید، محتوای مرتبط و صددرصد غیراسپم برای او ارسال کنید. انتشار نظرات کاربران و بررسی موردی خدمات شما هم می‌تواند در همین مرحله شکل بگیرد.

مرحله نهایی در مدل آیدا خرید یا اقدام است. برای تبدیل مخاطب متمایل به محصول خود، می‌توانید از CTA یا جملات-واژگانی استفاده کنید که مخاطب را به مرحله نهایی وارد کند. کد‌های تخفیف، خرید‌های گروهی و مواردی از این دست مخاطب شما را به اقدام نهایی نزدیک‌تر خواهد کرد.

این مرحله را برای مخاطب خود به شدت ساده کنید. همه چیز باید مشخص و مستقیم باشد. برای نمونه، در فرم‌های خرید، سؤالات را بدون ابهام و ایهام وارد کنید و بکوشید در کمال سادگی، همه اطلاعات موردنیاز را دریافت کنید.

 

مدل آیدا از قدیمی‌ترین مدل‌های بازاریابی است که البته در بازاریابی‌های نوین هم کاربرد دارد، اما بسیاری از بازاریابان بخش‌هایی به آن اضافه یا از آن کم کرده اند. برای نمونه، رها کردن مشتری پس از مرحله خرید یکی از اشتباهات فاحش در هر کسب وکار است. سیستم‌های مدیریت مشتری یا CRM و روش‌های دیگر باید مشتری را به خرید دوباره و دوباره ترغیب کنند. به همین دلیل، AIDA به AIDAR تبدیل می‌شود که R حرف نخست retention است. در نهایت، مدل آیدا همان قیف فروش شما خواهد بود. یعنی مخاطب در مرحله نخست در بیشترین وضعیت کمی خود است، اما در مراحل بعدی به تدریج از تعداد آن‌ها کاسته خواهد شد.